ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕವಿಂಚಿ ಆನಿ ಕವಿತೆಚಿ ಖುನಿ -2:
ಚಾ.ಫ್ರಾ ದೆಕೊಸ್ತಾ 'ಕೊಂಕಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಕಲಾ ರತ್ನ್' ಕೆದಳಾ ಜಾಲ್ಲೊ?
(ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕವಿಂಚಿ ಆನಿ ಕವಿತೆಚಿ ಖುನಿ - ಹ್ಯಾ ಮಾತಾಳ್ಯಾಖಾಲ್ ಪರ್ಗಟ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಪಯ್ಲ್ಯಾ ಕಂತಾಂತ್, ಕರ್ನಾಟಕಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪಾಠ್ ಪುಸ್ತಕ್ ಸಮಿತಿಚ್ಯಾ ದುರ್ಭಾಗ್‍ಪಣಾಚ್ಯಾ ತಶೆಂ ನಾಲಿಸಾಯೆಚ್ಯಾ ಕಾಮಾಂನಿ, ಬಾಕಿಬಾಬಾಚ್ಯೆ ಕವಿತೆಕ್ ಕಶೆಂ ಖಿಳಾಯ್ಲಾಂ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಆಮಿ ಸವಿಸ್ತಾರಾಯೆನ್ ಸಾಂಗ್ಲಾಂ. ಹ್ಯಾ ಕಂತಾಂತ್ ತ್ಯಾಚ್ ಧಾ-ವ್ಯೆ ಕ್ಲಾಶಿಚ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ಲ್ಯೆ ಚಾ.ಫ್ರಾ. ದೆಕೊಸ್ತಾಚ್ಯೆ ಕವಿತೆಕ್ ಆಮಿ ಸಾಣ್ಯಾಕ್ ಧರ್‍ಲ್ಯಾ ಆನಿ ಉತ್ರಾಂಚೊ ಅರ್ಥ್ ದಿತಾಸ್ತಾನಾ 'ಸಮಿತಿ' ಕಶಿ ಘುಸ್ಪಡ್ಲ್ಯಾ ಮ್ಹಣುನ್ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಸಾಂಗ್ತಾಂವ್. ಹ್ಯೊ ಚುಕಿ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ಶಿಕೊಂವ್ಚ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಂನಿ ಜಾಲ್ಯಾತ್ ದೆಕುನ್, ಹೊ ವಿಶಯ್ ಸರ್ಕಾರಾನ್ ಗಂಭೀರಾಯೆನ್ ಘೆಜಾಯ್ ಆನಿ ಫುಡಾರಾಂತ್ ಅಸಲ್ಯೊ ಚುಕಿ ಜಾಂವ್ಚ್ಯೊ ಆಡಾಯ್ಜಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳಿಚ್ ಆಮ್ಚಿ ಅಪೇಕ್ಷಾ. ಹ್ಯೊ ಗಜಾಲಿ ಚಾರ್ ಚೊವ್ಗಾಂ ಹುಜಿರ್ ಉಗ್ತ್ಯಾನ್ ಉಲಯ್ನಾಂವ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್, ಕೊಣಾಯ್ಕಿ ಹ್ಯಾ ವಿಶಯಾಚೆರ್ ಗುಮಾನ್ ದಿಂವ್ಚೆಂ ಗರ್ಜೆಚೆಂ ಮ್ಹಣುನ್ ಭೊಗ್ಚೆಂನಾ. ಆಮ್ಚೆಂ ದುರ್‍ಸಣೆಂ ಜೆಂ ಆಸಾ - ತೆಂ ವ್ಯವಸ್ಥೆಚೆರ್. ವ್ಯವಸ್ಥಾ ಆಪ್ಲೆ ಮುಟಿಂತ್ ಧರುನ್ 'ಗರ್ಜೆ ಭಾಯ್ಲೆಂ ದರ್ಬಾರ್' ಚಲೊಂವ್ಚ್ಯಾ ವ್ಯಕ್ತಿಂಚೆರ್ - ಮೆಲ್ವಿನ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್)
ಚಾ. ಫ್ರಾ. ದೆಕೊಸ್ತಾಚಿ 'ಚಾರ್ಚೊವ್ಗಾಂ ಮಾನ್ ನಾ' ಬೊವ್ ಫಾಮಾದ್ ಕವಿತಾ. ಧಾ-ವ್ಯೆ ಕ್ಲಾಶಿಚ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಪಾಠ್ ಪುಸ್ತಕಾ ಖಾತೀರ್ ಹ್ಯೆ ಕವಿತೆಚಿ ವಿಂಚವ್ಣ್ ಸಾರ್ಕಿಚ್. ಹಿ ಕವಿತಾ ಜಿ ಪಾಠ್ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ (ಪಾನ್ 89 - 94) ಛಾಪುನ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾ, ತಿ ಆಸಾ ತಶಿ ಆಮಿ ಹಾಂಗಾಸರ್ ದಿತಾಂವ್.
ಚಾರ್ಚೊವ್ಗಾಂ ಮಾನ್ ನಾ
ಕಲ್ವಂತಾಚ್ಯಾ ಕಮ್ರಾವೆರಿ ಭಾಂಗಾರಾಚೆಂ ನೆವಾಳೆಂ
ನಾಕಾ ನೊತಿಂ ಗಳ್ಯಾಂ ಆಸೆತ್ ಸುವರ್‍ಣಾಚೆಂ ಘೊಸಾಳೆಂ
ತರ್‌ಯ್ ಬಾಬಾ ಆಯ್ಕಾತ್ ಮ್ಹಾಕಾ
ಸಂಸಾರಾಕಾ ಹಾಚೆಂ ಭಾನ್ ನಾ
ಚಾರ್ಚೊವ್ಗಾಂ ಮಾನ್ ನಾ.
ಗರಿಬಾಚ್ಯಾ ಗುಮ್ಟಾವೆರಿ ಸೊಬಾಗೆಚೊ ನಾದ್‌ಮೂ
ತಳ್ವ್ಯಾಂ ತಾಲ್ ಪಾಯಾಂ ನಾಚ್ ಸಂಗಿತಾಚೊ ಸಾದ್‌ಮೂ
ತರ್‌ಯ್ ಬಾಬಾ ಆಯ್ಕಾತ್ ಮ್ಹಾಕಾ
ಆಯ್ಕತಲ್ಯಾಂ ಕಾನ್ ನಾ
ಚಾರ್ಚೊವ್ಗಾಂ ಮಾನ್ ನಾ.
ಮಳ್ಯಾಂತುಲ್ಯಾ ತಳ್ಯಾಂತಿರಿಂ ಕಾರೆಣ್ಯಾಚಿ ರಾಸ್‌ಮೂ
ವಾಸಾ ತಾಚ್ಯಾ ರೊಸಾ ತಾಚ್ಯಾ ಜಾಯ್ತ್ಯೊ ವ್ಯಾಧಿ ನಾಸ್‍ಮೂ
ತರ್‌ಯ್ ಬಾಬಾ ಆಯ್ಕಾತ್ ಮ್ಹಾಕಾ
ಕೊಣಾಕ್ ತಾಚೆಂ ಧ್ಯಾನ್ ನಾ
ಚಾರ್ಚೊವ್ಗಾಂ ಮಾನ್ ನಾ.
ದೊಂಗ್ರಾವೆಲ್ಯಾ ಝರ್‍ಯಾವೆರಿ ಅಮೃತಾಚೀ ಧಾರ್‌ಮೂ
ಗೊಡಾಮಿಟಾ ಲವಣಾಂಚಿ ಆಸಾ ತಾಂತೂಂ ಥಾರ್‌ಮೂ
ತರ್‌ಯ್ ಬಾಬಾ ಆಯ್ಕಾತ್ ಮ್ಹಾಕಾ
ಕೊಣಾಕ್ ತಾಚಿ ತಾನ್ ನಾ
ಚಾರ್ಚೊವ್ಗಾಂ ಮಾನ್ ನಾ.
ಕೊಂಕಣಿಚೊ ಕವಿ ಹಾಂವ್ ಜಾತಾತ್ ಮ್ಹಜಿಂ ಸೊಭಾಣಾಂ
ಮರ್ಚೆ ಆದಿಂ ಕರೀತ್ ಆಸಾತ್ ಮೊಡ್ಯಾಚೆರಿ ರುದಾನಾಂ
ತರ್‌ಯ್ ಬಾಬಾ ಆಯ್ಕಾತ್ ಮ್ಹಾಕಾ
ಜೆವ್ಣಾಕ್ ಕೆದಿಂ ಪಾನ್ ನಾ
ಚಾರ್ಚೊವ್ಗಾಂ ಮಾನ್ ನಾ.
-ಚಾ.ಫ್ರಾ. ದೆಕೋಸ್ತಾ.
ಕವಿತೆಚೊ ಗೂಂಡ್ ಅರ್ಥ್:
ಸಾಮಾಜಿಕ್ ವ್ಯವಸ್ತೆಚ್ಯಾ ದಬಾವಾಕ್ ಶಿರ್ಕುನ್ ರಾಜಾಂವ್ ಹೊಗ್ಡಾವ್ನ್ ಘೆವ್ನ್ ಗುಲಾಮಿ ಮನಾ ಸ್ಥಿತೆಕ್ ಸಾಂಪ್ಡಲ್ಲ್ಯಾ ಲೊಕಾಂ ವಿಶಿಂ ಕವಿ ನಿರಾಶಿ ಜಾಲಾ. ಹ್ಯಾ ಆಟೆವಿಟ್ಯಾಂನಿ ತಳ್ಮಳುನ್ ವಯ್ಲ್ಯಾ ಮಾತಾಳ್ಯಾಚೆರ್ 5 ಕಡ್ವ್ಯಾಂಚಿ ಕವಿತಾ ರಚುನ್, ಸಮಾಜಿಕ್ ಪರಿಗತಿ ಸಾಂಗಾತಾ ಧಲ್ಚ್ಯಾ ಲೊಕಾಂ ಫುಡೆಂ ದವರ್‍ತಾ.
ಗಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಭೊಂವಾರಾಂತ್ಲೊ ಅನ್ಭೋಗ್ ಜೊಡ್‌ಲ್ಲೊ ಹೊ ಕವಿ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಅನ್ಭೊಗಾ ಭಂಡಾರಾ ಥಾವ್ನ್ ರುಪಕಾಂಚೆರ್ ಹಿ ಕವಿತಾ ಘುಂತ್ತಾ. ಆಧುನಿಕತೆಚ್ಯಾ ನಾಂವಾರ್ ಆದ್ಲೆಂ ನೆಗಾರ್‌ಚ್ಯಾ ಕಾಲೆತಿ ವಿಶಿಂ ಕವಿಕ್ ವೀಟ್ ಆಯ್ಲಾ. ತೊ ಅಶೆಂ ಮ್ಹಣ್ತಾ: ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕವಿಚಿಂ ಸೊಭಾಣಾಂ ಜಾವ್ನ್ ಆಸಾತ್ ತರ್‌ಯಿ ಸಂಸಾರಾಚೆಂ ಭಾನ್ ನಾತ್‌ಲ್ಲೊ ಲೋಕ್ ಮಾತ್ ಮರ್ಚೆ ಆದಿಂಚ್ ಮೊಡ್ಯಾ ರುದಾನಾಂ ಕರ್‍ನ್ ಆಸಾ.
ದೆಸಾಂತ್ ವ್ಯಾಪಾರಾಚೆಂ ಉದಾರಿಕರಣ್ ಯೆಂವ್ಚೆ ಆದಿಂಚ್ ಕವಿನ್ ಹಿ ಕವಿತಾ ಲಿಕ್ಲ್ಯಾ ತರ್‌ಯಿ ಉದಾರಿಕರಣ್, ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮನಾಭಾವಾಚ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ಹಿ ಕವಿತಾ ಭೊವ್ ಪ್ರಸ್ತುತ್ ಜಾವ್ನ್ ಕವಿ ಸಮಾಜೆಚ್ಯಾ ವ್ಯವಸ್ತೆಚೆರ್ ಪ್ರವಾದಿಪಣಾಂಚೆಂ, ಫುಡಾರಾಚೆಂ (ಭವಿಶ್ಯ್) ಚಿಂತಪ್ ಉಚಾರ್ ಕರ್‍ತಾನಾ ಆಮ್ಕಾಂ ಹೆ ಕವಿ ವಯ್ರ್ ಭರ್ಮ್ ಭರುನ್ ಯೆಜೆ ಆಸ್‌ಲ್ಲೊ. ಪೂಣ್ ಗಿರಾಕಿ ಗುಲಾಮ್ ಜಾಲ್ಲೊ ಆಮ್ಚೊ ಲೋಕ್ ಸವಾಯ್ ಬುದ್ವಂತ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ ಹೆ ಕವಿತೆ ದ್ವಾರಿಂ ವ್ಯಕ್ತ್ ಜಾತಾ.
ನ್ಹಯ್ ತರ್ ಗಾಂವ್ಟಿ ಗರಿಬಾಚ್ಯಾ ಗುಮ್ಟಾಂಚೆರ್ ನಾದ್, ತಾಲ್, ನಾಚ್, ಭರುನ್ ಆಸ್ಲ್ಯಾರ್‌ಯಿ, ಫಿಂರ್ಗ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಸಂಗೀತಾ ಸಾಮ್ಕಾರ್ ಆಮ್ಚೆ ಕಾನ್ ನಪಂಯ್ಚ್ ಜಾಲ್ಯಾತ್.
ಮಳ್ಯಾಂತ್ಲ್ಯಾ ತಳ್ಯಾ ಮೆರೆ ವಯ್ಲ್ಯಾ ಕಾರೆಣ್ಯಾ ರಾಶಿಕ್ ಜಾಯ್ ತ್ಯೊ ಪಿಡಾ ಗೂಣ್ ಕರ್‍ಚಿ ಸಕತ್ ಆಸಾ ತರ್‌ಯಿ ದೊಂಗ್ರಾ ಥಾವ್ನ್ ವ್ಹಾಳ್ಚೆ ಝರಿಂತ್ ಅಮೃತ್ ಗೊಡಾ ಮಿಟಾ ಲವಣಾಂಚಿ ಥಾರ್ ಆಸ್ಲ್ಯಾರ್‌ಯಿ 'ಮಲ್ಟಿನ್ಯಾಶನಲ್' ಕಂಪ್ಣೆಂನಿ ತಯಾರಿಲ್ಲ್ಯಾ ವಕ್ತಾಂ-ಉದ್ಕಾ ಬೊತ್ಲಿಂಚೆರ್ ಆಮ್ಚೆಂ ಧ್ಯಾನ್-ತಾನ್ ಖಂಚ್ಲಾಂ. ಆನಿ ಹ್ಯಾ ಆದ್ಲ್ಯಾ-ಆತಾಂಚ್ಯಾ ವಾದಾಳಾಂತ್ ಕವಿ ತಸಲ್ಯಾಚೆಂ ಜೆವ್ಣಾಚೆಂ ಪಾನ್ ಉಬುನ್ ಗೆಲಾಂ ಯಾ ಮಲ್ಟಿನ್ಯಾಶನಲ್ಯಾಂನಿ ವೋಡ್ನ್ ಕಾಡ್ಲಾಂ ಮ್ಹಣ್ತಾ.
(ಷರೊ: ಬಾಕಿಬಾಬಾಚ್ಯೆ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ತಶೆಂ ಶಿಕ್ಷಕಾಂಕ್ ಗುಸ್ಪಾಗೊಂದೊಳಾಂತ್ ಬುಡಯಿಲ್ಲೆ ಸಮಿತಿನ್, ಹ್ಯೆ ಕವಿತೆಚೊ ಅರ್ಥ್ ಸಮ್ಜುನ್ ಘೆಂವ್ಚ್ಯಾಂತ್ ಜವಾಬ್ದಾರೆಚೆಂ ಕಾಮ್ ಕೆಲಾಂ ಮ್ಹಣ್ಚ್ಯಾಂತ್ ದೋನ್ ಉತ್ರಾಂ ನಾಂತ್. - ಸಂಪಾದಕ್)
ಉತ್ರಾಂಚೊ ಅರ್ಥ್ ದಿಂವ್ಚ್ಯಾಂತ್ 'ಉಸ್ತಾದ್‌ಪಣ್' ದಾಕೊಂವ್ಚಿ ಸಮಿತಿ:
ಕಲ್ವಂತಾ = ನಾಚ್ಪಿ
ಪಾಠ್ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ ಅರ್ಥ್ ದಿತಾನಾ 'ಕಲ್ವಂತ್' ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಸಬ್ದ್ ದೀಜಾಯ್ ಆಸಲ್ಲೊ ಸೊಡ್ಲ್ಯಾರ್ ತಾಚೆಂ ಸಾಮಾನ್ಯ್ ರೂಪ್ 'ಕಲ್ವಂತಾ' ಕಿತ್ಯಾಕ್ ದಿಲಾಂ ಕಳನಾ. ಅರ್ಥ್ ದಿತಾನಾ ನಾಂವ್ ರೂಪ್ ಸಾಂಬಾಳ್ಳಾಂ. (ಸಾಮಾನ್ಯ್ ರೂಪ್ ಸಾಂಬಾಳ್ಚೆಂ ಜಾಲ್ಯಾರ್ 'ನಾಚ್ಪ್ಯಾ' ಮ್ಹಣಜಾಯ್ ಆಸಲ್ಲೆಂ). ಆನ್ಯೇಕ್ ಗಜಾಲ್ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಆಸಾ: ಕಲ್ವಂತ್ ಸಬ್ದಾಚೊ ಅರ್ಥ್ ಖರ್‍ಯಾನ್ 'ನಾಚ್ಪಿ' ನ್ಹಯ್. ದೆವ್ಳಾಂತ್ಲ್ಯಾ ದೆವಾಂಕ್ ಖುಶಿ ಕರುಂಕ್ ನಾಚ್ಚಿಂ ಬಾಯ್ಲಾಂ. 'ಕಲ್ವಂತ್' ದಾದ್ಲೆ ಆಸನಾಂತ್. ದೆಕುನ್ ಪಾಠ್ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ ದಿಲ್ಲೊ ಹೊ ಅರ್ಥ್ ಚುಕಿಚೊ.
ನೆವಾಳೆಂ = ಪೆಂಕ್ಟಾಸುತ್
ಪೆಂಕ್ಟಾಸುತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಅರ್ಥ್ 'ಮೂಂಜ್' ಸಬ್ದಾಕ್ ದಿವ್ಯೆತೊ. ನೆವಾಳೆಂ ಲೋಹಾಚೆಂ ಆಸ್ತಾ. ಸುತಾಚೆಂ ನ್ಹಯ್. ಚಡಿತ್ ಕರುನ್ ರುಪ್ಯಾಚೆಂ. ಹ್ಯೆ ಕವಿತೆಂತ್ಲೆಂ ನೆವಾಳೆಂ ಭಾಂಗರಾಚೆಂ. ತೆಂ ಪೆಂಕ್ಟಾಸುತ್ ಕಶೆಂ ಜಾಂವ್ಚೆಂ?
ಆಸೇತ್ = ಆಸಾತ್
ಮೂಳ್ ಕವಿತೆಂತ್ 'ಆಸೇತ್' ಸಬ್ದ್ ನಾ. 'ಆಸತ್' ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಸಬ್ದ್ ಆಸಾ. ಕಾಂಯ್ ಹಿ ಛಾಪ್ಯಾಚಿ ಚೂಕ್ ಕೊಣ್ಣಾ ಮ್ಹಣುನ್ ತುಮ್ಕಾಂ ಭೊಗ್ಲೆಂ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ತುಮಿ ಫಟ್ವೊನ್ ಪಡ್ತಾತ್. ಹ್ಯಾ ನವ್ಯಾಚ್ ರಚಲ್ಲ್ಯಾ 'ಆಸೇತ್' ಸಬ್ದಾಚೊ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಅರ್ಥ್ ದಿಲಾ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್, 93 ಪಾನಾಚೆರ್ ಹೊ 'ಆಸೆತ್' ಸಬ್ದ್ ಪರ್ತ್ಯಾನ್ ಯೆತಾ. (ಹೊ ಸಬ್ದ್ ತೀನ್‌ಕಡೆ ದೋನ್ ರಿತಿಂನಿ ಬರಯ್ಲಾ). ಕವಿತೆಂತ್ಲ್ಯಾ 'ಆಸತ್' ಸಬ್ದಾಚೊ ಅರ್ಥ್ "ಆಸುಂಕ್ ಪುರೊ" ಮ್ಹಣುನ್ ಜಾತಾ. ಹಾಂಗಾಸರ್ ದಿಲ್ಲ್ಯಾಪರಿಂ 'ಆಸಾತ್' ಬಿಲ್ಕುಲ್ ನ್ಹಯ್.
ತಳ್ವ್ಯಾಂ ತಾಲ್ = ಪಾಂಯಾಂಚೆಂ ಪೊಂದ್
ತಳು ಯಾ ತಾಳು ಸಬ್ದಾಕ್ ಜಾಯ್ತೆ ಅರ್ಥ್ ಆಸಾತ್. 1. ಮಾತ್ಯಾ ತಾಳು ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ತಕ್ಲೆ ಮಧ್ಲೊ ಭಾಗ್. 2. ತೊಂಡಾ ತಾಳು ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ತೊಂಡಾ ಭಿತರ್‍ಲೊ ವಯ್ಲೊ ಭಾಗ್, ಜಾಕಾ ಥೊಡೊ ಲೋಕ್ 'ಕೊಂಪೊ' ಮ್ಹಣ್ತಾತ್. ತೊಂಡಾ ಭಿತರ್ ವಯ್ಲ್ಯಾನ್ ಮುಕ್ಲೊ ಭಾಗ್ ಜೊ ಕರ್ಕಸ್, ದಾರ್ಬೊ ಆಸಾ, ತಾಕಾ ಘಟ್ ತಾಳು ಮ್ಹಣ್ತಾತ್ ಆನಿ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾ ಭಾಗಾಕ್ ಮೋವ್ ತಾಳು ಮ್ಹಣ್ತಾತ್. 3. ಹಾತಾ ತಾಳು ಯಾ ತಳಾತ್ (ತಳು ಹಾತ್) ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಹಾತಾ ಮಧ್ಲೊ ಮೋವ್ ಭಾಗ್, ಜಾಚಿ ಕಾತ್ ತಾಂಬ್ಶಿ, ಮೋವ್ ಆಸ್ತಾ. ಪದಾಂ ಗಾಯ್ತಾನಾ ಆಮಿ ಹಾತಾಚೆ ತಳು, ಪಾಂಯಾಂಚ್ಯಾ ಧೊಂಪ್ರಾಂಕ್ ಲೋವ್ ಬಡಯ್ತಾಂವ್. ಗಾಯ್ತಲೊ ಸಾರ್ಕ್ಯಾ 'ತಾಳಾನ್' ಗಾಯ್ತಾ ತೆಂ ಪಾರ್ಕುಂಕ್. ದೋನ್ ಹಾತಾಂಚೆ ತಾಳು ಸಾಂಗಾತಾ ಲಾಗೊವ್ನ್ ಆಮಿ ತಾಳಿಯೊ ಪೆಟ್ತಾಂವ್. 4. ತಳ್‌ವೊ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಪಾಂಯಾಂಚಿ ಖೊಂಟ್/ಖೊಟ್ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಅರ್ಥ್‌ಯ್ ಆಸಾ. (sole of the foot). ಪಾಂಯಾಂಚೆಂ ಸಗ್ಳೆಂ ಪೊಂದ್ ನ್ಹಯ್. ಖೊಟೆಚೊ ಭಾಗ್ ಮಾತ್ರ್.
ಆತಾಂ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾರ್ 'ತಳ್ವ್ಯಾಂ ತಾಲ್' ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಪಾಂಯಾಂಚೆಂ ಪೊಂದ್ ಮ್ಹಣ್ಚೆಂ ಸಾರ್ಕೆಂ ಜಾತಾ? ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾಂತ್ 'ಪಾಂಯಾಂಚ್ಯಾ ಪೊಂದಾಚೊ ತಾಲ್ ಆನಿ ಪಾಂಯಾಂಚೊ ನಾಚ್' ಮ್ಹಳೆಂ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಕವಿನ್ ಚೂಕ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾಬರಿ ಭೊಗನಾ? ಕಾಕುಳ್ತ್ ದಿಸ್ತಾ ಬರಯಿಲ್ಲ್ಯಾಚಿ ಆನಿ ಅಥ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾಚಿ.
ಮಳ್ಯಾಂತ್ = ಬೊಲೆಂ
ಪರ್ತ್ಯಾನ್ ತೆಂಚ್ ಸಾಮಾನ್ಯ್ ರೂಪ್. ಮಳೆಂ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಸಬ್ದಾಚೊ ಅರ್ಥ್ ದೀಜಾಯ್ ಆಸಲ್ಲೊ. ಮಳೆಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಬೊಲೆಂ ನ್ಹಯ್. ಮಳೆಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಉದ್ಯಾನ್ ಯಾ ತೋಟ್. ಬೊಲೆಂ ಬಿಲ್ಕುಲ್ ನ್ಹಯ್. (ಮೊಲೆಂ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಸಬ್ದಾಕ್ ರಾನ್ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಅರ್ಥ್ ಆಸಾ. ತೊ ಹಾಂಗಾ ಗರ್ಜೆಚೊ ನ್ಹಯ್).
ಹೆರ್ ಚುಕಿ:
ಹ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ 'ಕಾರೆಣೊ' ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಸಬ್ದ್ ಆಸಾ. (ಹೊ ಸಾರ್ಕೊ ಸಬ್ದ್). ತೊ 89 ಪಾನಾಚೆರ್ 'ಕಾರೆಣೊ' (ಕಾರೆಣ್ಯಾಚಿ) ಮ್ಹಣುನ್ ಬರಯ್ಲಾ. 91 ಪಾನಾಚೆರ್ 'ಕಾರೆಣೊ' (ಕಾರೆಣ್ಯಾ) ಉರ್‍ಲಾ. 92 ಪಾನಾಚೆರ್ 'ಕಾರಾಣೊ' (ಕಾರಾಣ್ಯಾಚೊ) ಜಾಲಾ ಆನಿ ಮಾಗೀರ್ 93 ಪಾನಾಚೆರ್ 'ಕಾರಣೊ' (ಕಾರಣ್ಯಾಚೊ) ಜಾಲಾ. ಖಂಯ್ಚೆಂ ಸಾರ್ಕೆಂ? ಭುರ್ಗ್ಯಾಂನಿ ಸವಾಲಾಂ ವಿಚಾರಿನಾತ್ಲ್ಯಾರ್ ಬೋವ್ ಬರೆಂ.
92 ಪಾನಾಚೆರ್ 'ಅಮೃತಾಚಿ ಧಾರ್‌ಮೂ' ಆಸಲ್ಲ್ಯಾಕಡೆ 'ಅಮೃತಾಚೇ ಧಾರ್‌ಮೂ', ಭಾಂಗಾರಾಚೆಂ ಆಸಲ್ಲ್ಯಾಕಡೆ "ಭಾಗಾರಾಚೆಂ" ಜಾಲಾಂ. (ಹ್ಯೊ ಚುಕಿ ಕಾಂಯ್ ಛಾಪ್ಯಾಚ್ಯೊ ಸಾಂಗುನ್ ಬಗ್ಲೆಕ್ ದವರಿಯೆತ್)
ಚಾಫ್ರಾ 'ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಕಲಾ ರತ್ನ್' ಕೆದಳಾ ಜಾಲ್ಲೊ?
ಪುಣ್ ಹ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ ಚಾ. ಫ್ರಾ. ವಿಶಿಂ ಸಾಂಗಲ್ಲ್ಯೊ ದೋನ್ ಗಜಾಲಿ ಸಾರ್ಕ್ಯೊ ನ್ಹಯ್. ಮ್ಹಾಯೆತ್ ನಾತಲ್ಲ್ಯಾ ಮನ್ಶಾಂನಿ ಲಿಖ್‌ಲ್ಲ್ಯೊ.
ಪಾನ್ 90 ಚೆರ್ '1990 ವೆರ್ ತಾಕಾ 'ಕೊಂಕಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಕಲಾ ರತ್ನ್' ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಬಿರುದ್ ದಿಲೆಂ ಮ್ಹಣುನ್ ಬರಯ್ಲಾಂ. ಹಿ ಚೂಕ್ ಗಜಾಲ್. ಚಾಫ್ರಾಕ್ ಮೆಳಲ್ಲ್ಯಾ ಬಿರುದಾಚೆಂ ನಾಂವ್ 'ಕೊಂಕಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಕುಲ ರತ್ನ್'. ಕಲಾರತ್ನ್ ಆನಿ ಕುಲರತ್ನ್ ಹಾಂತುಂ ರಾತ್ ದೀಸ್ ಫರಕ್ ಆಸಾ. ಆನಿ ಬಿರುದಾಂ, ನಾಂವಾಂ ಬದ್ಲುಂಕ್ ಕೊಣಾಯ್ಕಿ ಅಧಿಕಾರ್ ನಾ. ಹೀಯ್ ಏಕ್ ಛಾಪ್ಯಾಚಿ ಚೂಕ್ ಕೊಣ್ಣಾ ಮ್ಹಣ್ ತುಂ ಚಿಂತುಂಕ್ ವೆಶಿ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ತುಂ ಫಟ್ವೊನ್ ಪಡ್ತಾಯ್. 'ಯೆಯಾ, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಶಿಕುಂಯಾ - 9 ವ್ಯಾ ವರ್ಗಾಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ತಿಸ್ರಿ ಭಾಸ್ ಪಾಠ್ ಪುಸ್ತಕ್ - 2014' ಪಾನ್ - 16 ಥಾವ್ನ್ 18 ತುಮಿ ಉಗ್ತೊ ಕೆಲೊ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಥಂಯ್ಸರ್ 'ಕೊಂಕ್ಣಿಕ್ ಗ್ರೇಸ್ತ್ ಕೆಲ್ಲೆ ಮಾಲ್ಗಡೆ' ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಪಾಠ್ ಆಸಾ. ತಾಂತುಂ ಜ್ಞಾನಪೀಠ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ್ ರವೀಂದ್ರ್ ಕೆಳೇಕರ್ ಆನಿ ಚಾಫ್ರಾ ದೆಕೊಸ್ತಾವಿಶಿಂ ಬರಪ್ ಆಸಾ. ಪಾನ್ 16 ಆನಿ 18 ಚೆರ್ ಪಾಠ್ ಪುಸ್ತಕ್ ಸಮಿತಿನ್ ಬರಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಪಠ್ಯಾಂತ್ ಚಾಫ್ರಾ ದೆಕೊಸ್ತಾಕ್ ಮೆಳ್‌ಲ್ಲೆಂ ಬಿರುದ್ 'ಕೊಂಕಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಕಲಾ ರತ್ನ್' ಮ್ಹಣುನ್ ದೋನ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ಬರಯ್ಲಾಂ. ಮ್ಹಣ್ತಾನಾ ಹಿ ಛಾಪ್ಯಾಚಿ ಚೂಕ್ ನ್ಹಯ್, ಪಾಠ್ ಪುಸ್ತಕ್ ಸಮಿತಿಚ್ಯಾ ನೆಣಾರ್‍ಪಣಾಚಿ ಚೂಕ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಧರ್ ಧರ್ ಕಳ್ತಾ.
ಚಾಫ್ರಾನ್ ಸುಮಾರ್ 30 ವಯ್ರ್ ನಾಟಕ್ ಬರೊವ್ನ್, ಖೆಳೊನ್ ದಾಕಯ್ಲ್ಯಾತ್ ಮ್ಹಣುನ್ ಹ್ಯಾ ಪಠ್ಯಾಂತ್ ಬರಯ್ಲಾಂ. ಹೆಂ ಚುಕಿಚೆಂ. ಚಾಫ್ರಾಚ್ಯಾ ನಾಟಕಾವಿಶಿಂ ನಂದಿನಿನ್, ವಿತ್ತಿ ಸಿಲ್ವಾನ್ ಬರಯಿಲ್ಲಿಂ ಪುಸ್ತಕಾಂ ಮೆಳ್ತಾತ್. ಹ್ಯಾಚ್ ಲೇಖಕಾನ್ ಚಾಫ್ರಾಚ್ಯಾ ನಾಟಕಾಂಚ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ ಪ್ರಸ್ತಾವನ್ ಬರಯ್ಲಾಂ ತಾಂತುಂ ತಾಚ್ಯಾ ನಾಟಕಾಂಚಿ ವಳೆರಿ ಆಸಾ. ತಶೆಂಚ್ ಡೊ. ಅನಿಲ್ ಪಿಂಟೊನ್ ಚಾಫ್ರಾಚ್ಯಾ ನಾಟಕಾಂಚೆರ್ ಸಂಶೋಧನ್ ಚಲಯ್ಲಾಂ. ಚಾಫ್ರಾಚ್ಯಾ ನಾಟಕಾಂಚಿ ನೋಂದ್ ತಾಂಣಿ ಕೆಲ್ಯಾ. ಪುಣ್ ಖಂಯ್ಸರಯ್ ಚಾಫ್ರಾಚ್ಯಾ ನಾಟಕಾಂಚೊ ಸಂಖೊ ತಿಸಾಂಕ್ ಮಿಕ್ವಲ್ಲೊ ಝಳ್ಕೆಕ್ ಯೇನಾ. ಪಾಠ್ ಪುಸ್ತಕ್ ಸಮಿತಿಚ್ಯಾಂನಿ ಅಂದಾಜೆರ್ ಗುಳೊ ಸೊಡ್ಚೆಂ ಕಾಮ್ ಕೆಲಾಂ. ಹೆಂ ಸಾರ್ಕೆಂ ನ್ಹಯ್. ಸಾರ್ಕೊ ಸಂಖೊ ದೀಜಾಯ್ ಆಸಲ್ಲೊ. ನಾಂತರ್ ಸಂಖೊಚ್ ದೀನಾತ್ಲ್ಯಾರ್ ಬರೆಂ ಆಸ್ತೆಂ.
ಆಮಿ ಚುಕಿ ಮಾತ್ರ್ ದಾಕೊವ್ನ್ ದಿಲ್ಯಾತ್. ಹ್ಯಾ ಚುಕಿವರ್ವಿಂ ಶಿಕ್ಷಕಾಂಕ್ ಜೊ ಗೊಂದೊಳ್ ಜಾತಾ, ಭುರ್ಗಿಂ ಜೆಂ 'ಚುಕಿಚೆಂ' ಶಿಕುನ್ ಆಸಾತ್ - ಹ್ಯಾವಿಶಿಂ ತುಮಿ, ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ಶಾಳೆಂನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಶಿಕೊಂವ್ಕ್ ಧಾಡ್ಚ್ಯಾ ವ್ಹಡಿಲಾಂನಿ ಚಿಂತನ್ ಆಟಯ್ಜಾಯ್ ಆನಿ ಎಕಾ ನಿರ್ಧಾರಾಕ್ ಯೆಜಾಯ್. ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ತುಮ್ಚಿಂ ಭುರ್ಗಿಂ ಕೊಂಕ್ಣಿಚ್ಯಾ ನಿಬಾನ್ 'ಚೂಕ್' ಶಿಕುನ್ ಆಸಾತ್. ಕೊಂಕ್ಣಿ ಆಮಿ ಶಿಕಜಾಯ್ ಖರೆಂ, ಪುಣ್ ಚೂಕ್ ಶಿಕ್ಚೆಂ ನ್ಹಯ್.
ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕ ರಚನಾ ಸಮಿತಿ:
ಅಧ್ಯಕ್ಷ್:
ಡಾ. ಜೆರಾಲ್ಡ್ ಪಿಂಟೊ, ಉಪನ್ಯಾಸಕ್, ಮಿಲಾಗ್ರಿಸ್ ಕಾಲೇಜು, ಸಂತೆಕಟ್ಟೆ, ಕಲ್ಯಾಣಪುರ, ಉಡುಪಿ
ಸದಸ್ಯರು:
ಶ್ರೀ ಫ್ರಾಂಕ್ ಹಿಲರಿ ಡಿಸೊಜಾ, ಮುಖ್ಯೋಪಾಧ್ಯಾಯ್, ಪೊಂಪೈ ಪ್ರೌಡಶಾಲೆ, ಉರ್ವಾ, ಮಂಗಳೂರು
ಸಿ. ಆನ್ನಿ ಕ್ರಾಸ್ತಾ, ನಿತ್ಯಾಧರ ಹೈಸ್ಕೂಲ್, ನಿತ್ಯಾಧರ ನಗರ, ಮಂಗಳೂರು
ಶ್ರೀಮತಿ ಮೇರಿ ಡಿಸಿಲ್ವ, ಲಿಷಾ ವಿಲ್ಲಾ, ನಾಗೂರಿ ಮಜಾಲ್, ಕಂಕನಾಡಿ ಅಂಚೆ, ಮಂಗಳೂರು - 2
ಲಿಪ್ಯಂತಕರು: ಶ್ರೀಮತಿ ಸುಚಿತ್ರ ಶೆಣೈ, ಕೆನರಾ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ, ಉರ್ವಾ, ಮಂಗಳೂರು - 6
ಪರಿಶೀಲಕರು: ವಂ. ಫಾ. ವಲೇರಿಯನ್ ಫೆರ್ನಾಂಡಿಸ್, ಸಂತ ಅಂತೋನಿ ಚರ್ಚ್, ಸಾಸ್ತಾನ, ಉಡುಪಿ
ಚಿತ್ರಕಾರರು: ಶ್ರೀ ವಿಲ್ಸನ್ ಜೆ. ಪಿ. ಡಿಸೋಜಾ, ಜೆ. ಪಿ. ನಿವಾಸ, ಕಯ್ಯಾರ್, ವಯಾ ಉಪ್ಪಳ, ಕಾಸರಗೋಡು.
ಸಮನ್ವಯ ಸಮಿತಿ:
ಶ್ರೀ ಕಾಸರಗೋಡು ಚಿನ್ನಾ, ಅಧ್ಯಕ್ಷರು, ಕರ್ನಾಟಕ ಕೊಂಕಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ, ಮಂಗಳೂರು.
ಡಾ. ಬಿ. ದೇವದಾಸ ಪೈ, ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್, ಕರ್ನಾಟಕ ಕೊಂಕಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ, ಮಂಗಳೂರು
ಶ್ರೀ ರೊಯ್ ಕ್ಯಾಸ್ಟೆಲಿನೊ, ಅಧ್ಯಕ್ಷರು, ಕೊಂಕಣಿ ಪ್ರಚಾರ ಸಂಚಾಲನ್ (ರಿ). ಮಂಗಳೂರು
ಡಾ. ಕೆ. ಮೋಹನ್ ಪೈ, ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಗಳು, ಕೊಂಕಣಿ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ವಿದ್ಯಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಸಂಘ, ಮಂಗಳೂರು.
ಮುಖ್ಯ ಸಂಯೋಜಕರು:
ಪ್ರೊ. ಜೆ. ಎಸ್. ಮುಡಂಬಡಿತ್ತಾಯ
ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕ ಪರಿಷ್ಕರಣೆ ಹಾಗೂ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕ ರಚನೆ, ಕರ್ನಾಟಕ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕ ಸಂಘ, ಬೆಂಗಳೂರು
ಮುಖ್ಯ ಸಲಹೆಗಾರರು:
ಶ್ರೀ ವೈ. ಟಿ. ಗುರುಮೂರ್ತಿ, ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕರು, ಕರ್ನಾಟಕ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕ ಸಂಘ, ಬೆಂಗಳೂರು
ಶ್ರೀ ಬೆಳ್ಳಶೆಟ್ಟಿ, ಸಹ ನಿರ್ದೇಶಕರು, ಕರ್ನಾಟಕ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕ ಸಂಘ, ಬೆಂಗಳೂರು
ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಸಂಯೋಜಕರು:
ಶ್ರೀಮತಿ ಚಂದ್ರಕಲಾ, ಸಹಾಯಕ ನಿರ್ದೇಶಕರು, ಕರ್ನಾಟಕ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕ ಸಂಘ, ಬೆಂಗಳೂರು
-ಮೆಲ್ವಿನ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್
कोंकणी कविंची आनी कवितेची खुनी - 2:
चा.फ्रा देकोस्ता 'कोंकणी साहित्य कला रत्न' केदळा जाल्लो?
(कोंकणी कविंची आनी कवितेची खुनी - ह्या माताळ्याखाल पर्गट केल्ल्या पयल्या कंतांत, कर्नाटकांतल्या कोंकणी पाठ पुस्तक समितिच्या दुर्भागपणाच्या तशें नालिसायेच्या कामांनी, बाकिबाबाच्ये कवितेक कशें खिळायलां म्हळ्ळें आमी सविस्तारायेन सांगलां. ह्या कंतांत त्याच धा-व्ये क्लाशिच्या भुरग्यांच्या कोंकणी पुस्तकांतल्ये चा.फ्रा. देकोस्ताच्ये कवितेक आमी साण्याक धरल्या आनी उतरांचो अर्थ दितास्ताना 'समिती' कशी घुस्पडल्या म्हणून हांगासर सांगतांव. ह्यो चुकी भुरग्यांक शिकोंवच्या पुस्तकांनी जाल्यात देकून, हो विशय सर्कारान गंभीरायेन घेजाय आनी फुडारांत असल्यो चुकी जांवच्यो आडायजाय म्हळ्ळीच आमची अपेक्षा. ह्यो गजाली चार चोवगां हुजीर उगत्यान उलयनांव जाल्यार, कोणायकी ह्या विशयाचेर गुमान दिंवचें गरजेचें म्हणून भोगचेंना. आमचें दुरसणें जें आसा - तें व्यवस्थेचेर. व्यवस्था आपले मुटींत धरून 'गर्जे भायलें दरबार' चलोंवच्या व्यक्तिंचेर - मेल्विन रोड्रीगस)
चा. फ्रा. देकोस्ताची 'चारचोवगां मान ना' बोव फामाद कविता. धा-व्ये क्लाशिच्या भुरग्यांच्या पाठ पुस्तका खातीर ह्ये कवितेची विंचवण सारकीच. ही कविता जी पाठ पुस्तकांत (पान ८९ - ९४) छापून आयल्या, ती आसा तशी आमी हांगासर दितांव.
चारचोवगां मान ना
कलवंताच्या कम्रावेरी भांगाराचें नेवाळें
नाका नोतीं गळ्यां आसेत सुवर्णाचें घोसाळें
तरय बाबा आयकात म्हाका
संस्राक हाचें भान ना
चारचोवगां मान ना.
गरिबाच्या गुमटावेरी सोबागेचो नादमू
तळव्यां ताल पायां नाच संगिताचो सादमू
तरय बाबा आयकात म्हाका
आयकतल्यां कान ना
चारचोवगां मान ना.
मळ्यांतुल्या तळ्यांतिरीं कारेण्याची रासमू
वासा ताच्या रोसा ताच्या जायत्यो व्याधी नासमू
तरय बाबा आयकात म्हाका
कोणाक ताचें ध्यान ना
चारचोवगां मान ना.
दोंग्रावेल्या झरयावेरी अमृताची धारमू
गोडामिटा लवणांची आसा तांतूं थारमू
तरय बाबा आयकात म्हाका
कोणाक ताची तान ना
चारचोवगां मान ना.
कोंकणिचो कवी हांव जातात म्हजीं सोभाणां
मरचे आदीं करीत आसात मोड्याचेरी रुदानां
तरय बाबा आयकात म्हाका
जेवणाक केदीं पान ना
चारचोवगां मान ना.
-चा.फ्रा. देकोस्ता.
कवितेचो गूंड अर्थ:
सामाजीक व्यवस्तेच्या दबावाक शिर्कून राजांव होगडावन घेवन गुलामी मना स्थितेक सांपडल्ल्या लोकां विशीं कवी निराशी जाला. ह्या आटेविट्यांनी तळमळून वयल्या माताळ्याचेर ५ कडव्यांची कविता रचून, समाजीक परिगती सांगाता धलच्या लोकां फुडें दवरता.
गांवच्या भोंवारांतलो अनभोग जोडल्लो हो कवी आपल्या अनभोगा भंडारा थावन रुपकांचेर ही कविता घुंत्ता. आधुनिकतेच्या नांवार आदलें नेगारच्या कालेती विशीं कवीक वीट आयला. तो अशें म्हणता: कोंकणी कविचीं सोभाणां जावन आसात तरयी संसाराचें भान नातल्लो लोक मात मरचे आदिंच मोड्या रुदानां करन आसा.
देसांत व्यापाराचें उदारीकरण येंवचे आदींच कवीन ही कविता लिकल्या तरयी उदारीकरण, व्यापारी मनाभावाच्या ह्या काळार ही कविता भोव प्रस्तूत जावन कवी समाजेच्या व्यवस्तेचेर प्रवादिपणांचें, फुडाराचें (भविश्य) चिंतप उचार करताना आमकां हे कवी वयर भर्म भरून येजे आसल्लो. पूण गिराकी गुलाम जाल्लो आमचो लोक सवाय बुद्वंत जाल्लें हे कविते द्वारीं व्यक्त जाता.
न्हय तर गांवटी गरिबाच्या गुमटांचेर नाद, ताल, नाच, भरून आसल्यारयी, फिंरग्यांच्या संगीता सामकार आमचे कान नपंयच जाल्यात.
मळ्यांतल्या तळ्या मेरे वयल्या कारेण्या राशीक जाय त्यो पिडा गूण करची सकत आसा तरयी दोंग्रा थावन व्हाळचे झरिंत अमृत गोडा मिटा लवणांची थार आसल्यारयी 'मल्टिन्याशनल' कंपणेंनी तयारिल्ल्या वक्तां-उदका बोतलिंचेर आमचें ध्यान-तान खंचलां. आनी ह्या आदल्या-आतांच्या वादाळांत कवी तसल्याचें जेवणाचें पान उबून गेलां या मल्टिन्याशनल्यांनी वोडन काडलां म्हणता.
(षरो: बाकिबाबाच्ये कवितेच्या संदर्भार भुरग्यांक तशें शिक्षकांक गुस्पागोंदोळांत बुडयिल्ले समितीन, ह्ये कवितेचो अर्थ समजून घेंवच्यांत जवाब्दारेचें काम केलां म्हणच्यांत दोन उतरां नांत - संपादक)
उतरांचो अर्थ दिंवच्यांत 'उस्तादपण' दाकोंवची समिती:
कलवंता = नाचपी
पाठ पुस्तकांत अर्थ दिताना 'कलवंत' म्हळ्ळो सब्द दीजाय आसल्लो सोडल्यार ताचें सामान्य रूप 'कलवंता' कित्याक दिलां कळना. अर्थ दिताना नांव रूप सांबाळ्ळां. (सामान्य रूप सांबाळचें जाल्यार 'नाचप्या' म्हणजाय आसल्लें). आन्येक गजाल हांगासर आसा: कलवंत सब्दाचो अर्थ खऱ्यान 'नाचपी' न्हय. देवळांतल्या देवांक खुशी करुंक नाच्चीं बायलां. 'कलवंत' दादले आसनांत. देकून पाठ पुस्तकांत दिल्लो हो अर्थ चुकिचो.
नेवाळें = पेंकटासूत
पेंकटासूत म्हळ्ळो अर्थ 'मूंज' सब्दाक दिव्येतो. नेवाळें लोहाचें आसता. सुताचें न्हय. चडीत करून रुप्याचें. ह्ये कवितेंतलें नेवाळें भांगराचें. तें पेंकटासूत कशें जांवचें?
आसेत = आसात
मूळ कवितेंत 'आसेत' सब्द ना. 'आसत' म्हळ्ळो सब्द आसा. कांय ही छाप्याची चूक कोण्णा म्हणून तुमकां भोगलें जाल्यार तुमी फटवोन पडतात. ह्या नव्याच रचल्ल्या 'आसेत' सब्दाचो हांगासर अर्थ दिला मात्र न्हय, ९३ पानाचेर हो 'आसेत' सब्द परत्यान येता. (हो सब्द तीनकडे दोन रितिंनी बरयला). कवितेंतल्या 'आसत' सब्दाचो अर्थ "आसुंक पुरो" म्हणून जाता. हांगासर दिल्ल्यापरीं 'आसात' बिल्कूल न्हय.
तळव्यां ताल = पांयांचें पोंद
तळू या ताळू सब्दाक जायते अर्थ आसात. १. मात्या ताळू म्हळ्यार तकले मधलो भाग. २. तोंडा ताळू म्हळ्यार तोंडा भितरलो वयलो भाग, जाका थोडो लोक 'कोंपो' म्हणतात. तोंडा भितर वयल्यान मुकलो भाग जो कर्कस, दारबो आसा, ताका घट ताळू म्हणतात आनी पाटल्या भागाक मोव ताळू म्हणतात. ३. हाता ताळू या तळात (तळू हात) म्हळ्यार हाता मधलो मोव भाग, जाची कात तांबशी, मोव आसता. पदां गायताना आमी हाताचे तळू, पांयांच्या धोंपरांक लोव बडयतांव. गायतलो सारक्या 'ताळान' गायता तें पारकूंक. दोन हातांचे ताळू सांगाता लागोवन आमी ताळियो पेटतांव. ४. तळवो म्हळ्यार पांयांची खोंट/खोट म्हळ्ळो अर्थय आसा. (sole of the foot). पांयांचें सगळें पोंद न्हय. खोटेचो भाग मात्र.
आतां कवितेच्या संदर्भार 'तळव्यां ताल' म्हळ्यार पांयांचें पोंद म्हणचें सार्कें जाता? कवितेच्या संदर्भांत 'पांयांच्या पोंदाचो ताल आनी पांयांचो नाच' म्हळें जाल्यार कवीन चूक केल्ल्याबरी भोगना? काकुळत दिसता बरयिल्ल्याची आनी अथ केल्ल्याची.
मळ्यांत = बोलें
परत्यान तेंच सामान्य रूप. मळें म्हळ्ळ्या सब्दाचो अर्थ दीजाय आसल्लो. मळें म्हळ्यार बोलें न्हय. मळें म्हळ्यार उद्यान या तोट. बोलें बिल्कूल न्हय. (मोलें म्हळ्ळ्या सब्दाक रान म्हळ्ळो अर्थ आसा. तो हांगा गर्जेचो न्हय).
हेर चुकी:
ह्या पुस्तकांत 'कारेणो' म्हळ्ळो सब्द आसा. (हो सारको सब्द). तो ८९ पानाचेर 'कारेणो' (कारेण्याची) म्हणून बरयला. ९१ पानाचेर 'कारेणो' (कारेण्या) उरला. ९२ पानाचेर 'काराणो' (काराण्याचो) जाला आनी मागीर ९३ पानाचेर 'कारणो' (कारण्याचो) जाला. खंयचें सारकें? भुरग्यांनी सवालां विचारिनातल्यार बोव बरें.
९२ पानाचेर 'अमृताची धारमू' आसल्ल्याकडे 'अमृताचे धारमू', भांगाराचें आसल्ल्याकडे "भागाराचें" जालां. (ह्यो चुकी कांय छाप्याच्यो सांगून बगलेक दवरियेत)
चाफ्रा 'कोंकणी साहित्य कला रत्न' केदळा जाल्लो?
पूण ह्या पुस्तकांत चा. फ्रा. विशीं सांगल्ल्यो दोन गजाली सारक्यो न्हय. म्हायेत नातल्ल्या मनशांनी लिखल्ल्यो.
पान ९० चेर '१९९० वेर ताका 'कोंकणी साहित्य कला रत्न' म्हळ्ळें बिरूद दिलें म्हणून बरयलां. ही चूक गजाल. चाफ्राक मेळल्ल्या बिरुदाचें नांव "कोंकणी साहित्य कुल रत्न'. कलारत्न आनी कुलरत्न हांतूं रात दीस फरक आसा. आनी बिरुदां, नांवां बदलुंक कोणायकी अधिकार ना. हीय एक छाप्याची चूक कोण्णा म्हण तूं चिंतुंक वेशी जाल्यार तूं फटवोन पडताय. 'येया, कोंकणी शिकुंया - ९ व्या वर्गाक कोंकणी तिसरी भास पाठ पुस्तक - २०१४' पान - १६ थावन १८ तुमी उगतो केलो जाल्यार थंयसर 'कोंकणीक ग्रेस्त केल्ले माल्गडे' म्हळ्ळो पाठ आसा. तांतूं ज्ञानपीठ प्रशस्ती विजेत रवींद्र केळेकर आनी चाफ्रा देकोस्ताविशीं बरप आसा. पान १६ आनी १८ चेर पाठ पुस्तक समितीन बरयिल्ल्या पठ्यांत चाफ्रा देकोस्ताक मेळल्लें बिरूद 'कोंकणी साहित्य कला रत्न' म्हणून दोन पावटीं बरयलां. म्हणताना ही छाप्याची चूक न्हय, पाठ पुस्तक समितिच्या नेणारपणाची चूक म्हळ्ळें धर धर कळता.
चाफ्रान सुमार ३० वयर नाटक बरोवन, खेळोन दाकयल्यात म्हणून ह्या पठ्यांत बरयलां. हें चुकिचें. चाफ्राच्या नाटकाविशीं नंदिनीन, वित्ती सिल्वान बरयिल्लीं पुस्तकां मेळतात, ह्याच लेखकान चाफ्राच्या नाटकांच्या पुस्तकांक प्रस्तावन बरयलां तांतूं ताच्या नाटकांची वळेरी आसा. तशेंच डॉ. अनील पिंटोन चाफ्राच्या नाटकांचेर संशोधन चलयलां. चाफ्राच्या नाटकांची नोंद तांणी केल्या. पूण खंयसरय चाफ्राच्या नाटकांचो संखो तिसांक मिकवल्लो झळकेक येना. पाठ पुस्तक समितिच्यांनी अंदाजेर गुळो सोडचें काम केलां. हें सारकें न्हय. सारको संखो दीजाय आसल्लो. नांतर संखोच दीनातल्यार बरें आसतें.
आमी चुकी मात्र दाकोवन दिल्यात. ह्या चुकिवर्वीं शिक्षकांक जो गोंदोळ जाता, भुरगीं जें 'चुकिचें' शिकून आसात - ह्याविशीं तुमी, म्हळ्यार आपल्या भुरग्यांक शाळेंनी कोंकणी शिकोवंक धाडच्या व्हडिलांनी चिंतन आटयजाय आनी एका निर्धाराक येजाय. कित्याक म्हळ्यार तुमचीं भुरगीं कोंकणिच्या निबान 'चूक' शिकून आसात. कोंकणी आमी शिकजाय खरें. पुण चूक शिकचें न्हय.
पाठपुस्तक रचना समिती:
अध्यक्ष:
डॉ. जेराल्ड पिंटो, उपन्यासक, मिलाग्रीस कॉलेज, संतेकट्टे, कल्याणपूर, उडुपी
सदस्य:
श्री फॅंक हिलरी डिसोजा, मुख्योपाध्याय, पोंपै शाळा, उर्वा, मंगळूरू
सी. आन्नी क्रास्ता, नित्याधर हैसकूल, नित्याधर नगर, मंगळूरू
श्रीमती मेरी डिसिल्वा, लिषा विल्ला, नागूरी मजाल, कंकनाडी पोस्ट, मंगळूरू - २
लिप्यंतकर्त: श्रीमती सुचित्र शेणै, केनरा शाळा, उर्वा, मंगळूरू - ६
परिशीलनकार: फा. वलेरियन फेर्नांडीस, संत अंतोनी चर्च, सास्तान, उडुपी
चित्रकार: श्री विल्सन जे. पी. डिसोजा, जे. पी. निवास, कय्यार, वया उप्पळ, कासरगोडू.
समन्वय समिती:
श्री कासरगोडू चिन्ना, अध्यक्ष, कर्नाटक कोंकणी साहित्य अकाडेमी, मंगळूरू.
डॉ. बी. देवदास पै, रिजिस्ट्रार, कर्नाटक कोंकणी साहित्य अकाडेमी, मंगळूरू
श्री रॉय कॅस्टेलीनो, अध्यक्ष, कोंकणी प्रचार संचालन (री). मंगळूरू
डॉ. के. मोहन पै, काऱ्यदर्शि, कोंकणी अल्पसंख्यात विद्या संस्था संघ, मंगळूरू.
मुखेल संयोजक:
प्रो. जे. एस. मुडंबडित्ताय
पठ्यपुस्तक परिष्करणे हागू पठ्यपुस्तक रचने, कर्नाटक पठ्यपुस्तक संघ, बेंगळूरू
मुखेल स्ल्हागार:
श्री वै. टी. गुरुमूर्ती, व्यवस्थापक निर्देशक, कर्नाटक पठ्यपुस्तक संघ, बेंगळूरू
श्री बेळ्ळशेट्टी, सह निर्देशक, कर्नाटक पठ्यपुस्तक संघ, बेंगळूरू
काऱ्यक्रम संयोजक:
श्रीमती चंद्रकला, सहायक निर्देशक, कर्नाटक पठ्यपुस्तक संघ, बेंगळूरू
-मेल्विन रोड्रीगस.