ಸಂಪಾದಕೀಯ್:
ಕುಡ್ಡ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಗಾಂವಾಂತ್ ಉಜ್ವಾಡಾಚೆಂ ಫೆಸ್ತ್?
ಆಮ್ಚೊ ಗಾಂವ್ ಪ್ರಗತೆಚೆ ವಾಟೆರ್ ಚಮ್ಕುನ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್ ಧಾಂವ್ತಲೆ ಬೊಬಾಟ್ತಾನಾ ಹೊ ತರ್ನೊ ಕವಿ ಜೈಸನ್ ಗಾಂವ್ ಸಗ್ಳೊ ಕುಡ್ಡೊ ಜಾಲಾ ಮ್ಹಣ್ತಾ ಆನಿ ದೊಳೆ ನಾತಲ್ಲ್ಯಾ ಗಾಂವಾಕ್ ಉಜ್ವಾಡ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಣ್ ವಿಚಾರ್‍ತಾ. ದಿಸಾನ್ ದೀಸ್ ಹಿಂಸಾ ವಾಡುನ್ ಯೆಂವ್ಚ್ಯಾ ಭೊಂವಾರಾಂತ್ ಉಜ್ವಾಡಾಚ್ಯಾ ಫೆಸ್ತಾಚ್ಯಾ ಪಟಾಕಿಂಚೊ ಆವಾಜ್ ಗಾಂವಾಚೆ ಕಾನ್ಪೆ ಹಾಲಯ್ತಾನಾ ಕವಿನ್ ವಿಚಾರ್‍ಚ್ಯಾ ಸವಾಲಾಂತ್ ರಾಜಾಂವ್ ಝಳ್ಕತಾ. ಪ್ರಗತೆಚೊ ಶೆವೊಟ್ ಸಂತೊಸ್ ಆನಿ ಶಾಂತಿ. ತರ್ ಮೆಂದ್ವಾಕ್ ಕೊವ್ಳಾಂ ಮಾಂಡಲ್ಲೆ, ಕೊಶೆಡ್ದ್ ದಾಡ್ಡೆಂ ಜಾಲ್ಲೆ ಆಮ್ಚೆ ಮುಖೆಲಿ ಕಸಲೆ ಪ್ರಗತೆವಿಶಿಂ ಗಾಜವ್ನ್ ಆಸಾತ್? ಕುಡ್ಡ್ಯಾಚ್ಯಾ ಗಾಂವಾಂತ್ ಎಕಾ ದೊಳ್ಯಾಂಚೊಚ್ ರಾಯ್ ಮ್ಹಣ್ಚೆಪರಿಂ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಮುಖೆಲ್ಯಾಂಚಿ ಆನಿ ಲೊಕಾಚಿ ಗತ್ ಜಾಲ್ಯಾ. ಕುಡ್ಡ್ಯಾಂಕ್ ಪ್ರಗತೆಚಿ ವಾಟ್ ದಿಸ್ಚಿ ತರೀ ಕಶಿ?
ದೊಳ್ಯಾಂಕ್ ದೊಳೊ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಕ್ರೋಧ್ ಆನಿ ಹಗ್ಯಾಚ್ಯಾ ಚಿಂತ್ಪಾಚೆಂ ಅಂತ್ಯ್ ಕಿತೆಂ? ಗಾಂಧಿನ್ ಸಾಂಗ್ಚ್ಯಾ ಪರ್ಮಾಣೆಂ ಅಸಲೆಂ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ್ ಚಿಂತಪ್ ಸಗ್ಳ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಕ್ ಕುರ್ಡೆಂ ಕರ್‍ನ್ ಸೊಡ್ತಾ. “An eye for an eye only ends up making the whole world blind”. ಎಕಾಮೆಕಾ ದೊಳೆ ಕೊಂಕ್ಚ್ಯಾ ಮನ್ಶಾ ಚಿಂತ್ಪಾಕ್ ಕಾಂಟಾಳ್ಚೊ ಕವಿ ಅಸಲಿಚ್ ಸಗ್ಳೊ ಗಾಂವ್ ಕುರ್ಡೊ ಜಾಂವ್ಚಿ ಭಿರಾಂತ್ ಹೆ ಕವಿತೆಂತ್ ಉಚಾರ್‍ತಾ. ದೊಳ್ಯಾಂಕ್ ದೊಳೆ ಕೊಂಕ್ಚಿ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ್ ವಾಟ್ ಗಾಂವಾಕ್ ಕುಡ್ಡೆಂ ಕರಿತ್ ತರ್, ಸೊಸ್ಣಿಕಾಯೆಚೊ ವೇಸ್ ಪಾಂಗ್ರುನ್ ದೊಳೆ ಧಾಂಪುನ್ ಜಿಯೆಂವ್ಚಿ ಕಪಟಿ ಜಿಣ್ಯೆ ರೀತ್ ಗಾಂವಾಕ್ ಕಾಳೊಕಾಂತ್ ಬುಡಯ್ತ್. ಉಜ್ವಾಡಾಚ್ಯಾ ಫೆಸ್ತಾ ವೆಳಿಂ ಜೈಸನಾನ್ ಗೂಂಡ್ ಚಿಂತ್ಪಾಚಿ ಕವಿತಾ ವಾಚುಂಕ್ ದಿಲ್ಯಾ.
-ಎಂಡ್ರ್ಯೂ ಎಲ್. ಡಿಕುನ್ಹಾ
ಕವಿತಾ:
ಕುಡ್ಡೊ ಗಾಂವ್
ಕುರ್ಡ್ಯಾ ಗಾಂವಾಂತ್ ಧುಂವ್ರಿಂ-ಮೊಡಾಂ
ಥೊಡಿಂಚ್ ಬೊಡಾಂ, ಕಾಳಿಂ ತೊಂಡಾಂ
ಹುಲ್ಪಾವ್ನ್ ಮೊಡೆಂ ಉಜ್ಯಾ-ಕೊಂಡಾಂತ್
ಆನ್ಯೇಕ್ ಪುರುನ್ ಉತಳ್ ಫೊಂಡಾಂತ್...
ರುದಾನ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಆಯ್ಕಾನಾ?
ನೆಣ್ತೊ ಜಾಣ್ತೊ ಬಾಯ್ಲ್ ದಾದ್ಲೊ
ಗಾಂವ್ಚೊ ಹರ್ಯೆಕ್ ಕುರ್ಡೊ... ಪಾಪ್
ಜಲ್ಮಾ ಥಾವ್ನ್ ಕುರ್ಡಿಂ ನ್ಹಯ್!-
ದೊಳ್ಯಾಂ ಲಾಗ್ಚ್ಯಾ ಘಾಯಾಂಚಿ ಜಾಪ್.
ಪಿಡಾಗಾಯ್?
ಗಾಂವಾಂತ್ ಅಸೊ ಧುರೊ ಕಿತ್ಯಾಕ್?
ಝುಜ್ ಕಾಬಾರ್ ಜಾಲೆಂಗಾಯ್?
ಜಮ್ಯಾಂತ್ ಎಕಾ ಖಾಡ್ಯಾಳ್ಯಾನ್
ಮ್ಹಜೆ ದೊಳೆ ಕೊಂಕ್‌ಲ್ಲೆ,
ಸಾಂತ್ರಿ ಶೆಲ್ಯಾವಾಲ್ಯಾನ್ ತಾಚ್ಯಾ
ದೊಳ್ಯಾಂಕ್ ಖಿಳೆ ತೊಪ್‌ಲ್ಲೆ
ಮ್ಹಯ್ನೆ ಗೆಲೆ ರಗ್ತಾ ವ್ಹಾಳ್ಯಾನ್
ಉರ್‍ಲೆ ಫಕತ್ ದೋಗ್ ಜಣ್
ಆಮ್ಚೊ ಎಕ್ಲೊ ತಾಂಚೊ ಎಕ್ಲೊ
ಕಾಲ್ ಜಾಲೆಂ ತಾಂಚೆಂ ಮರಣ್
-ಕುರ್ಡ್ಯಾನ್ ವಾರ್‍ಯಾಕ್ ಬೊಬಾಟ್ ಘಾಲಿ-
ಚಲ್ ಹಾಂಗಾಚೊ ಪರ್ದೆಶ್ಯಾ...
ದೀಷ್ಟ್ ಮರ್‍ಚೆ ಆದಿಂ, ತುಕಾ
ಕಾನ್ ಆಸ್ಲ್ಯಾರ್ ಆಯ್ಕ್!
ಸುರ್ಯೊ ಮಾತ್ಯಾರ್ ಚಡ್ತಾಂ-ಚಡ್ತಾಂ
ದೋನ್ ಸತಾಂ ಸಮ್ಜಾಲಿಂ
ಕಾಲ್ಚಿಂ ಮೊಡಿಂ ಕುಸ್ಲಿಂ ನಾಂತ್
ದೆಕುನ್ ನವ್ಯಾಂಕ್ ಉತಳ್ ಫೊಂಡ್
ಹುಲ್ಪಾವ್ನ್ ರಾತ್ಚಿಂ ಜೊಡಿಂ ಮೊಡಿಂ
ದಿಸಾಕ್ ಮಾಂಡ್ಲೆಂ ಧುಂವ್ರ್ಯಾ ಮೋಡ್
ದೊಳ್ಯಾಕ್ ದೊಳೊ-
ಕೊಂಕುನ್ ಕೊಂಕುನ್
ಕುಡ್ಡೊ ಜಾಲ್ಲೊ ಸಗ್ಳೊ ಗಾಂವ್
ಸುರ್ಯಾ ತುಜೊ ಉಜ್ವಾಡ್ ಕೊಣಾಕ್?
ಗಾಂವಾಂತ್ ಆತಾಂ ದೊಳೆಚ್ ನಾಂತ್!
-ಜೈಸನ್ ಸಿಕ್ವೇರಾ
संपादकीय:
कुड्ड्यांच्या गांवांत उजवाडाचें फेस्त?
आमचो गांव प्रगतेचे वाटेर चमकून आसा म्हण धांवतले बोबाटताना हो तरनो कवी जैसन गांव सगळो कुड्डो जाला म्हणता आनी दोळे नातल्ल्या गांवाक उजवाड कित्याक म्हण विचारता. दिसान दीस हिंसा वाडून येंवच्या भोंवारांत उजवाडाच्या फेस्ताच्या पटाकिंचो आवाज गांवाचे कानपे हालयताना कवीन विचारच्या सवालांत राजांव झळकता. प्रगतेचो शेवोट संतोस आनी शांती. तर मेंदवाक कोवळां मांडल्ले, कोशेड्द दाड्डें जाल्ले आमचे मुखेली कसले प्रगतेविशीं गाजवन आसात? कुड्ड्याच्या गांवांत एका दोळ्यांचोच राय म्हणचेपरीं आमच्या मुखेल्यांची आनी लोकाची गत जाल्या. कुड्ड्यांक प्रगतेची वाट दिसची तरी कशी?
दोळ्यांक दोळो म्हळ्ळ्या क्रोध आनी हग्याच्या चिंतपाचें अंत्य कितें? गांधीन सांगच्या पर्माणें असलें हिंसात्मक चिंतप सगळ्या संसाराक कुरडें कर्न सोडता. “An eye for an eye only ends up making the whole world blind”. एकामेका दोळे कोंकच्या मनशा चिंतपाक कांटाळचो कवी असलीच सगळो गांव कुरडो जांवची भिरांत हे कवितेंत उचारता. दोळ्यांक दोळे कोंकची हिंसात्मक वाट गांवाक कुड्डें करीत तर, सोसणिकायेचो वेस पांगरून दोळे धांपून जियेंवची कपटी जिणये रीत गांवाक काळोकांत बुडयत. उजवाडाच्या फेस्ता वेळीं जैसनान गूंड चिंतपाची कविता वाचूंक दिल्या.
-एंडऱ्यू एल. डिकुन्हा
कविता:
कुड्डो गांव
कुरड्या गांवांत धुंवरीं-मोडां
थोडींच बोडां, काळीं तोंडां
हुलपावन मोडें उज्या-कोंडांत
आनयेक पुरून उतळ फोंडांत...
रुदान कित्याक आयकाना?
नेणतो जाणतो बायल दादलो
गांवचो हरयेक कुरडो... पाप
जल्मा थावन कुरडीं न्हय!-
दोळ्यां लागच्या घायांची जाप.
पिडागाय?
गांवांत असो धुरो कित्याक?
झुज काबार जालेंगाय?
जम्यांत एका खाड्याळ्यान
म्हजे दोळे कोंकल्ले,
सांत्री शेल्यावाल्यान ताच्या
दोळ्यांक खिळे तोपल्ले
म्हयने गेले रगता व्हाळ्यान
उरले फकत दोग जण
आमचो एकलो तांचो एकलो
काल जालें तांचें मरण
-कुरड्यान वाऱ्याक बोबाट घाली-
चल हांगाचो पर्देशया...
दीष्ट मरचे आदीं, तुका
कान आसल्यार आयक!
सुरयो मात्यार चडतां-चडतां
दोन सतां समजालीं
कालचीं मोडीं कुसलीं नांत
देकून नव्यांक उतळ फोंड
हुलपावन रातचीं जोडीं मोडीं
दिसाक मांडलें धुंवऱ्या मोड
दोळ्याक दोळो-
कोंकून कोंकून
कुड्डो जाल्लो सगळो गांव
सुर्या तुजो उजवाड कोणाक?
गांवांत आतां दोळेच नांत!
-जैसन सिकवेरा