ಸಂಪಾದಕೀಯ್:
ಹ್ಯೆ ಮಾಂದ್ರೆಚೊ ಖರೊ ಜಾಗೊ ಆಲ್ತಾರಿ ಕೂಡ್
ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಪುರ್ವಜಾಂನಿ ಮಾನ್ ಸನ್ಮಾನ್ ದೀವ್ನ್ ಸಾಂಬಾಳ್ನ್ ಪಿಳ್ಗೆ ಪಿಳ್ಗೆಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ದಾಯ್ಜ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಯಿಲ್ಲಿ ಮಾಂದ್ರಿ ಹಿ. ಹಿ ಮಾಂದ್ರಿ ಏಕ್ ವಸ್ತ್ ನ್ಹಯ್, ಆಂಗ್ಣಾಕ್ ಕಾಡ್ನ್ ಉಡೊಂವ್ಕ್. ಹಿ ಮಾಂದ್ರಿ ಏಕ್ ಸಕತ್! ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಖಾಶೆಲ್ಪಣಾಚಿ ಜತನ್ ಘೆಂವ್ಚಿ, ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಅಸ್ತಿತ್ವಾಚೆ ಘುಟ್, ಜಾಣ್ವಾಯ್ ಆನಿ ವರ್ಸಾಂ ವರ್ಸಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಆಟಯಿಲ್ಲೆಂ ಆಮೊಲಿಕ್ ಗಿನ್ಯಾನ್ ಪಾಶಾರ್ ಕರ್ಚಿ, ಏಕ್ ವ್ಹರ್ತಿ ಸಕತ್. ಮಾಂದ್ರೆಚ್ಯಾ ಕೊನ್ಶಾ ಕೊನ್ಶಾಂನಿ ಹೆ ಘುಟ್ ಲಿಪೊನ್ ಆಸಾತ್.
ಪವಿತ್ರ್ ಮಾಂದ್ರಿ ಹಿ! ಹ್ಯೆ ಮಾಂದ್ರೆಚೊ ಖರೊ ಜಾಗೊ ಆಲ್ತಾರಿ ಕೂಡ್ ! ಪುಣ್ ಆಜ್ ಹಿ ಮಾಂದ್ರಿ ಆಂಗ್ಣಾಂತ್ ಲೊಳ್ತಾ. ಫಾಲ್ಯಾಂ ದೊರ್ಯಾ ಭಾಯ್ರ್ ಪಡ್ತೆಲಿ ಆನಿ ಪೊರ್ವಾಂ ವ್ಹಾಳ್ಯಾಂತ್. ಹಿ ಮಾಂದ್ರಿ ಆಮಿ ಹೊಗ್ಡಾಯ್ಲ್ಯಾರ್ ಆಮ್ಚೊ ಇತಿಹಾಸ್ ವ್ಹಾಳುನ್ ವೆತಲೊ. ಆಮ್ಚಿ ಅಸ್ಮಿತಾಯ್ ಉರ್ಚಿನಾ. ಆಮ್ಚೊ ಸಮಾಜಿಕ್ ಎಕ್ತಾರ್ ಉರ್ಚೊನಾ. ಆಮ್ಚೆಂ ದಾಯ್ಜ್ ಹೊಗ್ಡಾವ್ನ್, ದುಬ್ಳಿಂ ಜಾವ್ನ್, ಜೀವ್ ನಾತಲ್ಲ್ಯಾ ಝಾಡಾಪರಿಂ ಆಮಿ ಅಮ್ಕಾಂಚ್ ಹೊಗ್ಡಾಯ್ತೆಲ್ಯಾಂವ್. ಆಸಲ್ಯೆ ಕನಿಶ್ಟ್ ಸ್ಥಿತೆಕ್ ಆಮಿ ಪಾವನಾತ್ಲೆಪರಿಂ ಪಳೆಂವ್ಚಿ ಜಾವಬ್ದಾರಿ ಕವಿ ಘೆತಾ. ಕವಿ ಪಿಯುಸ್ ಜೇಮ್ಸ್ ಕರುಗಳ್ನಡೆ ಹ್ಯೆ ಕವಿತೆಂತ್ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಕ್ ಹ್ಯಾ “ಕೂಸ್ ಮೊಡಲ್ಲ್ಯಾ” ಮಾಂದ್ರೆ ಸರ್ಶಿನ್ ವೋಡ್ನ್ ವ್ಹರ್ನ್ ಆಸಾ. ತ್ಯೆ ಮಾಂದ್ರೆಕ್ ಪಾಟಿಂ ಘರಾ ಭಿತರ್ ಹಾಡ್ಚ್ಯಾಕ್ “ಯೆಯಾರೆ ಬಾಬಾ” ಮ್ಹಣ್ ಹಾತ್ ಆನಿ ಖಾಂದ್ ದೀಂವ್ಕ್ ಭೊಳಾವ್ನ್ ಆಪೊವ್ನ್ ಆಸಾ.
-ಆಂಡ್ರ್ಯು ಎಲ್ ಡಿಕೂನ್ಹಾ
ಕವಿತಾ:
ಮಾಂದ್ರಿ
ಜಿಣ್ಯೆಂತ್ ಭೊಗಲ್ಲಿ ಕವಿತಾ
ಕೊಣಾಕ್ ಹಾಲಯ್ತಾ
ಕೊಣಾಕ್ ಧೊಲಯ್ತಾ
ಕೊಣಾಕ್ ದುಕಾಂತ್ ಬುಡಯ್ತಾ
ಪುಣ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಮಾತ್ರ್
ಜಾಲಾಂತ್ ಲೊಳ್ಚಿ ಹಿ ಮಾಂದ್ರಿ
ದೊಳೆ ಸೊಡ್ನ್ ಪಳಯ್ತಾ
ತೊಂಡ್ ಘುಂವ್ಡಾವ್ನ್ ಹೆಡಾಯ್ತಾ
ಹ್ಯೆ ಮಾಂದ್ರೆರ್
ವೊಳಲ್ಲಿ ಹರ್ಯೇಕ್ ಚುಟ್ಟಿ
ಮ್ಹಜ್ಯೆ ತುಜ್ಯೆ ಜಿಣ್ಯೆಚೆ
ಹರ್ಯೇಕ್ ಘುಟ್
ಹರ್ಯೇಕ್ ಸ್ವಪ್ಣಾಂ
ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಚುಟ್ಟೆಚ್ಯಾ ಇಡ್ಯಾಂತ್
ಘುಟಾನ್ ಲಿಪಯ್ತಾ
ಹಿ ಮಾಂದ್ರಿ
ದಾಯ್ಜ್ಪಣಾರ್ ಆಯಿಲ್ಲಿ
ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಮ್ಹಾಲ್ಗಡ್ಯಾಂಚಿ
ಹಿಚ್ಯಾ ಮುಲ್ಯಾ ಮುಲ್ಯಾಂನಿ
ಇಡ್ಯಾಂ ಇಡ್ಯಾಂನಿ ತಾಂಚ್ಯೆ
ಸಂಸ್ಕೃತೆಚಿ ಎಕೇಕ್ ಕಾಣಿ ಲಿಪ್ಲ್ಯಾ
ದೆಕುನ್ ಮಿಸ್ತಾ ಹಿ ಮಾಂದ್ರಿ
ಥೊಡಿ ಥೊಡಿಚ್ ಪಿಂದ್ಲ್ಯಾ
ಹಿ ಮಾಂದ್ರಿ
ರೊಸಾಶಿತಾಚ್ಯೆ ಉಬೆನ್ ಶಿಜ್ಲ್ಯಾ
ಕಾಜಾರೀ ಜೊಡ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಪಾಶಾಂವೀ
ಘಾಮಾನ್ ಭಿಜ್ಲ್ಯಾ
ಮೊಗಾ ಜೊಡ್ಯಾಂಚೆ ವಿಶ್ವೆ
ಆದ್ಲೊನ್ ಕಡ್ಲ್ಯಾ
ವೆಗ್ಳ್ಯಾಪಣಾಚೆ ದುಖಿನ್ ಹುಸ್ಕೆವ್ನ್
ಹುಸ್ಕೆವ್ನ್ ರಡ್ಲ್ಯಾ
ತೆಚ್ ಖಂತಿನ್
ದಿಸ್ತಾ ಆಜ್ ದುಖಾಂತ್ ಬುಡ್ಲ್ಯಾ
ಆಪ್ಲಿಚ್ ಕೂಸ್ ಸರ್ವಾಂ ಖಾತಿರ್
ತಿಣೆ ಮೊಡ್ಲ್ಯಾ
ಜಾಲಾಂತ್ ಯೇವ್ನ್ ಪಡ್ಲ್ಯಾ
ತಿಚ್ಯಾಚ್ ದಾಯ್ಜ್ಯಾಂನಿ ಆಜ್
ತಿಕಾ ಆನಾಥ್ ಕಶೆ ಸೊಡ್ಲ್ಯಾ
ದೆಕುನ್ ಮಿಸ್ತಾ ಮ್ಹಾಕಾ ದೆಖ್ತಚ್
ರಾಗಾನ್ ಚಿಡ್ಲ್ಯಾ
ಹಿ ಮಾಂದ್ರಿ
ಖಂಯ್ಚೆ ಜಾತಿಚಿ, ಖಂಯ್ಚೆ ಸಂಸ್ಕ್ರತೆಚಿ
ತುಜ್ಯೆ ಮ್ಹಜ್ಯೆ ಭಾಶೆಚಿಗೀ ?
ತೆಂಕ್ಲ್ಯಾರ್ ಕೊಣಾಕೀ ಸೊಡಿನಾ
ಸುಶೆಗಾತ್ ಧಲಯ್ತಾ ನಿದಾಯ್ತಾ
ಪುಣ್ ಹಿಚ್ಯೆ ಚುಟ್ಟೆಚ್ಯಾ ಇಡ್ಯಾಂತ್
ಲಿಪಲ್ಲೆ ಮ್ಹಜೆ ತುಜೆ ಘುಟ್
ಮತಿಂತ್ ಘುಟಾನ್ ಆಟಯ್ತಾ
ಯೆಯಾರೆ ಬಾಬಾ ಹಾತ್ ದಿಯಾ
ಮಾನ್ ಸಾಂಬಾಳಲ್ಲ್ಯಾ, ಸ್ಥಾನ್ ರಾಕಲ್ಲ್ಯಾ
ಹ್ಯೆ ಮಾಂದ್ರೆಕ್ ಇಲ್ಲೊ ಖಾಂದ್ ದಿಯಾ
- ಪಿ.ಜೆ.ಕರುಗಳ್ನಡೆ, ಬಾರ್ಕುರ್.
संपादकीय:
हे मांद्रेचो खरो जागो आल्तारी कूड
आमच्या पुर्वजांनी मान सन्मान दीवन सांबाळन पिळगे पिळगेंतल्यान दायज जावन आयिल्ली मांद्री ही. ही मांद्री एक वस्त न्हय, आंगणाक काडन उडोवंक. ही मांद्री एक सकत! आमच्या खाशेल्पणाची जतन घेंवची, आमच्या अस्तित्वाचे घूट, जाण्वाय आनी वर्सां वर्सां थावन आटयिल्लें आमोलीक गिन्यान पाशार करची, एक व्हरती सकत. मांद्रेच्या कोनशा कोनशांनी हे घूट लिपोन आसात.
पवित्र मांद्री ही! हे मांद्रेचो खरो जागो आल्तारी कूड ! पूण आज ही मांद्री आंगणांत लोळता. फाल्यां दोर्या भायर पडतेली आनी पोरवां व्हाळ्यांत. ही मांद्री आमी होगडायल्यार आमचो इतीहास व्हाळून वेतलो. आमची अस्मिताय उरचीना. आमचो समाजीक एकतार उरचोना. आमचें दायज होगडावन, दुबळीं जावन, जीव नातल्ल्या झाडापरीं आमी अमकांच होगडायतेल्यांव. आसले कनिश्ट स्थितेक आमी पावनातलेपरीं पळेंवची जावाबदारी कवी घेता. कवी पियूस जेम्स करुगळनडे हे कवितेंत वाचप्याक ह्या “कूस मोडल्ल्या” मांद्रे सर्शीन वोडन व्हरन आसा. ते मांद्रेक फाटीं घरा भितर हाडच्याक “येयारे बाबा” म्हण हात आनी खांद दीवंक भोळावन आपोवन आसा.
-आंडऱ्यू एल डिकून्हा
कविता:
मांद्री
जिणयेंत भोगल्ली कविता
कोणाक हालयता
कोणाक धोलयता
कोणाक दुकांत बुडयता
पूण म्हाका मात्र
जालांत लोळची ही मांद्री
दोळे सोडन पळयता
तोंड घुंवडावन हेडायता
हे मांद्रेर
वोळल्ली हरयेक चुट्टी
म्हजे तुजे जिणयेचे
हरयेक घूट
हरयेक स्वपणां
आपल्या चुट्टेच्या इड्यांत
घुटान लिपयता
ही मांद्री
दायजपणार आयिल्ली
म्हज्या म्हालगड्यांची
हिच्या मुल्या मुल्यांनी
इड्यां इड्यांनी तांचे
संस्कृतेची एकेक काणी लिपल्या
देकून मिसता ही मांद्री
थोडी थोडीच पिंदल्या
ही मांद्री
रोसाशिताचे उबेन शिजल्या
काजारी जोड्यांच्या पाशांवी
घामान भिजल्या
मोगा जोड्यांचे विश्वे
आदळोन कडल्या
वेगळ्यापणाचे दुखीन हुस्केवन
हुस्केवन रडल्या
तेच खंतीन
दिसता आज दुखांत बुडल्या
आपलीच कूस सर्वां खातीर
तिणे मोडल्या
जालांत येवन पडल्या
तिच्याच दायज्यांनी आज
तिका आनाथ कशे सोडल्या
देकून मिसता म्हाका देखतच
रागान चिडल्या
ही मांद्री
खंयचे जातिची, खंयचे संस्कृतेची
तुजे म्हजे भाशेचिगी ?
तेंकल्यार कोणाकी सोडीना
सुशेगात धलयता निदायता
पूण हिचे चुट्टेच्या इड्यांत
लिपल्ले म्हजे तुजे घूट
मतींत घुटान आटयता
येयारे बाबा हात दिया
मान सांबाळल्ल्या स्थान राकल्ल्या
हे मांद्रेक इल्लो खांद दिया
- पी.जे.करुगळनडे, बार्कूर.