ಸಂಪಾದಕೀಯ್:
ಕವಿಕ್ ಆಪ್ಲಿ ಕವಿತಾ ಕಿತೇಂಯ್ ದೀನಾ ಜಾಲ್ಯಾರಿ, ಸ್ವಾಭಿಮಾನ್ ಜಗಯ್ತಾ
ಕವಿಕ್ ಯಾ ಬರೊವ್ಪ್ಯಾಕ್ ಜೈಲಾಂತ್ ಫಿಚಾರ್ ಕರಾ, ತಾಕಾ ಚಾಚಾಯಾ, ತಾಚೆರ್ ಫಾರ್ ಸೊಡಾ, ತಾಕಾ ಕಾಬಾರ್ ಕರಾ - ಪುಣ್ ತಾಚ್ಯಾ ಮರ್ಣಾನ್ ತಾಚೆ ಸಬ್ದ್ ಕಾಂಯ್ ಮರೊನ್ ವೆಚೆನಾಂತ್. ಎಕಾ ಬರೊವ್ಪ್ಯಾಚೆ ಶೆವೊಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸಿಪಲ್ಸ್ ಜೆ ಕಿತೆಂ ಆಸ್ತಾತ್, ತೆ ಹ್ಯಾ ಮನ್ಶಾವರ್ವಿಂ ಮೊಲಾಂವ್ಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ನಾ. ರಾಗ್, ತಿರಸ್ಕಾರ್ ಮನೋಭಾವ್ ಹ್ಯಾ ಬರೊವ್ಪ್ಯಾಂಕ್ ಜಿವೆಂ ದವರ್ತಾ. ಕವಿತಾ ಎಕಾ ಕವಿಕ್ ಕಿತೇಂಯ್ ದೀನಾ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪುರೊ, ಪುಣ್ ಸ್ವಾಭಿಮಾನ್ ಜಗೂಂಕ್ ಶಿಕಯ್ತಾ.
ಹಾಚ್ಯಾ ಆದಿಂ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲ್ಲೆ ‘ವಿಕುನ್ ವಚೊನ್ ಸೂಂಬೆ’ ಕವಿತೆಚೊ ವಿಸ್ಕಳಾಯಿಲ್ಲೊ ಭಾಗ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಬರಿ ಹಿ ಕವಿತಾ ಉದೆಲ್ಯಾ. ಬಲ್ಗೇರಿಯಾಚೊ ಕವಿ ನಿಕೋಲಾ ವಾಪ್ತಸಾರೋವ್ ಅಂತರೊನ್ ಸಾಟ್ ವರ್ಸಾಂ ಜಾಲಿಂ. ತಾಚೆಂ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ ಪುಸ್ತಕ್ ಏಕಚ್. ಜಾಲ್ಯಾರಿ ತೊ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಹೀರೊ ಜಾವ್ನ್ ಆಜೂನ್ ವಾಂಚ್ಲಾ. ತಾಚ್ಯಾ ಜಿವಿತಾಚೆರ್ ಖಿನ್ನ್ ಜಾವ್ನ್ ನೀಲ್ಬಾನ್ ಹಿ ಕವಿತಾ ಲಿಖ್ಲ್ಯಾ.
ಆಯ್ಚ್ಯಾ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಸಮಾಜಾಂತ್ ಅಧಿಕಾರಾಚ್ಯಾ, ರಾಜಕೀಯಾಚ್ಯಾ, ದುಡ್ವಾಚ್ಯಾ ಬಳಾನ್ ಹೀರೊ ಜಾಂವ್ಕ್ ಚಿಂತ್ಚ್ಯಾ ಮನ್ಶಾಂಕ್ ಕಾಂಯ್ ಬೊರ್ಗೊಳ್ ನಾ. ತಶೆಂ ಚಿಂತ್ತಲ್ಯಾಂಕ್ ಏಕ್ ಜಾಪ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಬರಿ ಹಿ ಕವಿತಾ ಆಸಾ. ವಾಚುನ್ ತುಮ್ಚ್ಯಾ ಜಿವಿತಾಕ್ ಬಳ್ ಭರಾ.
-ಮೆಲ್ವಿನ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್
ಕವಿತಾ:
ಲಕ್ಷ್ಯ್
ಎಕಾ ಕವೀಕ್ ಜೆಲೀಂತ್ ಬಂದ್ ಕರ್ಪಾಕ್ ಸಾಮ್ಕೆಂ ಸೊಂಪೆಂ
ತಾಕಾ ಫಾರಾನ್ ಫಾರ್ ಮಾರ್ಪಾಕ್ ತಾಚ್ಯಾಕೂಯ್ ಸೊಂಪೆಂ
ಪೂಣ್ ತುಮ್ಕಾಂ ಖಬರ್ ನಾ
ಕವಿಚ್ಯಾ ಮರ್ಣಾನ್ ಶಬ್ದ್ ಮರ್ನಾಂತ್ ತೆ !
ಕವಿ ಉಧ್ಳಯತ್ ಆಸ್ತಾ
ತುಮ್ಚ್ಯಾ ನಾಟಾಕಾಂಚೆ ನಾಗ್ಡೆ ನಾಚ್ ಚವ್ಹಾಟ್ಯಾರ್
ಮಾನವತೆಚ್ಯಾ ಮೂಲ್ಭೂತ್ ಹಕ್ಕಾಂಚೆ ಆರಕ್ಷಣ್ ಕರ್ಪಾಕ್
ತರೀಯ್ ಘೊಟಾಳ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ದೆಶಾಂತ್
ಎಕೂಯ್ ಸಂಸ್ದೀಯ್ ಪ್ರತಿನಿಧೀಕ್ ಫಾಂಸ್ ಆವ್ಳೂಂಕ್ ಶಕ್ಲೀನಾ
ಭಾರತೀಯ್ ದಂಡ್ ಸಂಹಿತಾ
ಹೆಂವೂಯ್ ಜಾಣಾಂ ಕವಿ
ತರೀಯ್ ಕವಿ ವಾಡಯ್ತ್ ಆಸ್ತಾ
ಮನಾಂತ್ ಸೊಂಸೂನ್ ಧರ್ಪಾಚಿ ತಾಕದ್ ಭರ್ಪಿ
ರಾಗ್ ಆನಿ ತಿರಸ್ಕಾರಾಂಚೆಂ ಮೊಜ್ - ಮಾಪ್
ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಜಾಣಾಂ,
ರಾಗ್ ಆನಿ ತಿರಸ್ಕಾರ್ ಹ್ಯಾ ಕಲಾಕಾರಾಂಕ್
ಜಿವೆ ದವ್ರಪಾಚ್ಯಾ ಸಂಜೀವಿನಿಚೆಂ ಕಾಮ್ ಕರ್ತಾ
ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಜಲ್ಮಸಿಧ್ದ್ ಅಧಿಕಾರಾಂಕ್ ಆಪ್ಣಾವಪಾಖಾತೀರ್
ಜೆ ದುಸ್ರ್ಯಾಂಚೆ ಅಧಿಕಾರ್ ಬಳ್ಜಬರೀನ್ ಘೆತಾತ್
ತೆ ತುಮ್ಚ್ಯಾ ಅಧಿಕಾರಾಂಚೆರ್ ಆಪ್ಲೊ ಧಂದೊ ಥಾಟ್ಟಾತ್
‘ಧಂದೊ ಕಿತ್ಯಾಕ್?’
ಪೊಟ್ ಭರ್ಪಾಕ್
‘ಪೊಟ್ ಭರ್ಪಾಕ್?’
‘ಪಾವ್ಟಿ ಬಾಂಧಾರ್ ಫೊಡ್ಪಾಕ್’
ಕವಿತಾ ದೀಂವ್ಕ್ ಶಕನಾ ಘರ್-ದಾರ್, ಭಾಟ್-ಭೆಂಸ್
ವಾ ಪೊಟ್ಭರ್ ಜೆವಣ್
ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ಗರಮ್ ಕಪ್ಡೆ
ವಾ ಬಾಯ್ಲೆಕ್ ಸಿಲ್ಕ್ ಸಾಡಿ ಆನಿ ಗಾಡಿ
ತಿ ಫಕ್ತ್ ತುಮ್ಚ್ಯಾ ಶಿರಂತರಾಂನಿ ಘೊಳತ್ ರಾವ್ನ್
ತುಮ್ಚ್ಯಾ ಜಾಣಿವಾಂಕ್ ಮಳ್ಬಾಯೆದೆ ಕರ್ತಾ
ಮಾಯ್ಭುಂಯೆಚಿ ತಾಂಕ್ ಸಿಧ್ದ್ ಕರೂನ್
ಸ್ವಾಭಿಮಾನಾನ್ ಜಗೂಂಕ್ ಶಿಕಯ್ತಾ
ಕವೀಚ್ ಸಮ್ಜೂಂಕ್ ಶಕ್ತಾತ್
ದುಬ್ಳ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಬೆಆವಾಜ್ ಶಬ್ದಾಂಭಿತರ್ ದೆಂವೊನ್
ತಾಂಚ್ಯಾ ವೇದನಾಂಚೊ ಆರ್ತನಾದ್
ಮ್ಹಣೊನ್ ಮ್ಹಣ್ಟಾ ಕವೀಕ್ ಫಾರಾನ್ ಮಾರೂನ್
ತುಮಿ ಕಾಂಯ್ಚ್ ಸಿಧ್ದ್ ಕರೂಂಕ್ ಶಕ್ಚೆನಾತ್
ಕವಿಚ್ಯಾ ಮರ್ಣಾನ್ ತೆ ಖೂಪೂಚ್ ಚಾಳೀಂಕ್ ಪಡ್ಟಲೆ
ಆನಿ ಎಕ್ ಬಂಡ್ ವಾಡತ್ ವಯ್ತಲೆಂ
ಕವಿಚ್ಯಾ ಜಿಣೆಚ್ಯಾ ವರ್ಸಾಂಚ್ಯಾ ಗತೀನ್
ತಾಚ್ಯಾ ವಿಚಾರಾಂಚ್ಯಾ ಪರಿವರ್ತನಾಚೊ ಸಾಂಗಾತ್ ಘೆವ್ನ್
ತೆ ಬಾಂಧೂನ್ ಘೆತ್ಲೆ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಶಬ್ದಾಂಚ್ಯಾ ರಥಾಕ್
ಸೂರ್ಯತೆಜ್ ವಾಡೊವ್ಪಿ ಅಣ್ಭವಾಂಚೆ ಘೊಡೆ
ಆನಿ ತಾಂಚ್ಯಾ ಪಾವ್ಲಾಂತ್ ಮನ್ಶಾಂಚೊ ಚುಮೊ ಘೆವ್ನ್
ಆಪ್ಲ್ಯಾ ದೊಳ್ಯಾರ್ ವಿನಾಶೆವೆಧಿ ದುರ್ಬಿಣಿ ಚಡೊವ್ನ್
ದೇವದತ್ತ್, ಪೌಂಡು, ಅನಂತ್ ವಿಜಯ್, ಸುಘೊಷ್,
ಮಣಿ ಪುಷ್ಪಕ್, ಪಾಂಚಜನ್ಯ ಫುಂಕೀತ್ ರಾವ್ತಲೆ
ಮಳ್ಬಾರ್ ಅಧಿಕಾರ್ ಗಾಜೊವ್ಪಿ ಗೆರ್ರಾಂಚ್ಯಾ ಕಾಳ್ಯಾ ಕೂಪಾಂಕ್
ಸಾದ್ ಘಾಲೀತ್
ಪುಣ್ ತೆನ್ನಾ ಮಾತ್ ಗೀತೆಚೆ ಪುನರಲೋಕನ್ ಘಡ್ಚೆನಾ
ತೆನ್ನಾ ತುಮಿ ಕಿತೆಂ ಕರ್ತಲೆಂ?
ಖಂಯ್ ವಯ್ತಲೆ?
ಜಿತ್ಲೆ ಧಾಂವ್ತಾ ತಿತ್ಲಿ ಜಮೀನ್ ತುಮ್ಕಾಂ ಕಮೀಚ್ ಪಡ್ಟಲಿ
ಶಕ್ಚೆನಾ ತುಮಿ ಪಾವ್ಕ್ ತುಮ್ಚ್ಯಾ ಸ್ವೀಸ್ ಬೆಂಕಿ ಮೆರೆನ್
ಶಕ್ಚೆನಾ ತುಮಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಾತೂಯ್ ಸ್ಥಾನೀಕ್ ಜಾವ್ಪಾಕ್
ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಭಾವನಾಂಕ್ ಹಾತ್ ಘಾಲೂನ್
ಆನಿ ಒಸಾಮಾಚ್ಯಾ ಆಧಾರಾಕ್ ಸೊದ್ತಾ ಸೊದ್ತಾ
ಪಾಂಜ್ರ್ಯಾಂತ್ ಫಾರಾವ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಶಿಂವಾ ಸಾರ್ಖೆಂ ಸಧ್ದಾಮಚೆಂ ಜಿಣೆಂ
ತುಮ್ಕಾಂ ಭೊಗ್ಲೆಂ ಬಗರ್ ರಾವ್ಚೆಂನಾ
ಶಬ್ದ್ ಸಗ್ಳ್ಯಾಕ್ ಹಾಜಿರ್ ಆಸ್ತಲೆ.
ಶಬ್ದಾಂ ಸಾವ್ನ್ ಪಳ್ ಕಾಡಪ್ ಇತ್ಲೆಂ ಸೊಂಪೆಂ ನಾಸ್ತಾ
ಕವೀಕ್ ಫಾರಾನ್ ಮಾರ್ಪಾಇತಲೆಂ ತರ್ ನಾಸ್ತಾಚ್ ನಾಸ್ತಾ
ತೆನ್ನಾ ಶಬ್ದ್ ಸಿಧ್ದ್ ಕರ್ತಲೆ
ಕವೀಕ್ ಫಾರಾನ್ ಮಾರೂನ್ ಶಬ್ದ್ ಮರ್ನಾಂತ್
ಕವಿಚ್ಯಾ ರಗ್ತಾ ವಾಂಗ್ಡಾಯ್ ಶಬ್ದ್ ವ್ಹಾಂವೊನ್ ವಚ್ನಾತ್
ರಗತ್ ವಾಯ್ಫಳ್ ಜಾಂವ್ ಯೆತಾ, ರಗತ್ ನ್ಹಂಯ್
ಕವಿಚ್ಯಾ ಆತ್ಮ್ಯಾಕ್ ಆಂಗಾರ್ ಚಡೊವ್ನ್
ತೆ ವಾವ್ರತ್ ಆಸ್ತಾತ್
ಮ್ಹಣೊನ್ ಮ್ಹಣ್ಟಾ,
ಪಳಯಾತ್ ಕವಿಚ್ಯಾ ದೊಳ್ಯಾಂತ್ ದೊಳೆ ಘಾಲೂನ್
ತಾಚೆ ನದ್ರೆಚ್ಯಾ ತೊಂಕಾರ್ ತಾಚೆ ಲಕ್ಷ್ಯ್ ಬಸ್ಲಾಂ
ತಾಚ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ಲಕ್ಷ್ಯಾಕ್ ಪುಸ್ಪಾಚೆಂ ಜರ್ ತುಮಿ ಯತ್ನ್ ಕೆಲೆಂ ಜಾಲ್ಯಾರ್
ತುಮ್ಚ್ಯಾ ಪುಸ್ಪಾಕ್ ಕೊಣೂಚ್ ನ್ಹಯ್ಕಾರೂಂಕ್ ಶಕ್ಚೊನಾ.
-ನಿಲ್ಬಾ ಅ. ಖಾಂಡೆಕಾರ್
संपादकीय:
कवीक आपली कविता कितेंय दीना जाल्यारी, स्वाभिमान जगयता
कवीक या बरोवप्याक जैलांत फिचार करा, ताका चाचाया, ताचेर फार सोडा, ताका काबार करा - पूण ताच्या मर्णान ताचे सब्द कांय मरोन वेचेनांत. एका बरोवप्याचे शेवोट, प्रिन्सिपल्स जे कितें आसतात, ते ह्या मनशावर्वीं मोलावंक साध्य ना. राग, तिरस्कार मनोभाव ह्या बरोवप्यांक जिवें दवरता. कविता एका कवीक कितेंय दीना जावंक पुरो, पूण स्वाभिमान जगूंक शिकयता.
हाच्या आदीं हांगासर पर्गट जाल्ले ‘विकून वचोन सूंबे’ कवितेचो विसकळायिल्लो भाग म्हळ्ळेबरी ही कविता उदेल्या. बल्गेरियाचो कवी निकोला वाप्तसारोव अंतरोन साट वर्सां जालीं. ताचें पर्गट जाल्लें पुसतक एकच. जाल्यारी तो न्याषनल हीरो जावन आजून वांचला. ताच्या जिविताचेर खिन्न जावन नीलबान ही कविता लिखल्या.
आयच्या आमच्या समाजांत अधिकाराच्या, राजकीयाच्या, दुडवाच्या बळान हीरो जावंक चिंतच्या मनशांक कांय बोर्गोळ ना. तशें चिंत्तल्यांक एक जाप म्हळ्ळेबरी ही कविता आसा. वाचून तुमच्या जिविताक बळ भरा.
-मेल्विन रोड्रीगस
कविता:
लक्ष्य
एका कवीक जेलींत बंद करपाक सामकें सोंपें
ताका फारान फार मारपाक ताच्याकूय सोंपें
पूण तुमकां खबर ना
कविच्या मरणान शब्द मरनांत ते !
कवी उधळयत आसता
तुमच्या नाटाकांचे नागडे नाच चव्हाट्यार
मानवतेच्या मुलभूत हक्कांचे आरक्षण करपाक
तरीय घोटाळ्यांच्या ह्या देशांत
एकूय संसदीय प्रतिनिधीक फांस आवळूंक शकलीना
भारतीय दंड संहिता
हेंवूय जाणां कवी
तरीय कवी वाडयत आसता
मनांत सोंसून धरपाची ताकद भरपी
राग आनी तिरस्कारांचें मोज - माप
कित्याक जाणां,
राग आनी तिरस्कार ह्या कलाकारांक
जिवे दवरपाच्या संजीवनिचें काम करता
आपल्या जल्मसिध्द अधिकारांक आपणावपाखातीर
जे दुसर्यांचे अधिकार बळजबरीन घेतात
ते तुमच्या अधिकारांचेर आपलो धंदो थाट्टात
‘धंदो कित्याक?’
पोट भरपाक
‘पोट भरपाक?’
‘पावटी बांधार फोडपाक’
कविता दींवक शकना घर-दार, भाट-भेंस
वा पोटभर जेवण
भुरग्यांक गरम कपडे
वा बायलेक सिल्क साडी आनी गाडी
ती फक्त तुमच्या शिरंतरांनी घोळत रावन
तुमच्या जाणिवांक मळबायेदे करता
मायभुंयेची तांक सिध्द करून
स्वाभिमानान जगूंक शिकयता
कवीच समजूंक शकतात
दुबळ्यांच्या बेआवाज शब्दांभितर देंवोन
तांच्या वेदनांचो आर्तनाद
म्हणोन म्हणटा कवीक फारान मारून
तुमी कांयच सिध्द करूंक शकचेनात
कविच्या मरणान ते खूपूच चाळींक पडटले
आनी एक बंड वाडत वयतलें
कविच्या जिणेच्या वर्सांच्या गतीन
ताच्या विचारांच्या परिवर्तनाचो सांगात घेवन
ते बांधून घेतले आपल्या शब्दांच्या रथाक
सूर्यतेज वाडोवपी अणभवांचे घोडे
आनी तांच्या पावलांत मनशांचो चुमो घेवन
आपल्या दोळ्यार विनाशेवेधी दुर्बिणी चडोवन
देवदत्त, पौंडू, अनन्त विजय, सुघोष,
मणि पुष्पक, पांचजन्य फुंकीत रावतले
मळबार अधिकार गाजोवपी गेर्रांच्या काळ्या कूपांक
साद घालीत
पुण तेन्ना मात गीतेचे पुनर्लोकन घडचेना
तेन्ना तुमी कितें करतलें?
खंय वयतले?
जितले धांवता तितली जमीन तुमकां कमीच पडटली
शकचेना तुमी पावक तुमच्या स्वीस बॅंकी मेरेन
शकचेना तुमी पाकिस्तानातूय स्थानीक जावपाक
आमच्या भावनांक हात घालून
आनी ओसामाच्या आधाराक सोदता सोदता
पांजर्यांत फारावल्ल्या शिंवा सारखें सध्दामचें जिणें
तुमकां भोगलें बगर रावचेंना
शब्द सगळ्याक हाजिर आसतले.
शब्दां सावन पळ काडप इतलें सोंपें नासता
कवीक फारान मारपाइतलें तर नासताच नासता
तेन्ना शब्द सिध्द करतले
कवीक फारान मारून शब्द मरनांत
कविच्या रगता वांगडाय शब्द व्हांवोन वचनात
रगत वायफळ जांव येता, रगत न्हंय
कविच्या आतम्याक आंगार चडोवन
ते वावरत आसतात
म्हणोन म्हणटा,
पळयात कविच्या दोळ्यांत दोळे घालून
ताच्या नदरेच्या तोंकार ताचे लक्ष्य बसलां
ताच्या ह्या लक्ष्याक पुसपाचें जर तुमी यत्न केलें जाल्यार
तुमच्या पुसपाक कोणूच न्हयकारूंक शकचोना.
-निलबा अ. खांडेकार