ಕವಿತಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣ್ - 3
- ವಲ್ಲಿ ಕ್ವಾಡ್ರಸ್
ಆಶಾ, ಕವಿ ಆನಿ ಸವಾರಿ
(ಮೂಳ್ ಕವಿತಾ: ಮಲಯಾಳಮ್, ಕವಿ: ಡಾ. ಕೆ. ಅಯ್ಯಪ್ಪ ಪಾನಿಕರ್)
ಕೊಣೆಂಯ್ ಹೆರಾಂಕ್ ಬರೊಂವ್ಕ್ ಶಿಕವ್ಯೆತ್, ಕವಿತಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕಿತೆಂ ಮ್ಹಣ್ ಸಮ್ಜವ್ಯೆತ್, ಪುಣ್ ಕವಿ ಕರುಂಕ್ ಅಸಾಧ್ಯ್ - ಹಿ ಮ್ಹಜಿ ಖಾಸ್ಗಿ ಪಾತ್ಯೆಣಿ. ಖಂಯ್ಚ್ಯಾಯ್ ಸಮಾಜಾಂತ್ಲ್ಯಾ ವ ಖಂಯ್ಚ್ತಾಯ್ ಭಾಶೆಂತ್ಲ್ಯಾ ಸಾಹಿತ್ಯಾಂತ್ ಕವಿತಾ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಭೋವ್ ಗ್ರೇಸ್ತ್ ಪ್ರಕಾರ್; ನ್ಹಯ್ ಉತ್ರಾಂಚೆ ದೊಂಗೊರ್ ವಾ ಪ್ರಾಸಾಂಚೆ ಸಾಗೊರ್, ಬಗರ್ ಕವಿತಾ ಏಕ್ ಚಿಂತಪ್. ಆನಿ ಜೆದ್ನಾಂ ಕವಿತಾ ಸಮಾಜಾಚೆಂ ಚಿಂತಪ್ ಜಾತಾ, ತೆದ್ನಾಂ ಸಮಾಜಾಕ್ ನವಿ ದೀಶ್ಟ್ ಲಾಭ್ತಾ, ನವೆಂ ಪ್ರೇರಣ್ ಲಾಭ್ತಾ ತಶೆಂಚ್ ನವೆಂ ತ್ರಾಣ್ ಲಾಭ್ತಾ.
ಕವಿತೆಂನಿ ಸಮಾಜಿಕ್ ಕ್ರಾಂತಿ ಉಟಯಿಲ್ಲೆ ಜಾಯ್ತೆ ದಾಖ್ಲೆ ಆಮಿ ವಾಚುನ್/ಆಯ್ಕುನ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾಂವ್. ಜಮೈಕಾಚೊ ಕವಿ ಕ್ಲೋಡ್ ಮ್ಯಾಕ್‌ಕೇಚ್ಯಾ ಕವಿತೆಂನಿ, ಅಜೀಕ್ ಕಾಂಯ್ ಶೆಂಭರ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ ವಿಪ್ರೀತ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಧವ್ಯಾ-ಕಾಳ್ಯಾ ಕಾತಿಚ್ಯಾ ಲೊಕಾಂ ಮಧ್ಲೆ ಲಡಾಯೆಂತ್, ರಗ್ತಾಚ್ಯೊ ನ್ಹಂಯೊಂ ವ್ಹಾಳಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಕಾಳ್ಯಾ ಕಾತಿಚ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಲೊಕಾಂಕ್ ತ್ರಾಣ್ ದೀಂವ್ಕ್ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್, ಉಪ್ರಾಟುಂಕ್ ಸಯ್ತ್ ಸಕತ್ ದೀಂವ್ಕ್ ಸಕಲ್ಲೆಂ ಸತ್ ಆಮಿ ವಾಚ್ಲಾಂ. ಗಲ್ಫಾಂತ್ ಕಾಮ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾಂಕ್ ಚಡಿತ್ ಮಾಪಾನ್ ಕಳಿತ್ ಆಸಾ ಮಲ್ಬಾರಿಂವಿಶಿಂ, ಖಂಯ್ಚೇಂಯ್ ಕಾಮ್ ತೆಂ ಜಾಂವ್, ಕಠೀಣ್ ಪರಿಶ್ರಮ್/ಮ್ಹಿನತ್ ಕರುನ್ ತಿಂ ಕರ್‍ತಾತ್. ಆನಿ ಕಾಂಯ್ ತೀಸ್-ಪನ್ನಾಸ್ ವರ್ಸಾಂ ಆದಿಂ, ಗಲ್ಫಾಂತ್ ಭೋವ್ ಕಶ್ಟಾಂಚೆಂ ಕಾಮ್ ಕರ್‍ತಲ್ಯಾಂಚೆ ಜಿಣ್ಯೆ ಸಂಘರ್ಶ್, ತಾಂಚ್ಯೊ ಉಪಲಬ್ದ್ಯೊ, ತಶೆಂಚ್ ತಾಂಚ್ಯಾ ಹರ್‍ಯೆಕಾ ಕಶ್ಟಾಂಚೊ ಖರೊ ಅರ್ಥ್ ಕಸಲೊ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸಮ್ಜಾಂವ್ಚ್ಯಾಕ್ ಡಾ| ಅಯ್ಯಪ್ಪ ಪಾನಿಕರಾನ್ ಹಿ ಕವಿತಾ ಬರಯಿಲ್ಲಿ. 2006 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಜೆದ್ನಾಂ ಕವಿ ಅಂತರ್ಲೊ, ತೆದ್ನಾಂ ಕುವೆಯ್ಟಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಅಖಿಲ್ ಭಾರತೀಯ್ ಲೇಖಕಾಂಚ್ಯಾ ಎಕ್ತಾರಾನ್ ಅಯ್ಯಪ್ಪ ಪಾನಿಕರಾಚ್ಯಾ ಕವಿತೆಂಚೆರ್ ಏಕ್ ಆಟೊವ್ ಕೆಲ್ಲೊ, ತ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ಥಂಯ್ಸರ್ ಹಾಜರ್ ಆಸಲ್ಲ್ಯೆ ಮಲಯಾಳಮ್ ಕವಯತ್ರಿ ಲಿಜಿ ಕುರಿಯಾಕೋಸ್ ಉಲಯಿಲ್ಲಿ.
ತಾಚಿ ಹಿ ಕವಿತಾ ಸಭಾರ್ ಭಾಸಾಂನಿ ಅನುವಾದಿತ್ ಜಾಲ್ಯಾ, ಭೋವ್ಶಾ ಇಂಗ್ಲಿಶಾಂತ್ ಹೆ ಕವಿತೆಕ್ ಲಾಗ್ಸಿಲ್ಯಾನ್ ಸಮ್ಜವ್ಯೆತಾ ದೆಕುನ್ ಇಂಗ್ಲಿಶಾಂತ್ ತಶೆಂಚ್ ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ಹ್ಯೆ ಕವಿತೆಚೊ ಅನುವಾದ್ ದಿಲಾ:
Horse Play
'Four gallant horses
galloped forth.
One was white, one was black,
one was red, one was brown.
One had four legs,
one had three,
one had two,
and the fourth had one leg.
The one-legged horse
said to the others :
the time for dance has come,
sweet friends,
let's dance on a single hoof !
All of them liked the idea,
and the dance began.
The four-legged horse fainted outright,
the three-legged horse slipped and fell,
the two-legged horse limped to a fall :
only the one-legged one
danced on and on.'
ಫ್ರೀ ವರ್ಸಾಚೆರ್ ಬರಯಿಲ್ಲಿ ಹಿ ಕವಿತಾ ಭೋವ್ ಸಂಪ್ಯಾ ಉತ್ರಾಂನಿ ಏಕ್ ಅಪೂರ್ಣ್ ಕಾಣಿ ಸಾಂಗ್ತಾ, ಘೊಡ್ಯಾಂ ಖೆಳಾಚ್ಯಾ ಧಾಂವ್ಣೆ ಮೈದಾನಾಚೆರ್ ಚ್ಯಾರ್ ಘೊಡೆ; ಚ್ಯಾರ್ ರಂಗಾಚೆ.
ಘೊಡ್ಯಾಂ ಖೆಳ್
'ಚ್ಯಾರ್ ಧಯ್ರಾಧಿಕ್ ಘೊಡೆ
ಧಾಂವ್ಣೆ ಮೈದಾನಾರ್ ಆಸ್ಲೆ
ಏಕ್ ಧವೊ, ಏಕ್ ಆಸ್ಲೊ ಕಾಳೊ
ಏಕ್ ಆಸ್ಲೊ ತಾಂಬ್ಡೊ,
ಏಕ್ ಆಸ್ಲೊ ಪುಡಿಚ್ಯಾ ರಂಗಾಚೊ'
ಹಾಂಗಾಸರ್ ಘೊಡೆ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಆಶಾ, ಘೊಡೆ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ದಿಸ್ಪಡ್ತೊ ಗ್ರಾಸ್, ಘೊಡೆ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಶೆವೊಟ್, ಘೊಡೆ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಆಮ್ಚಿಂ ಸ್ವಪ್ಣಾಂ... ಆನಿ ರಂಗಾಂಕ್ ಭೌತಿಕ್ ಅರ್ಥ್ ದಿಲೊ ತರ್ ಸೊಭಾಯ್ ಮ್ಹಣುನ್ ದಿಸ್ತಿತ್, ಗೂಣ್-ಅವ್ಗುಣಾವಿಶಿಂ ಚಿಂತಪ್ ಯೇತ್, ಪುಣ್ ಸಾಂಕೇತಿಕ್ ರಿತಿನ್ ಪಾರ್ಕಿಲ್ಯಾರ್ ಎಕೇಕ್ ರಂಗ್ ಎಕೇಕ್ ಸ್ವಭಾವ್, ಎಕೇಕ್ ಮನೋಗತ್, ಎಕೇಕ್ ಸಿದ್ದಾಂತ್, ಎಕೇಕ್ ತತ್ವ್, ವ ಎಕೇಕ್ ವೆಕ್ತಿತ್ವ್. ಸಾಮಾಜಿಕ್ ವ ಲೌಕಿಕ್ ಅರ್ಥಾನ್ ಹೆ ರಂಗ್ ದೆಖ್ಚೆ ತರ್, ಎಕೇಕ್ ರಂಗ್ ಎಕೇಕ್ ಕಾಮ್, ಧವೊ ಆಸ್ಯೆತ್ ಧವ್ಯಾ ಕೋಲರಾಚೆಂ ಕಾಮ್, ವಾ ಧವ್ಯಾ ನೆಸ್ಣಾಚೆರ್ ಕಾಮ್ ಕರ್‍ತಲೆ, ತಾಂಬ್ಡೆ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕ್ರಾಂತೆಚೆ, ವಾ ಉಚಾಂಬಳ್ ವಾ ರಗ್ತಾಚೆ, ವಾ ಮೊಗಾಚೆಯ್ ಆಸ್ಯೆತ್. ಪುಡಿ ರಂಗ್ ಸಭಾರ್ ರಿತಿಚ್ಯಾ ಇಮಾಜಿಂಕ್ ಜಲ್ಮ್ ದಿತಾ. ಫುಡ್ಲಿ ಪಂಗತ್ ಪಳೆಯಾಂ;
'ಎಕಾಕ್ ಆಸ್ಲೆ ಚ್ಯಾರ್ ಪಾಂಯ್,
ಎಕಾಕ್ ತೀನ್,
ಎಕಾಕ್ ದೋನ್,
ಆನಿ ಚೊವ್ತ್ಯಾಕ್ ಫಕತ್ತ್ ಏಕ್ ಪಾಂಯ್.
ಹಾಂಗಾಸರ್ ಪಾಂಯ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಸವ್ಲತಾಯ್, ಕೊಣಾಕ್ ಗಾಡಿ, ಕೊಣಾಕ್ ಬಂಗ್ಲೊ, ಕೊಣಾಕ್ ಕಾಮಾಚಿಂ ಆಳಾಂ, ನವ್ಕರ್/ಚಾಕರ್, ಆಸ್ತ್-ಬದಿಕ್, ಇಶ್ಟ್-ಮಂತ್ರಾಂ ವಾ ಹೆರ್ ರಿತಿಚ್ಯೊ ಸವ್ಲತಾಯೊ, ಲೌಕಿಕ್/ಭೌತಿಕ್ ಸವ್ಲತಾಯೊ ಆಸ್ಯೆತ್ ವಾ ಗಿನ್ಯಾನ್ ಆಸ್ಯೆತ್. ಮುಖ್ಲಿ ಪಂಗತ್ ಪಳೆಯಾಂ;
'ಎಕಾ ಪಾಂಯಾಚ್ಯಾ ಘೊಡ್ಯಾನ್
ಹೆರಾಂಕ್ ಸಾಂಗ್ಲೆಂ:
ನಾಚ್ಪಾಚೊ ವೇಳ್ ಆಯ್ಲಾ,
ಮೊಗಾಳ್ ಮಿತ್ರಾಂನೊ,
ಆಮಿ ನಾಚ್ಯಾಂ ತೆಮೆಟ್ಯಾಂಚೆರ್
ಹಿ ವಿಚಿತ್ರ್ ಕಾಣಿ ನ್ಹಯ್? ಕೊಣೆಂಯ್ ಎಕಾ ಪಾಂಯಾಚೊ ಘೊಡೊ ಖಂಯ್ಚಯೀ ಪಳೆಲಾ? ಭೋವ್ಶಾ ದೆವಾನ್ ರಚುಂಕ್ ನಾ, ಪುಣ್ ದೆವಾನ್ ರಚಿನಾತ್ಲೆಂ ಕವಿ ರಚುಂಕ್ ಸಕ್ತಾ, ಆನಿ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಎಕಾ ಪಾಂಯಾಚ್ಯಾ ಘೊಡ್ಯಾನ್ ಹೆರಾಂಕ್ ನಾಚುಂಕ್ ಉಲೊ ದಿಲಾ. ಹೊ ನಾಚ್ ಆಸ್ಯೆತ್ ಸೊಸ್ಚೊ, ಹೊ ನಾಚ್ ಆಸ್ಯೆತ್ ಭೊಗ್ಚೊ, ಹೊ ನಾಚ್ ಆಸ್ಯೆತ್ ಜಿಯೆಂವ್ಚೊ.
'ಸರ್ವಾಂಕ್ ಹಿ ಅಲೋಚನ್ ಪಸಂದ್ಲಿ,
ಆಬ್ಳೆ ನಾಚ್ ಸುರು ಜಾಲೊ.
ಚ್ಯಾರ್ ಪಾಂಯಾಚೊ ಘೊಡೊ ಮತ್ ಚುಕುನ್ ಪಡ್ಲೊ
ತೀನ್ ಪಾಂಯಾಂಚೊ ಘೊಡೊ ನಿಸ್ರುನ್ ಪಡ್ಲೊ
ದೋನ್ ಪಾಂಯಾಂಚೊ ಘೊಡೊ ಕುಸ್ಕಾಲೊ
ಫಕತ್ತ್ ಎಕಾ ಪಾಂಯಾಚೊ ಘೊಡೊ ನಾಚ್ಲೊ
ಆನಿ ನಾಚ್ಲೊ ಪರತ್ ಆನಿ ಪರತ್.'
ಹೆ ಕವಿತೆಂತ್ ಲಿಪುನ್ ಆಸಾ ತೀರ್ಳ್, ಕಿತ್ಲೆ ಆಪುರ್ಬಾಯೆನ್ ಸಾಂಕೇತಿಕ್ ರಿತಿನ್ ಉತ್ರಾವ್ಣಿ ಜಾಲ್ಯಾ, ಪಯ್ಲೆಂ ಚ್ಯಾರ್ ಪಾಂಯಾಂಚೊ ಘೊಡೊ ನಾಚ್ಲೊ, ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಸರ್ವ್ ಸವ್ಲತ್ಯೊ ಆಸ್ಚೊ ಮನಿಸ್. ಹಾಂಗಾಸರ್ ಜಿತ್ಲ್ಯೊ ಚಡ್ ಸವ್ಲತ್ಯೊ ಭೊಗುನ್ ಜಿಯೆವ್ನ್ ಸವಯೆಚೊ ಜಾಲ್ಲೊಕೀ, ತಿತ್ಲೊಚ್ ಅಸ್ಕತ್ ಆನಿ ಲಾಚಾರ್ ಜಿವಿತ್ ತೊ ಭೊಗುಂಕ್ ಪಾವ್ತಾ. ದೆಕುನ್ ಘಡ್ಯೆನ್ ತೊ ಸಲ್ವಲೊ, ದೆಕುನ್ ತೀನ್ ಪಾಂಯಾಂಚೊ ಘೊಡೊ ನಾಚುಂಕ್ ಲಾಗ್ಲೊ, ಉಪ್ರಾಂತ್ ದೋನ್ ಪಾಂಯಾಂಚೊ ಘೊಡೊ ನಾಚಲಾಗ್ಲೊ, ಜಿತ್ಲ್ಯೊ ಉಣ್ಯೊ ಸವ್ಲತ್ಯೊ ಆಸ್ಲ್ಯೊಗೀ, ತಿತ್ಲೊ ಅಸ್ಕತ್ ಜಾಲ್ಲೊ, ತಶೆಂಚ್ ಜಿತ್ಲ್ಯೊ ಉಣ್ಯೊ ಸವ್ಲತ್ಯೊ ಆಸ್ಲ್ಯೊಗೀ, ತಿತ್ಲೊ ಬರೊ/ಲಾಂಬ್ ಕಾಳ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ನಾಚುಂಕ್ ಸಕ್ಲೊ. ಆಕೇರಿಕ್ ಎಕಾ ಪಾಂಯಾಚೊ ಘೊಡೊ; ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಸರ್ವಾಂಚ್ಯಾಕೀ ಉಣ್ಯೊ ಸವ್ಲತ್ಯೊ ಭೊಗುನ್ ಆಸ್ಚೊ, ಜಿವಿತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಭೊರ್ಕುಟ್ ವೊಜೆಂ ವ್ಹಾವಂವ್ಚೊ ಮಾತ್ರ್ ಲಾಂಬ್ ವೇಳ್ ನಾಚುಂಕ್ ಸಕ್ಲೊ, ನಾಚುನಚ್ ಉರ್‍ಲೊ.
ಹಾಂಗಾಸರ್ ಜಿಣ್ಯೆಂತ್ ಯೆಂವ್ಚ್ಯಾ ಸಂಕಶ್ಟಾಂನಿ ದೆಧೆಸ್ಪೊರ್ ಜಾಯ್ನಾಸ್ತಾಂ, ಸೊಸ್ಣಿಕ್ ಜಾವುನ್, ಧಯ್ರಾನ್ ಫುಡ್ ಕರುಂಕ್ ಮುಕಾರ್ ಆಯ್ಲೊ ತರ್ ಮಾತ್, ಜಿಣ್ಯೆಚೊ ಖರೊ ಅನ್ಭೋಗ್ ಜಾತಲೊ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಸಂದೇಶ್ ದಿಂವ್ಚಿ ಹಿ ಕವಿತಾ ಕಾಂಯ್ ಪರತ್ ಪರತ್ ವಾಚುಂಕ್ ಪ್ರೇರಿತ್ ಕರ್‍ಚೆ ತಸ್ಲಿ ಮಾತ್ ನ್ಹಯ್, ಲಾಂಬ್ ಕಾಳ್ ಮನಾಂತ್ ಉರ್‍ಚೆ ತಸಲಿ.
- ವಲ್ಲಿ ಕ್ವಾಡ್ರಸ್
कविता विश्लेषण - 3
- वल्ली क्वाड्रस
आशा, कवी आनी सवारी
(मूळ कविता: मलयाळम, कवी: डा. के. अय्यप्पा पानिकर)
कोणेंय हेरांक बरोवंक शिकव्येत, कविता म्हळ्यार कितें म्हण समजव्येत, पूण कवी करुंक असाध्य - ही म्हजी खासगी पात्येणी. खंयच्याय समाजांतल्या व खंयच्ताय भाशेंतल्या साहित्यांत कविता म्हळ्ळो भोव ग्रेसत प्रकार; न्हय उत्रांचे दोंगोर वा प्रासांचे सागोर, बगर कविता एक चिंतप. आनी जेदनां कविता समाजाचें चिंतप जाता, तेदनां समाजाक नवी दीश्ट लाभता, नवें प्रेरण लाभता तशेंच नवें त्राण लाभता.
कवितेंनी समाजीक क्रांती उटयिल्ले जायते दाखले आमी वाचून/आयकून आयल्यांव. जमैकाचो कवी क्लॉड मॅककेच्या कवितेंनी, अजीक कांय शेंभर वर्सां आदीं विपरीत जाल्ल्या धव्या-काळ्या कातिच्या लोकां मधले लडायेंत, रगताच्यो न्हंयों व्हाळयिल्ल्या काळ्या कातिच्यांच्या लोकांक त्राण दीवंक मात्र न्हय, उप्राटुंक सयत सकत दीवंक सकल्लें सत आमी वाचलां. गलफांत काम केल्ल्यांक चडीत मापान कळीत आसा मलबारिंविशीं, खंयचेंय काम तें जांव, कठीण परिश्रम/म्हिनत करून तीं करतात. आनी कांय तीस-पन्नास वर्सां आदीं, गलफांत भोव कश्टांचें काम करतल्यांचे जिण्ये संघर्श, तांच्यो उपलब्द्यो, तशेंच तांच्या हरयेका कश्टांचो खरो अर्थ कसलो म्हळ्ळें समजांवच्याक डा| अय्यप्प पानिकरान ही कविता बरयिल्ली. २००६ इस्वेंत जेदनां कवी अंतरलो, तेदनां कुवेयटांतल्या अखील भारतीय लेखकांच्या एक्तारान अय्यप्प पानिकराच्या कवितेंचेर एक आटोव केल्लो, त्या वेळार थंयसर हाजर आसल्ल्ये मलयाळम कवयत्री लिजी कुरियाकोस उलयिल्ली.
ताची ही कविता सभार भासांनी अनुवादीत जाल्या, भोवशा इंगलिशांत हे कवितेक लागसिल्यान समजव्येता देकून इंगलिशांत तशेंच कोंकणेंत ह्ये कवितेचो अनुवाद दिला:
Horse Play
'Four gallant horses
galloped forth.
One was white, one was black,
one was red, one was brown.
One had four legs,
one had three,
one had two,
and the fourth had one leg.
The one-legged horse
said to the others :
the time for dance has come,
sweet friends,
let's dance on a single hoof !
All of them liked the idea,
and the dance began.
The four-legged horse fainted outright,
the three-legged horse slipped and fell,
the two-legged horse limped to a fall :
only the one-legged one
danced on and on.'
फ्री वर्साचेर बरयिल्ली ही कविता भोव संप्या उत्रांनी एक अपूर्ण काणी सांगता, घोड्यां खेळाच्या धांवणे मैदानाचेर च्यार घोडे; च्यार रंगाचे.
घोड्यां खेळ
'च्यार धयराधीक घोडे
धांवणे मैदानार आसले
एक धवो, एक आसलो काळो
एक आसलो तांबडो,
एक आसलो पुडिच्या रंगाचो'
हांगासर घोडे म्हळ्यार आशा, घोडे म्हळ्यार दिस्पडतो ग्रास, घोडे म्हळ्यार शेवोट, घोडे म्हळ्यार आमचीं स्वपणां... आनी रंगांक भौतीक अर्थ दिलो तर सोभाय म्हणून दिसतीत, गूण-अवगुणाविशीं चिंतप येत, पूण सांकेतीक रितीन पार्किल्यार एकेक रंग एकेक स्वभाव, एकेक मनोगत, एकेक सिद्दांत, एकेक तत्व, व एकेक वेक्तित्व. सामाजीक व लौकीक अर्थान हे रंग देखचे तर, एकेक रंग एकेक काम, धवो आस्येत धव्या कोलराचें काम, वा धव्या नेसणाचेर काम करतले, तांबडे म्हळ्यार क्रांतेचे, वा उचांबळ वा रग्ताचे, वा मोगाचेय आस्येत. पुडी रंग सभार रितिच्या इमाजिंक जल्म दिता. फुडली पंगत पळेयां;
'एकाक आसले च्यार पांय,
एकाक तीन,
एकाक दोन,
आनी चोवत्याक फकत्त एक पांय.
हांगासर पांय म्हळ्यार सवलताय, कोणाक गाडी, कोणाक बंगलो, कोणाक कामाचीं आळां, नवकर/चाकर, आसत-बदीक, इश्ट-मंत्रां वा हेर रितिच्यो सवलतायो, लौकीक/भौतीक सवलतायो आस्येत वा गिन्यान आस्येत. मुखली पंगत पळेयां;
'एका पांयाच्या घोड्यान
हेरांक सांगलें:
नाचपाचो वेळ आयला,
मोगाळ मित्रांनो,
आमी नाच्यां तेमेट्यांचेर
ही विचित्र काणी न्हय? कोणेंय एका पांयाचो घोडो खंयचयी पळेला? भोवशा देवान रचुंक ना, पूण देवान रचिनातलें कवी रचुंक सक्ता, आनी हांगासर एका पांयाच्या घोड्यान हेरांक नाचुंक उलो दिला. हो नाच आस्येत सोसचो, हो नाच आस्येत भोगचो, हो नाच आस्येत जियेंवचो.
'सर्वांक ही अलोचन पसंदली,
आबळे नाच सुरू जालो.
च्यार पांयाचो घोडो मत चुकून पडलो
तीन पांयांचो घोडो निस्रून पडलो
दोन पांयांचो घोडो कुसकालो
फकत्त एका पांयाचो घोडो नाचलो
आनी नाचलो परत आनी परत.'
हे कवितेंत लिपून आसा तीरळ, कितले आपुरबायेन सांकेतीक रितीन उत्रावणी जाल्या, पयलें च्यार पांयांचो घोडो नाचलो, म्हळ्यार सर्व सवलत्यो आसचो मनीस. हांगासर जितल्यो चड सवलत्यो भोगून जियेवन सवयेचो जाल्लोकी, तितलोच असकत आनी लाचार जिवीत तो भोगुंक पावता. देकून घड्येन तो सलवलो, देकून तीन पांयांचो घोडो नाचुंक लागलो, उपरांत दोन पांयांचो घोडो नाचलागलो, जितल्यो उण्यो सवलत्यो आसल्योगी, तितलो असकत जाल्लो, तशेंच जितल्यो उण्यो सवलत्यो आसल्योगी, तितलो बरो/लांब काळ पऱ्यांत नाचुंक सकलो. आकेरीक एका पांयाचो घोडो; म्हळ्यार सर्वांच्याकी उण्यो सवलत्यो भोगून आसचो, जिवीत म्हळ्ळें भोर्कूट वोजें व्हावंवचो मात्र लांब वेळ नाचुंक सकलो, नाचुनच ऊरलो.
हांगासर जिण्येंत येंवच्या संकश्टांनी देधेस्पोर जायनासतां, सोसणीक जावून, धयरान फूड करुंक मुकार आयलो तर मात, जिण्येचो खरो अनभोग जातलो म्हळ्ळी संदेश दिंवची ही कविता कांय परत परत वाचुंक प्रेरीत करचे तसली मात न्हय, लांब काळ मनांत ऊरचे तसली.
- वल्ली क्वाड्रस
_____________________________________________________________________________________________
ಸವಾರಿ 2: ಸಂಘರ್ಶ್, ಜಿವಿತ್ ಆನಿ ಕವಿತಾ
ಸವಾರಿ 1: ನವೆಂ ಚಿಂತಪ್, ನವೊ ದಿಶ್ಟಾವೊ