ಜೆ ಬಿ ಮೊರಾಯಸಾಚ್ಯಾ ಮರ್‍ಣಾಂತ್ ಆಮಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕವಿತಾಂಚ್ಯಾ ಸಾಮ್ರಾಟಾಕ್ ಸಾಂಡ್ಲೊ
(ದಶೆಂಬರ್ ಮ್ಹಯ್ನ್ಯಾಚೆ 30 ತಾರಿಕೆರ್ ಕೊಂಕಣಿ ಕವಿ ಜೆ. ಬಿ. ಮೊರಾಯಸಾಚೆಂ ದೇಹಾಂತ್ಯ್ ಜಾಲೆಂ. ತಾಚ್ಯಾ ಮರ್ಣಾಚಿ ವಿಧಿ 2015 ಜನೆರಾಚೆ 2 ತಾರಿಕೆರ್ ಮುಂಬಯ್ ಚೆಂಬುರಾಂತ್ ಚಲ್ಲಿ. ತೊ ಮರಣ್ ಪಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಎಕಾ ದಿಸಾ ಆದಿಂ ತಾಕಾ ಮೆಳುನ್ ಆಯಿಲ್ಲೊ ಕೊಂಕಣಿ ಕಥಾಕಾರ್, ದಾಯ್ಜಿವರ್ಲ್ಡ್ ವೀಕ್ಲಿಚೊ ಸಂಪಾದಕ್ ಹೇಮಾಚಾರ್ಯ ಹಾಂಣಿ ಬರಯಿಲ್ಲೆಂ ಲೇಖನ್ ಹಾಂಗಸರ್ ಆಮಿ 'ಜೆ. ಬಿ. ಬಾಬಾಕ್' ಶೃದ್ಧಾಂಜಲಿ ರುಪಾರ್ ಪರ್ಗಟ್ ಕರ್‍ತಾಂವ್.- ಸಂ: ಮೆಲ್ವಿನ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್)
ಸತ್ತರಾವ್ಯಾ ದಶಕಾಂತ್ ಮ್ಹಜೆಂ ಕೊಲೆಜಿಚೆಂ ಶಿಕಪ್ ಸಂಪವ್ನ್ ಬೊಂಬಯ್ ಯೇವ್ನ್ ಸೊಫಾಯಾ ಕೊಲೆಜಿಂತ್ ಶಿರ್ವಿಶೆಕ್ ಲಾಗ್ಲೆಲ್ಯಾ ದರ್ಯಾಂ ಜಾಯ್ತ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯಕಾರಾಂಚಿ - ಜಾಂವ್ ತೆ ಕವಿ, ಬರವ್ಪಿ, ನಾಟಕಿಸ್ತ್ ಯಾ ಹೆರ್ ಖಂಯ್ಚ್ಯಾಯ್ ಪ್ರಕಾರಾಂತ್ ವಾವ್ರ್ ಕರ್‍ಚೆ ತಸಲೆ - ತಸಲ್ಯಾಂಚಿ ಮ್ಹಾಕಾ ಲಾಗ್ಶಿಲ್ಯಾನ್ ವಳಕ್ ಜಾಲ್ಲಿ ಆನಿ ತಾಂತ್ಲೆ ಪಯ್ಕಿ ಸಬಾರಾಂಲಾಗಿಂ ಖಾಶೆಲೊ ಸಂಬಂಧ್ ರಚುಂಕ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಫಾವೊ ಜಾಲ್ಲೆಂ, ತೇಂಯ್ ಏಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಬರವ್ಪಿ ಜಾವ್ನ್, ಮುಂಬಯ್ಚ್ಯಾ ಪಾಲ್ಕಾಚೆರ್ ಏಕ್ ನಾಟಕಿಸ್ತ್ ಜಾವ್ನ್, ಕೆ.ಎನ್.ಎನ್.ಪಿ. ಚೊ ವಕ್ತಾರ್ ಜಾವ್ನ್ ಅನಿ ತ್ಯಾಚ್ ವೆಳಾರ್ ದೆವಾಧಿನ್ ಮಾವ್ರಿಸ್ ಕಾಬ್ರಾಲಾಚ್ಯಾ ಮುಖೆಲ್ಪಣಾಚೆರ್ ಆಮಿ ಪ್ರಕಟ್ಲೆಲ್ಯಾ 'ಸಾಂಕಳ್' ನಾಂವಾಚ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮಾಸಿಕಾಚೊ ಸ್ಥಾಪಕ್ ಸಂಪಾದಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಲೊಕಾಮೊಗಾಳ್ ಸಾಹಿತ್ಯಕಾರ್ ಜಾವ್ನಾಸ್ಲೆಲೆ ಪಿ. ಡಿ'ಸೊಜಾ, ರೊನಾಲ್ಡ್ ಪಿರೇರ್ ಆಂಜೆಲೊರ್, ಜೆ ಬಿ ಸಿಕ್ವೆರಾ, ಬಾಮ್ಸ್, ಹೆನ್ರಿ ಡಿ'ಸಿಲ್ವಾ, ಹೆರಿಬೊಯ್ ಆನಿ ಹೆರಾಂಚಿ ವಳಕ್ ಜಾಲ್ಲಿ. ತಾಂತ್ಲೆ ಪಯ್ಕಿ ಅವ್ಯಕ್ತ್ ಕಾಲೆತಿಚೊ ತಶೆಂಚ್ ಹೆರಾಂ ಸಾಂಗಾತಾ ಚಡ್ ಭರ್‍ಸನಾಸ್ತಾನಾ. ಆಪ್ಲೆಚ್ ಖಾಶೆಲೆ ರಿತಿರ್ ಸಾಹಿತ್ ರಚುನ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಜೆ ಬಿ ಮೊರಾಯಸ್ ಬಾಬಾಚಿ ವಳಕ್'ಯಿ ಮ್ಹಾಕಾ ತ್ಯಾಚ್ ದಿಸಾಂನಿ ಜಾಲ್ಲಿ.
ಪುಣ್ ತಾಂಚೆಲಾಗಿಂ ಲಾಗ್ಶಿಲ್ಯಾನ್ ಸಂಬಂಧ್ ರಚ್ಚೊ ತಶೆಂ ತಾಂಚೆಲಾಗಿಂ ಸಳಾವಳೆನ್ ಉಲಂವ್ಚೊ ಸುಯೋಗ್ ಲಾಭ್ಲಲೊ ಜೆದ್ನಾಂ ತಾಂಕಾಂ 2002 ಇಸ್ವೆಂತ್ ದಾಯ್ಜಿ ದುಬಾಯ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಲಾಬ್ಲಲಿ ಆನಿ ತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಘೆಂವ್ಚ್ಯಾಕ್ ತೆ ದುಬಾಯಾಕ್ ಆಯ್ಲೆಲೆ. ತ್ಯಾಚ್ ದಿಸಾಂನಿ ಕಳೊನ್ ಆಯ್ಲೆಂ ಕೀ ತಾಚೆ ದೋಗ್ ಪೂತ್'ಯಿ ಗಲ್ಪಾಂತ್ ಅಸಾತ್ ಆನಿ ತಾಂಚೊ ಸಂಬಂಧ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಸೈರ್‍ಯಾಂ ಪಯ್ಕಿಂತ್ಲ್ಯಾಂಕ್ ಅಸಾ.
ಹ್ಯಾಚ್ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ಹಾಂವೆಂ ಜಿಕುನ್ ಧರ್‍ಲಲೆ ತಾಂಚೆ ದೋನ್ ಶೆಗುಣ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ತೆ ಉಣ್ಯಾ ಉತ್ರಾಂಚೆ, ಪುಣ್ ವ್ಹಡ್ ಚಿಂತ್ಪಾಚೆ ಮನಿಸ್, ತಶೆಂಚ್ ಖಾಲ್ತೆ ಆನಿ ಅಪ್ರತಿಮ್ ಶಿಸ್ತೆಚೆ. ಉಲವ್ಣ್ಯಾಂತ್ ತಶೆಂ ಖಾಣಾಂತ್, ಜೆವ್ಣಾಂತ್, ನ್ಹೆಸ್ಣಾಂತ್ ತಶೆಂಚ್ ಹೆರ್ ಸವಯಾಂನಿ ಎಕ್ದಮ್'ಚ್ ಸಂಯಮಾಚೆ ಆನಿ ನಿತಿ ನಿಯಮಾ ಭಾಯ್ರ್ ತಾಂಣಿ ಕಿತೆಂಯ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ, ಖೆಲ್ಲೆಂ ಆನಿ ಉಲಯಲ್ಲೆಂ ಕೊಣೆಂ ಪಳೆಲ್ಲೆಂ ನಾ ಯಾ ಆಯ್ಕಲ್ಲೇಂಯ್ ನಾ. ತಾಂಣಿ ಬರಯಿಲ್ಲೊ ಗ್ರಂಥ್ 'ಜೋರ್ಜ್ ಫೆರ್ನಾಂಡಿಸ್ - ಏಕ್ ಸಾಹಸೀ ಜೀಣ್' ವಾಚುನ್ ಕಾಡ್ಲೆಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಬಗ್ಲೆಲೆಂ ಆಸಾ ಕಿ ತಾಂಚಿ ಆನಿ ಜೊರ್ಜ್ ಸಾಯ್ಬಾಂಚಿ ಜಿಣಿಯೆ ರೀತ್ ಎಕಾಮೆಕಾಕ್ ತಾಳ್ ಪಡ್ಚೆ ತಸಲಿ, ತಶೆಂ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಜೊರ್ಜ್ ಸಾಯ್ಬಾಂಚೆ ಜಿಣಿಯೆ ಚರಿತ್ರೆಕ್ ತಾಂಣಿ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಗ್ರಂಥಾ ಮುಖಾಂತರ್ ಖರೆಂ ರೂಪ್ ದಿಲಾಂ.
ದುಬಾಯ್ ಥಾವ್ನ್ ಪಾಟಿಂ ಯೇವ್ನ್ ಗಾಂವಾಂತ್ ವಸ್ತಿ ಥಿರ್ ಕೆಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾದಮಿಚೊ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ್ ಕವಿ ಆನಿ ಜೆ ಬಿ ಚೊ ಖಾಸ್ ಮಿತ್ರ್ ಮೆಲ್ವಿನ್ ಲುದ್ರಿಗ್ ಆನಿ ಹಾಂವ್ ಜೆದ್ನಾಂ ಕಾಮಾನ್ ಬೊಂಬಯ್ ಪಾವ್ಲೆಲ್ಯಾಂವ್ ತೆದ್ನಾಂ ಜೆಬಿಚಿ ಪತಿಣ್ ಮೆಟಿಲ್ಡಾಬಾಯ್ ಅಸ್ವಸ್ತ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್ ಕಳ್ತಚ್ ತಾಚ್ಯಾ ಚೆಂಬೂರಾಂತ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಘರಾಕ್ ವಚುನ್ ತಾಕಾ ಮೆಳುನ್ ತಾಚೆಲಾಗಿಂ ಜಾಯ್ತ್ಯೊ ಗಜಾಲಿ ಕರುನ್ ಪಾಟಿಂ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾಂವ್.
ತಸ್ವೀರ್: ರೊನ್ಸ್ ಬಂಟ್ವಾಳ್
ತಶೆಂ ಚೆಂಬೂರ್ ಮ್ಹಾಕಾ ನವೊ ಗಾಂವ್ ನ್ಹಯ್. ನ್ಹಯಿಂಚ್ ಮ್ಹಜೊ ಮಾಂವಾಡೊ ಥಂಯ್ಸರ್ ಆಸಾ ಬಗರ್ ಮ್ಹಜೆಂ ಏಕ್ ಘರ್'ಯಿ ಥಂಯ್ಸರ್ ಆಸ್ಲಲೆಂ. ಅಶೆಂ ಮುಂಬಯಾಕ್ ಯೆತಾ ವೆತಾನಾ ಮ್ಹಜಿ ಸಾಸುಮಾಂಯ್, ಮೆಟಿಲ್ಡಾ ಬಾಯೆಕ್ ಆನಿ ಜೆಬಿಕ್ ಚೆಂಬೂರ್ ಇಗರ್ಜೆಕ್ ಗೆಲ್ಲ್ಯಾಕಡೆಂ ಎಕಾಮೆಕಾಕ್ ಬೋವ್ ಲಾಗ್ಶಿಲಿಂ ಜಾಲಿಂ ಆನಿ ತಾಂಣಿ ಹರ್ ದಿಸಾ ಮಿಸಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಎಕಾಮೆಕಾ ಮೆಳ್ಚೆಂ ಆಸ್ಲೆಂ ಆನಿ ಮ್ಹಜೆ ಸಾಸುಮಾಂಯ್ನ್ ತಾಂಚೆ ಭಲಾಯ್ಕೆಚೊ ನಿರೋಪ್ ಗಾಂವಾಂತ್ ಆಸ್ಲೆಲ್ಯಾ ಮ್ಹಾಕಾ ಪಾಟಂವ್ಚೊ ಆಸ್ಲೊ.
ಪುಣ್ ದಶೆಂಬ್ರಾಚೆ 28 ತಾರಿಕೆರ್, ಜೆದ್ನಾಂ ಹಾಂವ್ ಎಕಾ ದಿಸಾ ಖಾತಿರ್ ಮುಂಬಯ್ ಪಾವ್ಲೊಂ ಆನಿ ಮ್ಹಾಕಾ ಜೆಬಿಚ್ಯಾ ಅಸ್ವಸ್ಥಕಾಯೆಚಿ ಖಬರ್ ಮೆಳ್ಳಿ, ತವಳ್ ಮ್ಹಜ್ಯಾನ್ ರಾವೊಂಕ್ ಜಾಲೆಂ ನಾ. ಹಾಂವ್ ಮ್ಹಜೆ ಪತಿಣೆಖ್ ಆನಿ ಧುವೆಕ್ ಘೆವ್ನ್ ತಾಚ್ಯಾ ನಿವಾಸಾಕ್ ಚಮ್ಕಲೊಂ.
ಥಂಯ್ಸರ್ ಜೆಬಿ ಮೊರಾಯಸ್ ಬಾಬಾಂಕ್ ಜೆ ಸ್ಥಿತೆರ್ ಹಾಂವೆಂ ದೆಖ್ಲೊ, ತೆಂ ಪಿಂತ್ರಾಂವ್ಕ್ ಮ್ಹಾಕಾ ವ್ಹರ್‍ತೆ ಉಬ್ದೆಸ್ ಭೊಗ್ತಾತ್. ಮ್ಹಾಕಾ ಅಶೆಂ ಭೊಗ್ಲೆಂ ಕೀ ತೊ ಹ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಂತ್ಲೆ ಮನ್ಶಾ ಜಿಣಿಯೆ ಥಾವ್ನ್ ಉಟುನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಕವಿತಾ ಸಂಸಾರಾಕ್ ಪಾವ್ಲಾ ಆನಿ ಹ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಕ್ ಬೋವ್ ಪಯ್ಸ್ ಜಾಲಾ. ನಾಂತ್ ತಾಚ್ಯಾ ಮುಖಮಳಾಚೆರ್ ಕಸಲೀಂಯ್ ಭಾವನಾಂ ಹಾಂವೆಂ ಪಳೆಲಿಂ ಯಾ ಭಾಯ್ಲ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾ ಥಂಯ್ ಕಸಲಿಯ್ ಆತುರಾಯ್ ಅಥ್ವಾ ಆಕಾಂಕ್ಶಾ.
ಮೆಟ್ಟಿ ಬಾಯೆನ್ ಮ್ಹಜಿ ವೊಳಕ್ ಧರ್‍ತಚ್ ತಾಕಾ ಸಾಂಗ್ಲೆಂ - ಪಳೆ ಜೊನ್, ತುಜೊ ಈಷ್ಟ್ ಹೇಮಾಚಾರ್ಯ ತುಕಾ ಮೆಳುಂಕ್ ಆಯ್ಲಾ, ತಾಚೆಲಾಗಿಂ ಉಲಯ್.
ಹಾಂವೆಂ ತಾಚೆ ತಕ್ಲೆರ್ ಹಾತ್ ಭೊಂವ್ಡಾಯ್ಲೊ ಆನಿ ತಾಕಾ ಮೊಗಾನ್ ಪೊಶೆಲೆಂ ತಶೆಂಚ್ ತಾಚೆ ಗೊಮ್ಟೆರ್ ಹಾತ್ ಭೊಂವ್ಡಾವ್ನ್ ತಾಕಾ ಊಬ್ ದಿಂವ್ಚೆಂ ಪ್ರಯತ್ನ್ ಕೆಲೆಂ. ಪುಣ್ ತಾಚೆ ಥಂಯ್ ಕಸಲಿಯ್ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಾ ಹಾಂವೆಂ ದೆಖ್ಲಿನಾ.
ಮೆಟ್ಟಿಬಾಯ್ ಮ್ಹಣಾಲಿ - ಪಳೆಯಾ ತೊ ಹಾಸ್ತಾ, ತುಜಿ ತಾಕಾ ವಳಕ್ ಮೆಳ್ಳಿ ಕಶಿ ದಿಸ್ತಾ.
ತೆ ಮುಲಾಕತೆವೆಳಿಂ ಆಮ್ಕಾಂ ಮೆಟ್ಟಿಬಾಯೆನ್ ಸಾಂಗ್ಲೆಂ ಕೀ ಸಬಾರ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಬರೊವ್ಪ್ಯಾಂಕ್ ಆನಿ ವಾವ್ರಾಡ್ಯಾಂಕ್ ತಾಚೆ ಅಸ್ವಸ್ಥಕಾಯೆಚಿ ಖಬರ್ ನಾ ಆನಿ ಜರ್ ತಾಕಾ ನಿಮಾಣೆ ಪಾವ್ಟಿಂ ಪಳೆಂವ್ಚಿ ಆಶಾ ಕೊಣಾಕ್'ಯಿ ಆಸಾ ತರ್ ತಸಲ್ಯಾಂ ಖಾತಿರ್ ಹಾಂವೆಂ ಏಕ್ ನಿರೋಪ್ ಪಾಟಂವ್ಚೊ ವಾಜ್ಬಿ.
ತಶೆಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಸಂಸಾರಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಮನ್ಶಾಂವಿಶಿಂ ಉಲಯ್ತಾನಾ, ತಿಣೆಂ ಮ್ಹಜೆಲಾಗಿಂ ಸಂತಾಪ್ ಉಚಾರ್‍ಲೊ ಕೀ ಏಕ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್‌ಕಾರ್ ಜೆದ್ನಾಂ ಪರ್ಯಾಂತ್ ತಾಚ್ಯಾ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಚೆ ದಿಶ್ಟಿ ಭಿತರ್ ಆಸ್ತಾ ತೆದ್ನಾಂ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಮಾತ್ರ್ ತಾಕಾ ಮಾನ್ ಆನಿ ಮರ್ಯಾದ್. ತಿತ್ಲೆಂಚ್ ನ್ಹಯ್ ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ಇತ್ಲೊ ವ್ಹಡ್ ವಾವ್ರ್ ಕರುನ್ ಅಸ್ವಸ್ಥ್ ಆಸ್ಚೆ ವ್ಯಕ್ತಿಚೆರ್ ಏಕ್ ದೀಷ್ಟ್ ಘಾಲ್ಚಿ ಗರ್ಜ್‌ಯಿ ಕೊಣಾಕ್ ಭೊಗನಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆ ಆಪ್ಲೆ ಕಾಳ್ಜಾಚೆ ಆಕ್ಲಾಸ್ ತಿಣೆಂ ಆಮ್ಚೆಲಾಗಿಂ ಉಚಾರ್‍ಲೆ.
ಯೆತಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ತಾಚೆ ಥೊಡೆ ಗೊಂಯ್ಚೆ ಈಷ್ಟ್ ಆನಿ ಖಬರ್ ಘೆತಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ತಾಚೆ ಕವಿತಾ ಸಂಸಾರಾಂತ್ಲೆ ಈಶ್ಟ್, ಮ್ಹಣಾಲಾಗ್ಲಿ ತಿ. ತಾಂಚೆ ಪಯ್ಕಿ ಜೆಬಿಚೊ ಆಪ್ತ್ ಮಿತ್ರ್ ಮೆಲ್ವಿನ್ ರೊಡ್ರಿಗಸಾಚಿ ತಿಣೆಂ ಪ್ರತ್ಯೇಕ್ ಥರಾನ್ ಖುಲಾಶಾ ಕೆಲಿ ಆನಿ ತೊ ಥೊಡ್ಯಾ ದಿಸಾಂಕ್ ಏಕ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ಫೊನ್ ಕರ್ನ್ ತಾಚಿ ಖಬರ್ ಘೆತಾ ಮ್ಹಣ್ ಸಾಂಗ್ಲೆಂ.
ಆನ್ಯೇಕ್ ರಾಕಣ್ ಭಡ್ವೊ ಆಸಾ, ಮ್ಹಣಾಲಾಗ್ಲಿ ತಿ. ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ ಫೆರ್ನಾಂಡಿಸ್ ಕಾಸ್ಸಿಯಾ, ನಾಂವಾಚೊ. ಹರ್ಯೆಕಾ ಪಂಥಾ ಮುಂಬಯಾಕ್ ಪಾವ್ಲೆಲ್ಯಾ ವಗ್ತಾ ತೊ ತಾಕಾ ಮೆಳುಂಕ್ ಯೆತಾ ಆನಿ ಹಾತ್-ಭರ್ ಖಾಣಾಂ ಪಕ್ವನಾಂ ಹಾಡುನ್ ಯೆತಾ. ಪೊರ್‍ಚ್ಯಾ ಪೋರ್'ಯಿ ಕ್ರಿಸ್ಮಸಾಚಿ ಕೇಕ್ ಆನಿ ಕುಸ್ವಾರ್ ಘೆವ್ನ್ ತೊ ಆಯ್ಲೊ ಆನಿ ಜಾಯ್ತೊ ವೇಳ್ ಬಸುನ್, ಸುಖ್-ದೂಖ್ ಉಲೊವ್ನ್ ಗೆಲೊ ಮ್ಹಣಾಲಾಗ್ಲಿ ತಿ.
ಬೋವ್ಶಾ ತುಮ್ಚೆ ತಸಲ್ಯಾ ಮನ್ಶಾಂ ಧರ್ಮಾನ್ ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ಮೋಗ್ ಮರುಂಕ್ ನಾ - ಮ್ಹಣಾಲಾಗ್ಲಿ ತಿ.
ತ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಜೆಬಿಲಾಗಿಂ ಉಲಂವ್ಚಿಂ ಆನಿ ತಾಕಾ ಜಾಗಂವ್ಚಿಂ ಜಾಯ್ತಿಂ ನಿರ್ಫಳ್ ಪ್ರಯತ್ನಾಂ ಆಮಿ ಕೆಲಿಂ. ಆಮ್ಕಾಂ ವ್ಹರ್‍ತೊ ಕೌತುಕ್ ಭಗ್ಲೊ ಕಿತ್ಯಾಕ್, ಕಸಲೆಚ್ ಕುಡಿಚೆ ಊಣ್ ನಾತಲೊ ಭಲಾಯ್ಕೆವಂತ್ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಸೊ ಕಸೊ ಅಚಾನಕ್ ಜಿಣಿಯೆ ಥಂಯ್ ಸ್ಥಬ್ದ್ ಜಾಲೊ ಹೆಂ ಸತ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾನ್ ಜಿರಂವ್ಚ್ಯಾಕ್ ಜಾಲೆಂ ನಾ. ಪಾಟಿಂ ಪರ್‍ತುಂಚ್ಯಾ ಪಯ್ಲೆಂ ಜೆಬಿನ್ ಹ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಕ್ ಪಾಟಿಂ ಘುಂವುನ್ ಪಳೆಂವ್ಚ್ಯಾಕ್ ಆನಿ ಪರತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೊ ವಾವ್ರ್ ಹಾತಿಂ ಘೆಂವ್ಚ್ಯಾಖಾತಿರ್ ಆಮಿ ಏಕ್ ಮೌನ್ ಮಾಗ್ಣೆಂ ಭೆಟಯ್ಲೆಂ.
ಮ್ಹಾಕಾ ಭೊಗ್ತಾ ಆಮಿಂಚ್ ಆಸ್ಲೆಲ್ಯಾಂವ್ ಜೆಬಿಚಿಂ ನಿಮಾಣಿಂ ಸೈರಿಂ. ಮಂಗ್ಳುರಾಕ್ ಪಾಟಿಂ ಪಾವುನ್ ತಿ ರಾತ್ ಆಮಿ ಸಂಪಯ್ಲ್ಯಾ ಮಾತ್ರ್, ದುಸ್ರೆ ಸಕಾಳಿಂ ಮುಂಬಯ್ ಥಾವ್ನ್ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಇಷ್ಟಾಚೊ ಹೆನ್ರಿ ಡಿ'ಸಿಲ್ವಾಚೊ ನಿರೋಪ್ ಆಯ್ಲೊ ಕೀ 'ಜೆ.ಬಿ. ಮೊರಾಯಸ್ ಬಾಬ್ ಹ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಥಾವ್ನ್ ಸಂಪ್ಲೊ. ರಾತಿಂಚ್ಯಾ ಅಂದ್ಕಾರಾಂತ್ ತಾಣೆಂ ಆಪ್ಲೊ ಉಸ್ವಾಸ್ ಅಪ್ಲ್ಯಾ ರಚ್ನಾರಾಕ್ ಪಾಟಿಂ ದಿಲೊ'. ದೀಸ್ ಉಜ್ವಾಡ್ಚ್ಯಾ ಪಯ್ಲೆಂ ಆಮಿ ತಾಚ್ಯಾ ನಿರ್ಗಮನಾಚಿ ಖಬರ್ ಆಖ್ಖ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಕ್ ಪಾವಯ್ಲಿ. ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚ್ಯಾ ಆನಿ ಕವಿತಾಂಚ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಂತ್ ಏಕ್ ಆಯಾಮ್ ಸಂಪ್ಲೊ.
ಮ್ಹಜೆಂ ಕಾಳೀಜ್ ಭರುನ್ ಆಯ್ಲೆಂ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ತಾಚೆ ಆನಿ ಮ್ಹಜೆ ಜಿಣ್ಯೆಂತ್ ಜಾಯ್ತ್ಯೊ ಸಂಗ್ತಿ ಪೂರಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಸ್ಲಲ್ಯೊ. ತ್ಯೊ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಅಮಿ ದೊಗೀ ಶೆಜಾರಿ ಫಿರ್ಗಜಾಂನಿ ಲಗಬಗ್ ಪಂಚ್ವೀಸ್ ವರ್ಸಾಂಚ್ಯಾ ಅಂತರಾಂತ್ ಜಲ್ಮುನ್, ವಾಗೊನ್ ವಾಡ್ಲೆಲೆ, ಪುಣ್ ಆಮಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೆಂ ಕಾಮ್ ಸುರ್ವಾತ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ ವರ್ತುಲ್ ತೆಂಚ್, ಕಿನ್ನಿಗೋಳಿ-ಕಿರೆಂ-ನಿಡ್ಡೊಡಿಚೆಂ, ಎಕಾಚ್ ಹೈಸ್ಕುಲಾಂತ್ ಆಮಿ ಶಿಕ್ಲೆಲೆ, ಆಮ್ಚ್ಯಾಚ್ ಪರಿಸರಾಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪ್ರಚಾರ್ ಮಂಡಳಾ (ಕೊಪ್ರಮ) ಮುಖಾಂತ್ರ್ ತಾಂಣಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೊ ಆನಿ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮಾಚೊ ವಾವ್ರ್ ಸುರ್ವಾತಿಲ್ಲೊ ಆನಿ ಜಿಣ್ಯೆಚ್ಯಾ ನಿಮಾಣ್ಯಾ ಹಂತಾ ಪರ್ಯಾಂತ್ ತಾಕಾ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಗಾಂವಾಚೆರ್ ವ್ಹರ್‍ತೊ ಅಭಿಮಾನ್ ಅಸ್ಲೊ.
ಥೊಡ್ಯಾ ತೆಂಪಾ ಅದಿಂ ಕಲಾಂಗಣಾಂತ್ ಕಸಲ್ಯಾ ತರ್'ಯಿ ಕಾರ್ಯಾವಳಿಂತ್ ಭಾಗ್ ಘೆಂವ್ಕ್ ಅಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ತವಳ್ ಮ್ಹಜಿ-ತಾಚಿ ಮುಲಾಕತ್ ಜಾಲಿ ಆನಿ ಹಾಂವೆಂ ಸಾಂಗ್ಲೆಂ - ಹಾಂವ್ ಆತಾಂ ಗಾಂವಾಂತ್ ಅಅಸಾಂ, ತುಮ್ಕಾಂ ಪುರ್‍ಸತ್ ಅಅಸ್ಲ್ಯಾರ್ ಆಮಿ ಮೆಳ್ಯೆತ್.
ತಾಂಣಿ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ - ಮ್ಹಾಕಾ ಫುರ್ಸತಚ್ ಫುರ್ಸತ್ ಅಸಾ, ಪುಣ್ ಮೆಟ್ಟಿಚಿ ಭಲಾಯ್ಕಿ ಬರಿ ನಾ, ತ್ಯಾ ದೆಕುನ್ ಫಾಲ್ಯಾಂಚ್ ಪಾಟಿಂ ವಚಜೆ.
ತಿ ಘಡಿ ಪರತ್ ಯೆಂವ್ಚಿನಾ, ಹ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಂತ್ ಆಮ್ಚಿ ಭೆಟ್ ಪರತ್ ಜಾಂವ್ಚಿನಾ, ತಿಚ್ ಏಕ್ ಬೆಜಾರಾಯ್ ಮ್ಹಾಕಾ, ತಶೆಂಚ್ ತಾಂಚೆರ್ ವ್ಹಡ್ ಮೋಗ್ ಅನಿ ಅಭಿಮಾನ್ ಆಸ್ಲಲಿ ಮ್ಹಜಿ ಸಾಸುಮಾಂಯ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಹಾಚ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಫೊನ್ ಕರ್ನ್ ಸಾಂಗ್ಚಿ ನಾ - ಮಿಸಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ತುಜೊ ಈಷ್ಟ್ ಮೆಳ್ಳೊಯಾ, ತುಕಾ ತಾಣೆಂ ವಿಚಾರ್‍ಲಾಂ. ಕಾರಣ್ ಮ್ಹಜೆ ಸಾಸುಮಾಂಯ್ನ್ ತಿಚೊ ಏಕ್ ಖಾಸ್ ಮನಿಸ್ ಆನಿ ಫಿರ್ಗಜೆಗಾರ್ ಸಾಂಡ್ಲೊ. ಹಾಂವೆಂ ತರ್ ಖರ್‍ಯಾನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕವಿತಾ ಸಂಸಾರಾಂತ್ಯಾ ಎಕಾ ಸಾಮ್ರಾಟಾಕ್ ಸಾಂಡ್ಲೊ. ದೊಗಾಂಯ್ಚ್ಯಾ ವೆಗ್ಳಾಚಾರಾಂತ್ ಕಾಂಯ್ ಕಮೀ ನಾ.
-ಹೇಮಾಚಾರ್ಯ
जे बी मोरायसाच्या मरणांत आमी कोंकणी कवितांच्या साम्राटाक सांडलो
(दशेंबर म्हयन्याचे ३० तारिकेर कोंकणी कवी जे. बी. मोरायसाचें देहांत्य जालें. ताच्या मरणाची विधी २०१५ जनेराचे २ तारिकेर मुंबय चेंबुरांत चल्ली. तो मरण पांवच्या एका दिसा आदीं ताका मेळून आयिल्लो कोंकणी कथाकार, दायजिवरल्ड वीक्लीचो संपादक हेमाचार्य हांणी बरयिल्लें लेखन हांगसर आमी 'जे. बी. बाबाक' शृदधांजली रुपार परगट करतांव.- सं: मेल्विन रोड्रीगस)
सत्तराव्या दशकांत म्हजें कॉलेजिचें शिकप संपवन बोंबय येवन सोफाया कॉलेजींत शिरविशेक लागलेल्या दऱ्यां जायत्या कोंकणी साहित्यकारांची - जांव ते कवी, बरवपी, नाटकिस्त या हेर खंयच्याय प्रकारांत वावर करचे तसले - तसल्यांची म्हाका लागशिल्यान वळक जाल्ली आनी तांतले पयकी सबारांलागीं खाशेलो संबंध रचूंक म्हाका फावो जाल्लें, तेंय एक कोंकणी बरवपी जावन, मुंबयच्या पालकाचेर एक नाटकिस्त जावन, के.एन.एन.पी. चो वक्तार जावन अनी त्याच वेळार देवाधीन मावरिस काब्रालाच्या मुखेलपणाचेर आमी प्रकटलेल्या 'सांकळ' नांवाच्या कोंकणी मासिकाचो स्थापक संपादक जावन म्हाका लोकामोगाळ साहित्यकार जावनासलेले पी. डी'सोजा, रोनाल्ड पिरेर आंजेलोर, जे बी सिकवेरा, बाम्स, हेनरी डी'सिलवा, हेरिबॉय आनी हेरांची वळक जाल्ली. तांतले पयकी अव्यक्त कालेतिचो तशेंच हेरां सांगाता चड भरसनास्ताना. आपलेच खाशेले रितीर साहित रचून आसच्या जे बी मोरायस बाबाची वळक'यी म्हाका त्याच दिसांनी जाल्ली.
पुण तांचेलागीं लागशिल्यान संबंध रच्चो तशें तांचेलागीं सळावळेन उलंवचो सुयोग लाभललो जेदनां तांकां २००२ इस्वेंत दायजी दुबाय प्रशस्ती लाबलली आनी ती प्रशस्ती घेंवच्याक ते दुबायाक आयलेले. त्याच दिसांनी कळोन आयलें की ताचे दोग पूत'यी गल्पांत असात आनी तांचो संबंध आमच्या सैर्यां पयकिंतल्यांक असा.
ह्याच संदरभार हांवें जिकून धरलले तांचे दोन शेगुण म्हळ्यार ते उण्या उतरांचे, पुण व्हड चिंतपाचे मनीस, तशेंच खाल्ते आनी अपऱतीम शिस्तेचे. उलवण्यांत तशें खाणांत, जेवणांत, न्हेसणांत तशेंच हेर सवयांनी एकदम'च् संयमाचे आनी निती नियमा भायर तांणी कितेंय केल्लें, खेल्लें आनी उलयल्लें कोणें पळेल्लें ना या आयकल्लेंय ना. तांणी बरयिल्लो ग्रंथ 'जोर्ज फेर्नांडिस - एक साहसी जीण' वाचून काडलेल्या उपरांत म्हाका बगलेलें आसा की तांची आनी जोर्ज सायबांची जिणिये रीत एकामेकाक ताळ पडचे तसली, तशें जाल्ल्यान जोर्ज सायबांचे जिणिये चरित्रेक तांणी आपल्या ग्रंथा मुखांतर खरें रूप दिलां.
दुबाय थावन पाटीं येवन गांवांत वस्ती थीर केल्या उपरांत साहित्य अकादमिचो प्रशस्ती विजेत कवी आनी जे बी चो खास मित्र मेल्विन लुद्रिग आनी हांव जेदनां कामान बोंबय पावलेल्यांव तेदनां जेबिची पतिण मेटिलडाबाय अस्वस्त आसा म्हण कळतच ताच्या चेंबूरांत आसच्या घराक वचून ताका मेळून ताचेलागीं जायत्यो गजाली करून पाटीं आयिल्ल्यांव.
तशें चेंबूर म्हाका नवो गांव न्हय. न्हयींच म्हजो मांवाडो थंयसर आसा बगर म्हजें एक घर'यी थंयसर आसललें. अशें मुंबयाक येता वेताना म्हजी सासुमांय, मेटिलडा बायेक आनी जेबीक चेंबूर इगर्जेक गेललयाकडें एकामेकाक बोव लागशिलीं जालीं आनी तांणी हर दिसा मिसा उपरांत एकामेका मेळचें आसलें आनी म्हजे सासुमांयन तांचे भलायकेचो निरोप गांवांत आसलेल्या म्हाका पाटंवचो आसलो.
पुण दशेंबराचे २८ तारिकेर, जेदनां हांव एका दिसा खातीर मुंबय पावलों आनी म्हाका जेबिच्या अस्वस्थकायेची खबर मेळ्ळी, तवळ म्हज्यान रावोंक जालें ना. हांव म्हजे पतिणेख आनी धुवेक घेवन ताच्या निवासाक चमकलों.
थंयसर जेबी मोरायस बाबांक जे स्थितेर हांवें देखलो, तें पिंत्रावंक म्हाका व्हरते उबदेस भोगतात. म्हाका अशें भोगलें की तो ह्या संसारांतले मनशा जिणिये थावन उटून आपल्या कविता संसाराक पावला आनी ह्या संसाराक बोव पयस जाला. नांत ताच्या मुखमळाचेर कसलींय भावनां हांवें पळेलीं या भायल्या संसारा थंय कसलीय आतुराय अथवा आकांकशा.
मेट्टी बायेन म्हजी वोळक धरतच ताका सांगलें - पळे जोन, तुजो ईष्ट हेमाचार्य तुका मेळूंक आयला, ताचेलागीं उलय.
हांवें ताचे तकलेर हात भोंवडायलो आनी ताका मोगान पोशेलें तशेंच ताचे गोमटेर हात भोंवडावन ताका ऊब दिंवचें प्रयत्न केलें. पुण ताचे थंय कसलीय प्रतिक्रिया हांवें देखलिना.
मेट्टीबाय म्हणाली - पळेया तो हासता, तुजी ताका वळक मेळ्ळी कशी दिस्ता.
ते मुलाकतेवेळीं आमकां मेट्टीबायेन सांगलें की सबार कोंकणी बरोवप्यांक आनी वावराड्यांक ताचे अस्वस्थकायेची खबर ना आनी जर ताका निमाणे पावटीं पळेंवची आशा कोणाक'यी आसा तर तसल्यां खातीर हांवें एक निरोप पाटंवचो वाजबी.
तशें कोंकणी साहित्य संसारांतल्या मनशांविशीं उलयताना, तिणें म्हजेलागीं संताप उचारलो की एक साहित्यकार जेदनां पर्यांत ताच्या वाचप्यांचे दिश्टी भितर आस्ता तेदनां पर्यांत मात्र ताका मान आनी मर्याद. तितलेंच न्हय कोंकणेंत इतलो व्हड वावर करून अस्वस्थ आसचे व्यक्तिचेर एक दीष्ट घालची गर्जयी कोणाक भोगना म्हळ्ळे आपले काळजाचे आकलास तिणें आमचेलागीं उचारले.
येतात म्हळ्यार ताचे थोडे गोंयचे ईष्ट आनी खबर घेतात म्हळ्यार ताचे कविता संसारांतले ईश्ट, म्हणालागली ती. तांचे पयकी जेबिचो आप्त मित्र मेल्विन रोड्रीगसाची तिणें प्रत्येक थरान खुलाशा केली आनी तो थोड्या दिसांक एक पावटीं फोन कर्न ताची खबर घेता म्हण सांगलें.
आनयेक राकण भडवो आसा, म्हणालागली ती. फ्रान्सिस फेर्नांडिस काससिया, नांवाचो. हरयेका पंथा मुंबयाक पावलेल्या वगता तो ताका मेळूंक येता आनी हात-भर खाणां पकवनां हाडून येता. पोरच्या पोर'यी क्रिसमसाची केक आनी कुस्वार घेवन तो आयलो आनी जायतो वेळ बसून, सुख-दूख उलोवन गेलो म्हणालागली ती.
बोवशा तुमचे तसल्या मनशां धर्मान कोंकणेंत मोग मरूंक ना - म्हणालागली ती.
त्या उपरांत जेबिलागीं उलंवचीं आनी ताका जागंवचीं जायतीं निर्फळ प्रयत्नां आमी केलीं. आमकां व्हरतो कौतुक भगलो कित्याक, कसलेच कुडिचे ऊण नातलो भलायकेवंत व्यक्ती असो कसो अचानक जिणिये थंय स्थब्द जालो हें सत आमच्यान जिरंवच्याक जालें ना. पाटीं पर्तुंच्या पयलें जेबिन ह्या संसाराक पाटीं घुंवून पळेंवच्याक आनी परत कोंकणी साहित्याचो वावर हातीं घेंवच्याखातीर आमी एक मौन मागणें भेटयलें.
म्हाका भोगता आमींच आसलेल्यांव जेबिचीं निमाणीं सैरीं. मंगळुराक पाटीं पावून ती रात आमी संपयल्या मात्र, दुसरे सकाळीं मुंबय थावन म्हज्या इषटाचो हेनरी डी'सिलवाचो निरोप आयलो की 'जे.बी. मोरायस बाब ह्या संसाराथावन संपलो. रातिंच्या अंदकारांत ताणें आपलो उस्वास अपल्या रचनाराक पाटीं दिलो'. दीस उजवाडच्या पयलें आमी ताच्या निरगमनाची खबर आख्ख्या संसाराक पावयली. कोंकणी साहित्याच्या आनी कवितांच्या संसारांत एक आयाम संपलो.
म्हजें काळीज भरून आयलें कित्याक ताचे आनी म्हजे जिणयेंत जायत्यो संगती पूरक जावन आसलल्यो. त्यो म्हळ्यार अमी दोगी शेजारी फिरगजांनी लगबग पंचवीस वर्सांच्या अंतरांत जल्मून, वागोन वाडलेले, पुण आमी कोंकणी साहित्याचें काम सुरवात केल्लें वर्तुल तेंच, किननिगोळी-किरें-निड्डोडिचें, एकाच हैसकुलांत आमी शिकलेले, आमच्याच परिसरांत कोंकणी प्रचार मंडळा (कोप्रम) मुखांत्र तांणी कोंकणी साहित्याचो आनी पत्रिकोद्यमाचो वावर सुर्वातिल्लो आनी जिणयेच्या निमाण्या हंता पर्यांत ताका आमच्या गांवाचेर व्हरतो अभिमान असलो.
थोड्या तेंपा अदीं कलांगणांत कसल्या तर'यी कारयावळींत भाग घेवंक अयिल्ल्या तवळ म्हजी-ताची मुलाकत जाली आनी हांवें सांगलें - हांव आतां गांवांत अअसां, तुमकां पुरसत अअसल्यार आमी मेळयेत.
तांणी म्हळ्ळें - म्हाका फुरसतच फुरसत असा, पुण मेट्टीची भलायकी बरी ना, त्या देकून फाल्यांच पाटीं वचजे.
ती घडी परत येंवचिना, ह्या संसारांत आमची भेट परत जांवचिना, तीच एक बेजाराय म्हाका, तशेंच तांचेर व्हड मोग अनी अभिमान आसलली म्हजी सासुमांय पर्यांत हाच्या उपरांत म्हाका फोन कर्न सांगची ना - मिसा उपरांत तुजो ईष्ट मेळ्ळोया, तुका ताणें विचारलां. कारण म्हजे सासुमांयन तिचो एक खास मनीस आनी फिरगजेगार सांडलो. हांवें तर खऱ्यान कोंकणी कविता संसारांत्या एका सामराटाक सांडलो. दोगांयच्या वेगळाचारांत कांय कमी ना.
-हेमाचार्या