ಸಂಪಾದಕೀಯ್:
ಅಸ್ಮಿತಾಯ್ ಹೊಗ್ಡಾಯ್ತಾನಾ ವಾಟ್ ಚುಕ್ತಾ!
ನಗರೀಕರಣಾಚ್ಯಾ ವ್ಹಾಳ್ಯಾ ಲೊಟಾಕ್ ಮನಿಸ್ ಶ್ಹೆರಾಂ ಕುಶಿನ್ ವ್ಹಾಳುನ್ ಗೆಲಾ. ಪಾಟಿಂ ಪಳೆತಾನಾ ಬಾಳ್‍ಪಣಾರ್ ಗುಡ್ಡಾಯಿಲ್ಲಿ ವಾಟಚ್ ಕೊಂಕ್ರಿಟಿಚ್ಯಾ ಆವ್ರಾಂತ್ ಬುಡುನ್ ಗೆಲ್ಯಾ ತಶೆಂ ಭೊಗ್ತಾ. ತೆಣೆಂ ಹೆಣೆಂ ಸಗ್ಳ್ಯಾಂನಿ ಇಟೆ. ಮನ್ಶಾಂಚೆಂ ಕಾಳಿಜ್‍ಯ್ ಇಟ್ಯಾಂಬರಿಚ್ ಘಟ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾಪರಿಂ ಆಸಾ. ಸ್ಪಂದನ್, ಸಂವೇದನ್ ಅನಿ ಖರ್‍ಯಾನ್ ಮನ್ಶಾಪಣಚ್ ಹೊಗ್ಡಾಯ್ಲ್ಯಾ ಪರಿಂ ಜಾಲಾಂ. ಹ್ಯೆ ಸ್ಥಿತೆಕ್ ಪ್ರಗತಿ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್‌ಗಿ? ಎಕ್ಯೆ ವಾಟೆನ್ ಆಮ್ಚಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಉರೊಂವ್ಕ್ ಯೋಜನಾಂ ತಯಾರ್ ಜಾತಾತ್ ತರ್ ಆನ್ಯೇಕ್ಯೆ ವಾಟೆನ್ ಸಂಸ್ಕೃತೆಚಿಂ ಹಾಡಾಂ ಮಾಂಡುನ್ ದವರುಂಕ್ ಕೊರೊಡಾಂಚಿಂ ಯೋಜನಾಂ ತಯಾರ್ ಜಾತಾತ್. ಜಾಗತೀಕರಣಾಚೊ ಆನಿ ನಗರೀಕರಣಾಚೊ ಪರಿಣಾಮ್ ಹೊಚ್. ದುಡು, ಪಂತಾಟ್, ತಾಂತ್ರಿಕತಾ, ವೆಗ್ಳೆಪಣಾಚೆಂ ಚಿಂತಪ್ ರಭಸಾನ್ ಮುಖಾರ್ ಯೆತಾನಾ ಜಿಣಿಯೆ ತೃಪ್ತಿ, ಆತ್ಮೀಯತಾ, ಅಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತಾ, ಸಾಂಗಾತಾ ಜಿಯೆಂವ್ಚೆಂ ಚಿಂತಪ್ ದೆಗೆಕ್ ಪಡ್ಲಾಂ. ಸಗ್ಳೊ ಸಂಸಾರ್ ಆಮ್ಚೊ. ಪುಣ್ ಆಮಿ ಕೊಣಾಚಿಂಯ್ ನ್ಹಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆ ಗತಿನ್ ಆಮಿ ಜಿಯೆವ್ನ್ ಆಸಾಂವ್. ಅಸಲ್ಯೆ ಕನಿಶ್ಟ್ ಸ್ಥಿತೆಂತ್ ಕವಿತಾ ಜಾಗಯ್ತಾ.
ಆಯ್ಚ್ಯಾ ಜಾಗತೀಕರಣಾಚ್ಯಾ ಆನಿ ನಗರೀಕರಣಾಚ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ಕವಿಮನಾನ್ ಆನಿ ಕವಿತೆನ್ ಕ್ರಿಯಾಳ್ ಜಾಂವ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ಆಸಾ ಆನಿ ವಿಲ್ಮಾಚಿ ಕವಿತಾ ಅಸಲ್ಯಾ ಕ್ರಿಯಾಳ್ ಮನಾಥಾವ್ನ್ ಆಂಕ್ರೆಲ್ಯಾ ಮ್ಹಣ್ ಕಳ್ತಾ. ಆಮ್ಚಿಂ ಪಾಳಾಂ ಮುಳಾಂ ಕಿತ್ಲಿಂ ರೊಂಬುನ್ ಉರ್‍ಲ್ಯಾಂತ್ ಮ್ಹಣ್ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಹಿ ಕವಿತಾ ಆವ್ಕಾಸ್ ಕರ್‍ನ್ ದಿತಾ. ಆಮ್ಚಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಫಕತ್ ಏಕ್ ಯಾದ್ ಜಾವ್ನ್ ಉರನಾ ಜಾಂವ್; ಘರ್‍ಚಿ ವಾಟ್ ಚುಕನಾ ಜಾಂವ್!
- ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಎಲ್ ಡಿಕೂನ್ಹಾ
ಕವಿತಾ:
ಘರ್‍ಚಿ ವಾಟ್ ಚುಕ್ಲ್ಯಾ
ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಘರ್‍ಚಿ ವಾಟ್ ಚುಕ್ಲ್ಯಾ
ಸೊಧುನ್ ಸೊಧುನ್ ಥಕ್ಲ್ಯಾಂ.
ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಘರ್‍ಚ್ಯಾ ಜನೆಲಾಲಾಗಿಂ
ಏಕ್ ಇಜಿಚೇರ್ ಧಲ್ತಾ,
ತಾಚೆರ್ ಬಸ್ಚೆ
ಮ್ಹಾಲ್ಗಡೆ ತಕ್ಲೆಕ್
ಸಗ್ಳೆಂ ಘರ್ ಮಾನ್ತಾ.
ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಘರ್‍ಚ್ಯಾ ಕುಜ್ನಾಂತ್
ಕಾಯ್ಲ್, ಚುಂಯ್ ಚುಂಯ್
ಆವಾಜ್ ಕರ್‍ತಾ,
ಭುರ್ಗ್ಯಾಂ ಬಾಳಾಂ ಮೊಗಾನ್
ಮಾಂಯ್, ಆಪ್ಣಾಕಚ್ ಲಾಸ್ತಾ.
ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಘರ್‍ಚ್ಯಾ ಪಾಕ್ಯಾರ್ ಥಾವುನ್
ಚಿಂಚೆ ಆಡಾರ್ ತಿಳ್ತಾ,
ಪೊಕ್ರಿ, ಭುರ್ಗ್ಯಾಂನಿ
ಚುಕಿ ಕರ್‍ತಾಂ
ಸಾರ್ಕೆ ವಾಟೆಕ್ ಹಾಡ್ತಾ
ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಘರ್‍ಚ್ಯಾ ಕೊನ್ಶಾರ್
ಪಿತ್ಕಾಂಡಿಚಿ ಬಸ್ಕಾ
ಆಬಾಚ್ಯೊ ಜಾಣ್ವಾಯೆಚ್ಯೊ
ಕಾಣಿಯೊಂ ಆಯ್ಕುನ್
ಬುಧ್ವಂತ್ ಜಾಲ್ಯಾಶಿ ದಿಸ್ತಾ.
ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಘರ್‍ಚ್ಯಾ ಮಾಳ್ಯಾರ್
ಸೊಭಿತ್, ತಾಂದ್ಳಾ ಮುಡೊ ಬಸ್ಲಾ
ಮಾತಿಯೆಂತ್ ವ್ಹಾರಯಿಲ್ಲ್ಯಾ
ಘಾಮಾಚೆಂ ಮೊಲ್
ಹಾಚೆ ಭಿತರ್ ಲಿಪ್ಲಾಂ.
ಘರ್‍ಚ್ಯಾ ಮಧ್ಲ್ಯಾ ಸಾಲಾಂತ್ ಏಕ್
ಪವಿತ್ರ್ ಆಲ್ತಾರ್ ಸೊಭ್ತಾ
ಲ್ಹಾನಾ ವ್ಹಡಾಂ
ಸಮೇಸ್ತಾಂಕ್
ಎಕ್ವಟಿತ್ ಸಾಂಬಾಳ್ತಾ.
ಹೆಂಚ್ ಆಮ್ಚೆಂ ಘರ್!
ಹ್ಯಾ ಘರ್‍ಚಿ ವಾಟ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಚುಕ್ಲ್ಯಾ
ಸೊಧುನ್ ಸೊಧುನ್ ಥಕ್ಲ್ಯಾಂ!
-ವಿಲ್ಮಾ ಬಂಟ್ವಾಳ್
संपादकीय:
अस्मिताय होगडायताना वाट चुकता!
नगरीकरणाच्या व्हाळ्या लोटाक मनीस श्हेरां कुशीन व्हाळून गेला. पाटीं पळेताना बाळपणार गुड्डायिल्ली वाटच कोंक्रिटिच्या हुवारांत बुडून गेल्या तशें भोगता. तेणें हेणें सगळ्यांनी इटे. मनशांचें काळीजय इट्यांबरीच घट जाल्ल्यापरीं आसा. स्पंदन, संवेदन अनी खऱ्यान मनशापणच होगडायल्या परीं जालां. ह्ये स्थितेक प्रगती म्हण्येतगी? एक्ये वाटेन आमची संस्कृती उरोवंक योजनां तयार जातात तर आन्येक्ये वाटेन संस्कृतेचीं हाडां मांडून दवरुंक कोरोडांचीं योजनां तयार जातात. जागतीकरणाचो आनी नगरीकरणाचो परिणाम होच. दुडू, पंताट, तांत्रिकता, वेगळेपणाचें चिंतप रभसान मुखार येताना जिणिये तृप्ती, आत्मीयता, अध्यात्मिकता, सांगाता जियेंवचें चिंतप देगेक पडलां. सगळो संसार आमचो. पूण आमी कोणाचींय न्हय म्हळ्ळे गतीन आमी जियेवन आसांव. असल्ये कनिश्ट स्थितेंत कविता जागयता.
आयच्या जागतीकरणाच्या आनी नगरीकरणाच्या काळार कविमनान आनी कवितेन क्रियाळ जांवची गर्ज आसा आनी विल्माची कविता असल्या क्रियाळ मनाथावन आंक्रेल्या म्हण कळता. आमचीं पाळां मुळां कितलीं रोंबून ऊरल्यांत म्हण पळेवंक ही कविता आवकास करन दिता. आमची संस्कृती फकत एक याद जावन उरना जांव; घरची वाट चुकना जांव!
- आंडऱ्यू एल डिकून्हा
कविता:
घरची वाट चुकल्या
आमच्या घरची वाट चुकल्या
सोधून सोधून थकल्यां.
आमच्या घरच्या जनेलालागीं
एक इजिचेर (वॉल्तेर) धलता,
ताचेर बसचे
म्हाल्गडे तकलेक
सगळें घर मानता.
आमच्या घरच्या कुजनांत
कायल, चुंय चुंय
आवाज करता,
भुरग्यां बाळां मोगान
मांय, आपणाकच लासता.
आमच्या घरच्या पाक्यार थावून
चिंचे आडार तिळता,
पोक्री, भुरग्यांनी
चुकी करतां
सार्के वाटेक हाडता
आमच्या घरच्या कोनशार
पित्कांडिची बसका
आबाच्यो जाण्वायेच्यो
काणियों आयकून
बुधवंत जाल्याशी दिसता.
आमच्या घरच्या माळ्यार
सोभीत, तांदळा मुडो बसला
मातियेंत व्हारयिल्ल्या
घामाचें मोल
हाचे भितर लिपलां.
घरच्या मधल्या सालांत एक
पवित्र आल्तार सोभता
ल्हाना व्हडां
समेस्तांक
एकवटीत सांबाळता.
हेंच आमचें घर!
ह्या घरची वाट म्हाका चुकल्या
सोधून सोधून थकल्यां!
-विल्मा बंटवाळ