ಸಂಪಾದಕೀಯ್:
ವಾಲ್ಟ್ ವ್ಹಿಟ್ಮನಾಚ್ಯೊ 'ಮೊನ್ಜಾತಿ'
ವಾಲ್ಟ್ ವ್ಹಿಟ್ಮನ್ (1819 – 92) ಆಮೇರಿಕಾಚ್ಯಾ ಕಾವ್ಯಶೆತಾಂತ್ ನಾಂವಾಡ್ದಿಕ್ ನಾಂವ್. ಹರ್‍ಯೆಕ್ಲೊ ಕವಿ ಪ್ರಾಸಾಂತ್ ಆನಿ ಮೀಟರಾಂತ್ ಕಾವ್ಯೆಂ ಬರಯ್ತಾನಾ, ವ್ಹಿಟ್ಮನಾನ್ ಹಿ ಪರಂಪರಾ ತೊಡುನ್ ಮುಕ್ತಛಂದಾಚಿ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ವಾಟ್ ಧರಲ್ಲಿ. ತೊ ಖಂಯ್ಚ್ಯಾಯ್ ಧೋರಣಾಂಕ್ ಬಲಿ ಜಾಲ್ಲೊ ಮನೀಸ್ ನ್ಹಯ್, ಕಾವ್ಯಾಂತ್ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್, ಸ್ವತಾ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಜಿವಿತಾಂತಯ್.
ಆಜ್ ಮನೀಸ್ ದುಡ್ವಾ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾನ್ ವಚುನ್, ಸಂಸಾರಿ ಖುಶಾಲ್ಕಾಯೆಂಕ್ ಲಬ್ದುನ್ ಆಪ್ಣಾಕಚ್ ವಿಸ್ರುನ್ ಆಸಾ. ತಾಚ್ಯಾಕಯ್ ಮೊನ್ಜಾತಿಂಚೆಂ ಜಿವಿತ್ ಕಿತ್ಲ್ಯಾಕಯ್ ಬರೆಂ ಆಸಾ ಮ್ಹಣುನ್ ಹ್ಯೆ ಕವಿತೆಂತ್ ತೊ ಸಾಂಗ್ತಾ. ಘೊಡೊ ಕಿತ್ಲ್ಯಾ ಸರಾಯೆನ್ ಉಡುನ್ ಧಾಂವ್ತಾ ತರೀ, ನಿಮಾಣೆಂ ತಾಚ್ಯಾಕಯ್ ವಿಶೇಸ್ ಸಕತ್ ಆಪ್ಣಾಕ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಣುನ್ ಹೊ ಮನೀಸ್ ಹರ್ಧೆಂ ಬಡಯ್ತಾ. ಆಯ್ಚ್ಯಾ ಮನ್ಶಾಚ್ಯಾ ಜಿವಿತಾಕ್ ಹಿ ಕವಿತಾ ಆರ್ಸೊ ಧರುನ್ ಆಸಾ.
ಶರೊನ್ ಒಲಿವೇರಾನ್ ಉತ್ತೀಮ್ ಕವಿತಾ ತರ್ಜಣೆ ಖಾತೀರ್ ವಿಂಚ್ಲ್ಯಾ. ಬರಿ ಕರುನ್ ತರ್ಜಣ್ ಕೆಲ್ಯಾ ಸಯ್ತ್. ಹಿ ಕವಿತಾ ಆನ್ಯೇಕೆ ರಿತಿನ್ ಆನ್ಯೇಕ್ಲ್ಯಾನ್ ತರ್ಜಣ್ ಕರುಂಕಯ್ ಜಾಯ್.
-ಮೆಲ್ವಿನ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್
ಕವಿತಾ:
ಮೊನ್ಜಾತಿ
ಮ್ಹಾಕಾ ಭೊಗ್ತಾ ಹಾಂವೆಂ ಬದ್ಲುನ್ ಜಾನ್ವಾರಾಂ ಸವೆಂ ಜಿಯೆಂವ್ಚೆಂ ಬರೆಂ ಮ್ಹಣ್,
ತಿಂ ಸವಸ್ತ್‌ಕಾಯೆಂತ್ ಆನಿ ದಾಧೊಸ್ಕಾಯೆನ್‌ ಜಿಯೆತಾತ್,
ಹಾಂವ್ ಮಾತ್ಶೆಂ ಥಾಂಬ್ತಾಂ ಆನಿ ಜಾಯ್ತೊ ಕಾಳ್ ತಾಂಕಾಂ ಚೊಯ್ತಾಂ ಆನಿ ಅತ್ರೆಗ್ತಾಂ.
ತಿಂ ಕೊಣಾಯ್ಕಿ ದುರ್‍ಸನಾಂತ್ ಆನಿ ಆಪ್ಣಾವಿಶಿಂ ಕರ್‍ಗನಾಂತ್,
ತಿಂ ಅಂಧ್ಕಾರಾಂತ್ ಜಾಗಿಂ ಉರನಾಂತ್ ಆನಿ ಆಪ್ಲಿಂ ಪಾತ್ಕಾಂ ರಡನಾಂತ್,
ತಿಂ ತಾಂಚ್ಯಾ ದೆವಾಥಂಯ್‌ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ರುಣಾಂಚಿ ವರ್‍ದಿ ದೀವ್ನ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಅಸ್ವಸ್ತ್‌ ಕರ್‍ನಾಂತ್.
ನಾಸಮಾಧಾನ್‌ ತಾಂಚೆ ಮದೆಂ ನಾ, ದಿರ್‍ವಿಂ ಪುಂಜಾವ್ನ್‌ ದವರ್‍ಚಿ ಪಿಸಾಯ್‌ ತಾಚ್ಯಾದಿಂಚ್ ನಾ,
ಎಕಾಮೆಕಾ ಹುಜಿರ್‌ ತಿಂ ದಿಂಬ್ಯೆರ್ ಗಳನಾಂತ್, ಹಜಾರೊಂ ವರ್‍ಸಾಂದಿಂ ಜಿಣಿ ಸಾರ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ಆಪ್ಣಾ ಪಯ್ಕಿಚ್ಯಾಂಕ್,
ಏಕ್‌ಯೀ ಮಾನಾಪಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್ ವಾ ಆಖ್ಖೆ ಪ್ರಿಥುಮೆಚೆರ್ ನಾಖುಶೆನ್ ದೀಸ್‌ಕಾಡ್ಚೆ ತಸಲಿಂ.
ತಿಂ ಮ್ಹಜೆ ಥಂಯ್‌ ಆಪ್ಲೆಂ ನಾತೆಂ ದಾಕಯ್ತಾತ್ ಆನಿ ಹಾಂವ್ ತಾಂಕಾಂ ಸ್ವೀಕಾರ್ ಕರ್‍ತಾಂ,
ತಿಂ ಮ್ಹಜಿಚ್ ನಿಶಾನಿ ಮ್ಹಾಕಾಂ ಹಾಡ್ತಾತ್, ಆಪ್ಲ್ಯೆ ತಾಬೆಂತ್ ಸಲೀಸಾಯೆನ್‌ ತಿ ಉಗ್ಡಾಪೆಂ ಕರ್‍ತಾತ್.
ಹಿ ನಿಶಾನಿ ತಾಂಚ್ಯಾ ಹಾತಾಕ್ ಲಾಗ್‌ಲ್ಲಿ ಸಮ್ಜುನ್ ಹಾಂವ್ ವಿಜ್ಮಿತ್ ಪಾವ್ತಾಂ
ಆದಿಂ ಮಾಗಾ ಹಾಂವೆಂಚ್‌ ತ್ಯೊ ಪಾಶಾರ್‌ ಕೆಲ್ಲ್ಯೊ ವಾ ಬೆಪರ್‍ವಾಯೆನ್ ಸಾಂಡ್‌ಲ್ಲ್ಯೊ ಕಾಂಯ್?
ಹಾಂವ್ ಮುಕಾರ್ ಸರ್‍ತಾಂ, ಆದಿಂ ಆತಾಂ ಆನಿ ಸರ್‍ವದಾಂ,
ಆಪ್ಣಾಯೀತ್ ಆನಿ ಪ್ರದರ್ಶನ್ ಕರೀತ್ ಚಡ್ ಆನಿ ಚಡ್ ಹುಮೆದಿನ್,
ಗಡ್ ನಾತ್‌ಲ್ಲ್ಯೊ ತಶೆಂ ಥರಾವಳ್ ಸಂಗ್ತಿ, ಆನಿ ಅಸಲ್ಯೊಚ್ ಹೆರ್,
ಮ್ಹಜ್ಯಾ ರೆಲಿಕಾಂ ಸರ್‍ಶಿಂ ಪಾವ್ತಲ್ಯಾಂಕ್ ವಿಶೇಸ್ ಮಹತ್ವ್ ದೀನಾಸ್ತಾಂ,
ವಿಂಚುನ್ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಮೊಗಾಪಾತ್ರಾಕ್ ಆನಿ ಭಾವ್‌ಬಾಂದವ್ಪಣಾಚ್ಯಾ ಸ್ಪಿರಿತಾನ್ ಪಾವ್ಲಾಂ ಕಾಡೀತ್.
ತೊ ಏಕ್ ಭೊವ್‌ ಆಪುರ್‍ಬಾಯೆಚೊ ಘೊಡೊ, ಆಪುಟ್ ಆನಿ ಮ್ಹಜೊ ಸ್ಪರ್ಶ್ ಪಾರ್‍ಕುಂಚೊ,
ತಕ್ಲೊ ವಯ್ರ್ ಕಪಾಲಾಚ್ಯೆ ಉಂಚಾಯೆರ್, ವಿಸ್ತಾರ್ ಕಾನಾಂ ಮದ್ಲ್ಯಾನ್,
ಪರ್ಜಳಿಕ್ ತಶೆಂ ತರ್‍ನೆ ವಿಸ್ವೆ, ಧರ್ಣ್ ಆರಾಂವ್ಚಿ ಶಿಮ್ಟಿ,
ಪೊಕ್ರಿಪಣ್ ನಿಶೆಂವ್ಚೆ ದೊಳೆ, ಸಾರ್‍ಕ್ಯಾ ಹಳ್ತಾಚೆ ಕಾನ್, ತೆಲ್ತಿ ಚಾಲ್.
ತಾಚಿಂ ನಾಕಾಫುಡಾಂ ಫುಲ್ತಾತ್ ಹಾಂವೆಂ ತಾಚೆರ್‌ ಚಡುನ್ ಬಸ್ತಾನಾ,
ತಾಚೆ ಸಧೃಡ್ ವಿಸ್ವೆ ಸಂತೊಸಾನ್‌ ಕಾಂಪ್ತಾತ್, ಏಕ್ ಧಾಂವ್ಣಿ ಸೊಂಪವ್ನ್ ಪಾಟಿಂ ಪರ್‍ತತಾನಾ.
ಹಾಂವ್ ಥೊಡ್ಯೊ ಘಡಿಯೊ ತುಜೆರ್ ಬಸ್ತಾಂ, ಖಿಣಾನ್ ದೆಂವ್ತಾಂ, ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಘೊಡ್ಯಾ,
ಮ್ಹಾಕಾ ತರಿ ತುಜ್ಯೆ ಧಾಂವ್ಣೆಚಿ ಗರ್ಜ್ ಕಿತೆಂ? ಹಾಂವಚ್ ಜೆದ್ನಾಂ ತ್ಯೆ ಧಾಂವ್ಣೆಕ್ ಪಾಟಿಂ ಘಾಲುಂಕ್ ಸಕ್ತಾನಾ,
ಮ್ಹಾಕಾ ಜರ್ ಉಬೊ ಆಸುನ್ ವಾ ಬಸುನ್‌ಯಿ ತುಜೆ ಪ್ರಾಸ್ ವ್ಹಡ್ಲ್ಯಾನ್‌ ಛಲ್ಲಾಂಗ್ ಮಾರುಂಕ್‌ ತಾಂಕ್ತಾನಾ.
ಮೂಳ್ ಕವಿತಾ: ವಾಲ್ಟ್ ವ್ಹಿಟ್ಮನ್
ಕೊಂಕ್ಣೆಕ್:
ಶರೊನ್ ಒಲಿವೆರಾ, ಪಡುಕೋಣ್
संपदकीय:
वॉल्ट व्हिटमनाच्यो मोनजाती
वॉल्ट व्हिटमन (१८१९ – ९२) आमेरिकाच्या काव्यशेतांत नांवाडदीक नांव. हरयेकलो कवी प्रासांत आनी मीटरांत काव्यें बरयताना, व्हिटमनान ही परंपरा तोडून मुक्तछंदाची क्रांतिकारी वाट धरल्ली. तो खंयच्याय धोरणांक बली जाल्लो मनीस न्हय, काव्यांत मात्र न्हय, स्वता आपल्या जिवितांतय.
आज मनीस दुडवा फाटल्यान वचून, संसारी खुशाल्कायेंक लब्दून आपणाकच विसरून आसा. ताच्याकय मोनजातिंचें जिवीत कितल्याकय बरें आसा म्हणून ह्ये कवितेंत तो सांगता. घोडो कितल्या सरायेन उडून धांवता तरी, निमाणें ताच्याकय विशेस सकत आपणाक आसा म्हणून हो मनीस हर्धें बडयता. आयच्या मनशाच्या जिविताक ही कविता आर्सो धरून आसा.
शरोन ओलिवेरान उत्तीम कविता तर्जणे खातीर विंचल्या. बरी करून तर्जण केल्या सयत. ही कविता आन्येके रितीन आन्येकल्यान तर्जण करुंकय जाय.
-मेल्विन रोड्रिगस
कविता:
मोनजाती
म्हाका भोगता हांवें बदलून जानवारां सवें जियेंवचें बरें म्हण,
तीं सवस्तकायेंत आनी दाधोस्कायेन जियेतात,
हांव मातशें थांबतां आनी जायतो काळ तांकां चोयतां आनी अत्रेगतां.
तीं कोणायकी दुर्सनांत आनी आपणाविशीं कर्गनांत,
तीं अंधकारांत जागीं उरनांत आनी आपलीं पात्कां रडनांत,
तीं तांच्या देवाथंय आपल्या रुणांची वरदी दीवन म्हाका अस्वस्त करनांत.
नासमाधान तांचे मदें ना, दिरवीं पुंजावन दवरची पिसाय ताच्यादिंच ना,
एकामेका हुजीर तीं दिंब्येर गळनांत, हजारों वरसांदीं जिणी सारल्ल्या आपणा पयकिच्यांक,
एकयी मानापात्र न्हय वा आख्खे प्रिथुमेचेर नाखुशेन दीस काडचे तसलीं.
तीं म्हजे थंय आपलें नातें दाकयतात आनी हांव तांकां स्वीकार करतां,
तीं म्हजीच निशानी म्हाकां हाडतात, आपल्ये ताबेंत सलीसायेन ती उगडापें करतात.
ही निशानी तांच्या हाताक लागल्ली समजून हांव विज्मीत पावतां
आदीं मागा हांवेंच त्यो पाशार केल्ल्यो वा बेपर्वायेन सांडल्ल्यो कांय?
हांव मुकार सरतां, आदीं आतां आनी सरवदां,
आपणायीत आनी प्रदर्शन करीत चड आनी चड हुमेदीन,
गड नातल्ल्यो तशें थरावळ संगती, आनी असल्योच हेर,
म्हज्या रेलिकां सरशीं पावतल्यांक विशेस महत्व दीनासतां,
विंचून म्हज्या मोगापात्राक आनी भावबांदवपणाच्या स्पिरितान पावलां काडीत.
तो एक भोव आपूरबायेचो घोडो, आपूट आनी म्हजो स्पर्श पारकुंचो,
तकलो वयर कपालाच्ये उंचायेर, विस्तार कानां मदल्यान,
पर्जळीक तशें तरने विस्वे, धर्ण आरांवची शिमटी,
पोक्रिपण निशेंवचे दोळे, सारक्या हळताचे कान, तेल्ती चाल.
ताचीं नाकाफुडां फुल्तात हांवें ताचेर चडून बसताना,
ताचे सधृड विस्वे संतोसान कांपतात, एक धांवणी सोंपवन फाटीं परतताना.
हांव थोड्यो घडियो तुजेर बसतां, खिणान देंवतां, म्हज्या घोड्या,
म्हाका तरी तुज्ये धांवणेची गर्ज कितें? हांवच जेदनां तुका फाटीं घालुंक सकताना,
म्हाका जर उबो आसून वा बसुनयी तुजे प्रास व्हडल्यान छल्लांग मारुंक तांकताना.
मूळ कविता: वॉल्ट व्हिटमन
कोंकणेक:
शरोन ओलिवेरा, पडुकोण