ಸಂಪಾದಕೀಯ್:

ಬಲಾತ್ಕಾರಿ ಮನೋಸ್ಥಿತಿ ವಿರೋಧ್ ಕವಯತ್ರಿಚೊ ಆವಾಜ್ ಆನಿ ಪ್ರತಿರೋಧ್

ಭಾರತೀಯ್ ನಾರಿ ಸೊಸ್ಣಿಕಾಯೆಚೆಂ ಪ್ರತೀಕ್. ಪುಣ್ ತಿಚ್ಯಾ ವೊಗೆಪಣಾಕ್ ತಿಚಿ ಅಸ್ಕತ್ಕಾಯ್ ಮ್ಹಣ್ ಲೆಕುನ್ ಆನಿ ತಿಚೆರ್ ಸದಾಂ ಶೋಷಣ್ ತಶೆಂ ಜುಲುಮ್ ಚಲುನ್ ಆಸಾ. ಸ್ತ್ರೀ ಆನಿ ತಿಚಿ ಕೂಡ್ ಖುಶಾಲ್ಕಾಯೆಚಿ ಆನಿ ಖೆಳ್ಕುಳಾಂಚಿ ವಸ್ತ್ ಜಶೆಂ ಗಳ್ಸುಂಚೆಂ ಸಮಾಜಾಂತ್ ಆನಿ ಮಾಧ್ಯಮಾಂನಿ ಸವಯೆಚೆಂ ಜಾಲ್ಲೆಂ ದಿಸ್ತಾ. ಶಿಕಪ್ ಆನಿ ಪ್ರಗತಿ ಕಿತ್ಲಿ ಫುಡೆಂ ಗೆಲ್ಯಾರೀ ಸ್ತ್ರೀಯಾಂನಿ ತಾಂಚೊ ಮಾನ್ ಸಾಂಬಾಳುಂಕ್ ಆನಿ ಹಕ್ಕಾಂ ಆಪ್ಣಾಂವ್ಕ್ ಸಮಾಜಾಲಾಗಿಂ ಝಗ್ಡುನ್‍ಚ್ ರಾವಜಾಯ್ ಪಡ್ಲಾಂ. ಬಲಾತ್ಕಾರ್ ಏಕ್ ಸದಾಂಚಿ ಗಜಾಲ್ ತಶೆಂ ಖಬರ್ ಆಯ್ಕುಂಕ್ ಮೆಳ್ತಾನಾ, ಭೃಶ್ಟಾಚಾರಾಕ್ ಸ್ವೀಕಾರ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾಪರಿಂ, ಸಮಾಜ್ ಬಲಾತ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮಾನುನ್ ಘೆವ್ನ್ ಅಸಾ ತಶೆಂ ಭೊಗ್ತಾ.

ಸಮಾಜ್ ಅಸಲ್ಯಾ ಕನಿಶ್ಟ್ ಸ್ಥಿತೆಕ್ ದೆಂವ್ತಾನಾ, ಸೊಸ್ಣಿಕಾಯೆಚಿ ಗಡ್ ಮಿರ‍್ವತಾನಾ ಕವಯತ್ರಿ ’ಚತ್ರಾಯ್’ ಸಾಂಗುನ್ ಆಸಾ. ಸ್ತ್ರೀಯೆಚೊ ತಾಳೊ ದಾಂಬುನ್ ದವರ್ನ್ ತಿಕಾ ಅಕ್ಮಾನ್ ಕರ್ನ್ ತಿಚಿಂ ಹಕ್ಕಾಂ ಲುಟ್ಚ್ಯಾ ಅಕ್ರಮಿ ಮನೋಸ್ಥಿತಿ ವಯ್ರ್ ವ್ಹಡ್ ಆವಾಜ್ ಉಟೊಂವ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್ ಹಿ ಕವಿತಾ ಸಾಂಗ್ತಾ. ಸ್ತ್ರೀ ಏಕ್ ಭಾವುಕ್ ಜೀವಿ ಮ್ಹಣ್ ವಳ್ಕುನ್ ಘೆವ್ನ್, ತಿಚೆರ್ ಜಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಶೋಷಣಾಚ್ಯಾ ವಿವರಣಾ ಥಾವ್ನ್ ಭಾಯ್ರ್ ಯೇವ್ನ್ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಶಿರಾಂ ಶಿರಾಂನಿ ಕವಯತ್ರಿನ್ ವ್ಹಾಳಯಿಲ್ಲೊ ಆಕ್ರೋಶ್ ಸಗ್ಳೆ ಕವಿತೆಂತ್ ಭಾಯ್ರ್ ಪಾಜಾರ‍್ತಾ. ನಿಮಾಣೆಂ “ಗೊಬೊರ್ ಧಾಂಪ್ ಲ್ಲ್ಯಾ ಇಂಗ್ಳ್ಯಾ ಪರಸ್ ಜಳ್ತೆಂ ಕೇಂಡ್ ಜಾವ್ನ್ ಚ್ ಉರ‍್ಚೆಂ ಬರೆಂ” ಅಸೊ ವ್ಯಕ್ತ್ ಜಾಲ್ಲೊ ಪ್ರತಿರೋಧ್ ಕವಿತೆಕ್ ಬಳ್ವಂತ್ ಕರ‍್ತಾ. ಸ್ತ್ರೀ ಸಂವೇದನಾ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತ್ ಕರ‍್ಚಿ ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ಲಿ ಬಳ್ವಂತ್ ಕವಯತ್ರಿ ಜಾವ್ನ್ ಫೆಲ್ಸಿ ಲೋಬೊ ಆಪ್ಲೆಂ ನಾಂವ್ ಥಿರ್ ಕರ್ನ್ ಅಸಾ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್

-ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಎಲ್ ಡಿಕೂನ್ಹಾ.

ಕವಿತಾ:

ಚತ್ರಾಯ್

ಹೇ ಭಾವುಕ್ ಜೀವಿ...
ತುಂವೆಂ ಕಪಲಾರ್ ಲಾಂವ್ಚ್ಯಾ ತಿಳ್ಯಾಕ್
ಕುಂಕುಮ್ ಆನಿ ಗಂಧಾಕ್‌ಯ್
ತೀಳ್ನ್ ಪಳೆತೆಲೆ ಆಸಾತ್..!
ತುಜ್ಯೊ ಆಸ್ಡ್ಯೊ, ಗಾಲ್, ವೋಂಟ್
ಖಾಡ್ಕೆ ಬಗ್ಲೆಚೆಂ ಲ್ಹಾನ್ ಖತ್‌ಯೀ
ಆಜ್ ಮೊಲಾಧಿಕ್..!

’ಡಬಲ್ ಚಿನ್ ’ ಆಡಾಂವ್ಕ್ ಮಸಾಜ್
ಕರ್, ವಚ್, ಗೊಮ್ಟ್ಯಾರ್ ಯ್ ಆಸಾ
ದೀಷ್ಟ್ ತಾಂಚಿ!
ತುಜ್ಯಾ ಹರ್ದ್ಯಾಕ್, ಕಾಪ್ಡಾ ಇಡ್ಯಾಂತ್
ತಿಳ್ಚೆ ಬೊಂಬ್ಲೆಕ್ ಆನಿ
ಧಲ್ಚ್ಯಾ ಪೆಂಕ್ಡಾಕ್ ಯೆದೊಳ್ ಚ್ ತೆ
ಫಾರ್ ಜೊಕುನ್ ರಾವ್ಲ್ಯಾತ್ ಆಸ್ಯೆತ್!
ಫುಡ್ಲ್ಯಾ ಭಾಷಣಾಂಚೆ ಪ್ರಮುಖ್
ವಿಚಾರ್ ಜಾವ್ನ್ ಘೆವ್ನ್!!

ತುಜ್ಯಾ ಅಸ್ಥಿತ್ವಾಚಿಚ್ ವಿಸರ್ ಪಡ್ಲೆಲ್ಯಾಂಲಾಗಿಂ
ನಿತಿಚಿ ಭಿಕ್ ಮಾಗ್ಚೆಂ ಸೊಭ್ತಾ ತುಕಾ?
ಉತಳ್ ಕಪಲಾ ವಯ್ಲ್ಯಾ ತಿಳ್ಯಾಕ್
ಫಾರ್ ಜೊಕ್ತಲೆ,
ತುಜೊ ಮಾನ್ ವಾಟೆರ್ ಲುಟ್ತಾಂ
ಕಿತ್ಲೆ ತೆಂಕೊ ಜಾತಿತ್ ತುಕಾ?
ಚಿಂತಾಯ್ ತೂಂ...?
ಜಾಲಾಂ ತುಜೆಂ ಸಬಲೀಕರಣ್?

ಗೊಬೊರ್ ಧಾಂಪ್ ಲ್ಲ್ಯಾ ಇಂಗ್ಳ್ಯಾ ಪರಸ್
ಜಳ್ತೆಂ ಕೇಂಡ್ ಜಾವ್ನ್‌ಚ್ ಉರ‍್ಚೆಂ
ಬರೆಂ ತುಂವೆಂ...
ಥಂಡ್ ಉರ್ಶಿ ತರ್ ಭೆಂಡುನ್ ಉಡಯ್ತಿತ್!!


-ಫೆಲ್ಸಿ ಲೋಬೊ ದೆರೆಬಯ್ಲ್.

संपादकीय:

बलात्कारी मनोस्थिती विरोध कवयत्रीचो आवाज आनी प्रतीरोध

भारतीय नारी सोसणीकायेचें प्रतीक. पूण तिच्या वोगेपणाक तिची अस्कतकाय म्हण लेकून आनी तिचेर सदां शोषण तशें जुलूम चलून आसा. स्त्री आनी तिची कूड खुशाल्कायेची आनी खेळकुळांची वस्त जशें गळसुंचें समाजांत आनी माध्यमांनी सवयेचें जाल्लें दिसता. शिकप आनी प्रगती कितली फुडें गेल्यारी स्त्रीयांनी तांचो मान सांबाळूंक आनी हक्कां आपणावंक समाजालागीं झगडून‍च रावजाय पडलां. बलात्कार एक सदांची गजाल तशें खबर आयकूंक मेळताना, भृश्टाचाराक स्वीकार केल्ल्यापरीं, समाज बलात्कारी संस्कृती मानून घेवन असा तशें भोगता.

समाज असल्या कनिश्ट स्थितेक देंवताना, सोसणीकायेची गड मिरवताना कवयत्री ’चत्राय’ सांगून आसा. स्त्रीयेचो ताळो दांबून दवर्न तिका अक्मान करन तिचीं हक्कां लुटच्या अक्रमी मनोस्थिती वयर व्हड आवाज उटोंवची गर्ज आसा म्हण ही कविता सांगता. स्त्री एक भावूक जीवी म्हण वळकून घेवन, तिचेर जांवच्या शोषणाच्या विवरणा थावन भायर येवन कवितेच्या शिरां शिरांनी कवयत्रीन व्हाळयिल्लो आक्रोश सगळ्ये कवितेंत भायर पाजारता. निमाणें “गोबोर धांपल्ल्या इंगळ्या परस जळतें केंड जावनच उरचें बरें” असो व्यक्त जाल्लो प्रतीरोध कवितेक बळवंत करता. स्त्री संवेदना अभिव्यक्त करची कोंकणेंतली बळवंत कवयत्री जावन फेल्सी लोबो आपलें नांव थीर करन असा म्हण्येत

-आंडऱ्यू एल डिकून्हा.

कविता:

चत्राय

हे भावूक जीवी...
तुंवें कपलार लांवच्या तिळ्याक
कुंकूम आनी गंधाक‌य
तीळन पळेतेले आसात..!
तुज्यो आसड्यो, गाल, वोंट
खाडके बगलेचें ल्हान खत‌यी
आज मोलाधीक..!

’डबल चिन ’ आडावंक मसाज
कर, वच, गोमट्यारय आसा
दीष्ट तांची!
तुज्या हरद्याक, कापडा इड्यांत
तिळचे बोंबलेक आनी
धलच्या पेंकडाक येदोळच ते
फार जोकून रावल्यात आस्येत!
फुडल्या भाषणांचे प्रमूख
विचार जावन घेवन!!

तुज्या अस्थित्वाचीच विसर पडलेल्यांलागीं
नितिची भिक मागचें सोभता तुका?
उतळ कपला वयल्या तिळ्याक
फार जोकतले,
तुजो मान वाटेर लुटतां
कितले तेंको जातीत तुका?
चिंताय तूं...?
जालां तुजें सबलीकरण?

गोबोर धांपल्ल्या इंगळ्या परस
जळतें केंड जावन‌च उरचें
बरें तुंवें...
थंड उरशी तर भेंडून उडयतीत!!

-फेल्सी लोबो, देरेबैल