ಸಂಪಾದಕೀಯ್ / संपादकीय:
ದಾವ್ಯಾ ಪಾವ್ಲಾಕ್ ಉಜ್ವ್ಯಾ ಪಾವ್ಲಾಚೊ ಹುಸ್ಕೊ
ಎಕಾ ಮನ್ಶಾಚೆಂ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ್ ರೂಪ್ ಜೊಡ್ಚೆ ವಾಟೆರ್, ಏಕ್ ನಾ ಎಕೆ ರಿತಿನ್ ಪ್ರಭಾವ್ ಘಾಲ್ಚೆ ವ್ಯಕ್ತಿ ಯಾ ಸಂಗ್ತಿ ಆಸ್ತಾತಚ್. ಮ್ಹಜೆ ಜಿಣಿಯೆಂತ್ ಪಿರೇರಾ ಟಿಚೆರಿನ್ ಸಾಡೆಬಾರಾ ರುಪಯ್ ದೀಂವ್ಕ್ ನಾತಲ್ಲೆ ತರ್, ಹೈಸ್ಕೂಲಾಚೆಂ ಶಿಕಪ್ ಅರ್ಧ್ಯಾರ್ ರಾವವ್ನ್ ಹಾಂವ್ ಖಂಯ್ ಮಾತಿ ವ್ಹಾವಂವ್ಕ್ ವೆತೊಂ ಕೊಣ್ ಜಾಣಾ? ಕವಿ ಬಾಕಿಬಾಬ್ ಬೋರ್ಕರಾಚೆ ಜಿಣಿಯೆಂತ್ ತಾಚಿ ಟೀಚೆರ್ ಡೊನಾ ಪ್ರೊಪರ್ಶಿಯಾಚೊ ಪ್ರಭಾವ್ ಕೊಣೇಂಯ್ ನೆಗಾರುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾ. ಕವಿ ಎಲಿಯೆಟಾಚ್ಯಾ ಜಿವಿತಾಂತ್ ಎಝ್ರಾ ಪೌಂಡ್ ಯೇಂವ್ಕ್ ನಾತಲ್ಲೊ ತರ್, ತೊ ಆತಾಂಚೆ ತಿತ್ಲೊ ಫಾಮಾದ್ ಜಾತೊ ಯಾ ನಾ ಸಾಂಗೊಂಕ್ ಕಷ್ಟ್. ಎಕ್ಲೊ ಮನೀಸ್, ಚ್ಯಾರ್ ಚೊವ್ಗಾಂಚೆ ಪೊಟ್ಲಾವ್ಣೆಂತ್ ಉಂಚಾಯೆಕ್ ಪಾವ್ತಾ.
ತಸಲೆಂ ಏಕ್ ಪ್ರಬುದ್ಧ್ ಚಿಂತಪ್ ಹೆ ಕವಿತೆಂತ್ ಆಸಾ. ಅಸಲೆಂ ಏಕ್ ಚಿಂತಪ್ ಜಿಣಿಯೆಚ್ಯಾ ಅನ್ಭೊಗಾನ್ ಶಿಜಲ್ಲ್ಯಾವೆಳಾರ್ ಮಾತ್ರ್ ಭುಂಯ್ ಪಡೊಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಆಸಾ. ದಾವೆಂ ಪಾವ್ಲ್ ಮುಕಾರ್ ವೆತಾ ತರ್, ತಾಚ್ಯಾ ಸಾಂಗಾತಾ ಉಜ್ವ್ಯಾ ಪಾವ್ಲಾಚೊ ಹುಸ್ಕೊ ಆಸ್ತಾಚ್!
ಗೌರೀಶ್ ಕಾಯ್ಕಿಣಿಚಿ ಜಲ್ಮಾಶತಾಬ್ದಿ ಹ್ಯಾ ವರ್ಸಾ ಆಮಿ ಮನಾಯ್ತಾಂವ್. ಕನ್ನಡ, ಹಿಂದಿ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಮರಾಠಿ ಭಾಸಾಂನಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ರಚಲ್ಲ್ಯಾ ತಾಂಣಿ ಕೊಂಕಣಿ ಭಾಶೆಂತ್ ಕಾಂಯ್ ದೊನ್ಶಾಂಕ್ ಮಿಕ್ವೊನ್ ಕವಿತಾ ರಚ್ಲ್ಯಾತ್. ತಾಚೆಂ ಕವಿತಾ ಪುಸ್ತಕ್ ‘ಮೀನಾಕ್ಷಿ’ ನಾಂವಾಖಾಲ್ ಕುಳಾಗರ್ ಪ್ರಕಾಶನಾನ್ ಪರ್ಗಟ್ ಕೆಲಾಂ. ‘ಕಾಳಾಚೆಂ ಬಂಧನ್ ನಾತಲ್ಲ್ಯಾ ಕಾಮಾಕ್ ಕೌತುಕ್ ಖಂಯ್ಚೆಂ?’ ಆನಿ ‘ಮರ್ಣಾಕ್ ಮರ್ಯಾದ್ ನಾ ಜಾಲ್ಯಾರಿ ಜೀವನಾಕ್ ನಾ ಅರ್ಥ್’ - ಹಿಂ ವಾಕ್ಯಾಂ ಪರ್ತ್ಯಾನ್ ಪರ್ತ್ಯಾನ್ ಚಿಂತುಂಕ್ ಕರ್ಚೆ ತಸಲಿಂ.
दाव्या पावलाक उजव्या पावलाचो हुसको
एका मनशाचें व्यक्तित्व रूप जोडचे वाटेर, एक ना एके रितीन प्रभाव घालचे व्यक्ती या संगती आसतातच. म्हजे जिणयेंत पिरेरा टीचरीन साडेबारा रुपया दींवक नातल्ले तर, हैस्कूलाचें शिकप अरध्यार राववन हांव खंय माती व्हावंवक वेतों कोण जाणा? कवी बाकीबाब बोरकाराचे जिणयेंत ताची टीचेर डॉना प्रोपर्शियाचो प्रभाव कोणेंय नेगारूंक जायना. कवी एलियेटाच्या जिवितांत एज्रा पौंड येंवक नातल्लो तर, तो आतांचे तितलो फामाद जातो या ना सांगोंक कष्ट. एकलो मनीस, च्यार चोवगांचे पोटलावणेंत उंचायेक पावता.
तसलें एक प्रबुध्द चिंतप हे कवितेंत आसा. असलें एक चिंतप जिणयेच्या अनभोगान शिजल्ल्या वेळार मात्र भुंय पडोंक साध्य आसा. दावें पावल मुकार वेता तर, ताच्या सांगाता उजव्या पावलाचो हुसको आसताच !
गौरीश कायकिणिची जल्माशताब्दी ह्या वरसा आमी मनायतांव. कन्नड, हिंदी, इंगलीश, मराठी भासांनी साहित्य रचल्ल्या तांणी कोंकणी भाशेंत कांय़ दोनशांक मिकवोन कविता रचल्यात. ताचें कविता पुस्तक ‘मीनाक्षी’ नांवाखाल कुळागर प्रकाशनान पर्गट केलां. ‘काळाचें बंधन नातल्ल्या कामाक कौतुक खंयचें?’ आनी ‘मरणाक मर्याद ना जाल्यारी जीवनाक ना अर्थ’ - हीं वाक्यां परत्यान परत्यान चिंतूंक करचे तसलीं.
- ಮೆಲ್ವಿನ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್ / मेल्विन रोड्रीगस
ಕವಿತಾ / कविता:
ಬಂಧ್ ಆನಿ ಮೋಕ್ಷು
ಪಾಳಾಂಚೊ ಪಾಶು ಸುಟ್ಲ್ಯಾರಿ
ಝಾಡಾಕ್ ನ್ಹಯ್ ತಿ ಮುಕ್ತಿ
ಹಾತಾಂತ್ಲಿ ದೊರಿ ತುಟ್ಲ್ಯಾರಿ
ಪತಂಗಾಕ್ ಖಂಯ್ಚಿ ಶಕ್ತಿ?
ತಾಲಾಚೆ ಬಂಧನ್ ನಾಸ್ಲ್ಯಾರಿ
ಗಾಯನ್ ಕಸಲ್ಯಾಕ್ ಕರ್ಚೆಂ?
ಕಾಳಾಚೆಂ ಬಂಧನ್ ನಾಶಿಲ್ಲ್ಯಾ
ಕಾಮಾಕ್ ಕೌತುಕ್ ಖಂಯ್ಚೆಂ?
ದೊಳ್ಯಾಂ ಪಾಪಣ್ಯೊ ಧಾಂಪ್ತಾಂ ಧಾಂಪ್ತಾಂ
ನಜರ್ ಸಾಫ್ ದಿಸ್ತಾ
ವಿರಾಮ್ಚಿಹ್ನ್ ಘಾಲ್ತಾಂ ಘಾಲ್ತಾಂ
ವಾಕ್ಯಾ ವಿಸ್ತಾರ್ ಘಡ್ತಾ
ಭುಂಯಿಂ ಆಕರ್ಶಣಾನೆ ನ್ಹಯ್ ವೆ
ಊಂಚ್ ಉಡ್ತಾ ಗರೂಡು?
ಆವಯ್ಲೆಂ ಬೊಟ್ ಧೋರ್ನು ಘಟ್ಟಿ
ಜಾತ್ರೆಂತ್ ಫಿರ್ತಾ ಚೆರ್ಡುಂ
ಡಾವೆಂ ಪಾವುಲ್ ಮಾಕ್ಶಿ ಪಡ್ಚೆಂ
ಉಜ್ವೆ ಚಲ್ಚ್ಯಾಕ್ ಪುಡೇಂ
ಜಗಾಂತ್ ಖಂಯಿಂ ಫಿರ್ಚೆ ಅಖೇರ್
ಯೆವ್ಚ್ಯಾಕ್ ಘರಾಕಡೆ !
ಪಿಕ್ಲೆ ಬಾವ್ಲೆಂ ಝಡ್ಲೆಂ ತರೀಚ್
ಝಾಡಾಕ್ ತಾಜಿ ಪಾಲ್ವಿ
ಥಂಡಿಚೆ ದಿವಸ್ ಭೊಗ್ಲ್ಯಾಶಿವಾಯ್
ವಸಂತಾ ಫೆರಿ ನಾ ನವಿ !
ದೊನ್ಹಿ ತಡ್ಯೊ ಘಟ್ಟ್ ಧೋರ್ನು
ವ್ಹಾಳಾಕ್ ಜೋರು ಭಾರಿ
ದಾರ್ ಖಿಡ್ಕ್ಯೊ ದವರ್ಚ್ಯಾಕ್ ಉಘಡ್ಯೊ
ಬಾಂಧ್ತಾತ್ ವಣ್ತ್ಯೊ ಚಾರಿ !
ಕಾಳ್ಖಾ ಮಳ್ಬಾಂತ್ ನಕ್ಷತ್ರಾಂಚಿ
ದೀಪಾರಾಧನಾ ಗೊಮಟಿ
ವತ್ತಾಂತ್ ವತಲ್ಯಾಕ್ ಸಾವ್ಳಿ ಗೋಡಿ
ವಕ್ಕಡ್ ವಿಷಾಚಿ ಚಿಮ್ಟಿ
ವಜ್ರಾ ಗುಣ್ ಯೆಂವ್ಕಾ ಜಾಲ್ಯಾರ್
ತಶೆಂಚ್ ಘಟ್ಟಪಣ್ ಜಾಯ್
ನಸ್ತಾಂ ಖರೆಂ ದಿಸುಂ ಬರೆಂ
ಫಾಲ್ಸಾಕ್ ಫಟ್ಟಪಣ್ ಖಂಯ್ ?
ಮರಣಾ ಮರ್ಯಾದ್ ನಾಜಾಲ್ಯಾರಿ
ಜೀವನಾ ನಾ ಅರ್ಥು
ಕೃಷ್ಣ ನಾಸ್ತಾ ಸಾರಥ್ಯಾಕ್
ಜಿಂಕಿಲ್ಲೊ ಕೆನ್ನಾ ಪಾರ್ಥು
बंध आणि मोक्षु
पाळांचो पाशु सुटल्यारि
झाडाक न्हय ती मुक्ति
हातातली दोरी तुटल्यारि
पतंगाक खंची शक्ति?
तालाचे बंधन नासल्यारि
गायन कसल्याक करचें?
काळाचे बंधन नाशिल्ल्या
कामाक कौतुक खंचे?
दोळ्यां पापण्यों धांपता धांपता
नजर साफ दिसता
विरामचिन्ह घालतां घालतां
वाक्या विस्तार घडाता
भुंयी आकर्षणाने न्हय वे
उंच उडता गरूडु?
आवयलें बोट धोर्नु घट्टी
जत्रेंत फिरता चेरडुं
डावें पावूल माक्षि पडाचें
उजवें चलच्याक पुढे
जगांत खंयीं फिरचे अखेर
येवच्याक घराकडे !
पिकले बावलें झडालें तरीय
झाडाक ताजी पालवी
थंडिचे दिवस भोगल्याशिवाय
वसंता फेरी ना नवी !
दोन्ही तडयो घट्ट धोर्नु
व्हाळाक जोरू भारी
दार खिडक्यो दवरच्याक उघड्यो
बांधतात वणत्यो चारी !
काळखा मळबांत नक्षत्रांची
दीपाराधना गोमटी
वत्तांत वतल्याक सावळी गोडी
वक्कद विषाची चिमटी
वज्रा गुण येवंका जाल्यार
तशेंच घट्टपण जाय
नसता खरे दिसूं बरे
फालसाक फट्टपण खंय?
मरणा मर्याद नाजाल्यारि
जीवना ना अर्थु
कृष्ण नासता सारथ्याक
जिंकिल्लो केन्ना पार्थु ?
- डॉ गौरीश कायकिणी