ಬೊಬ್ ಡೈಲನಾಕ್ ನೋಬೆಲ್: ಗಿತಾಂ-ಸಾಹಿತ್ಯಾ ಭೊಂವ್ತಿಂ ಸವಾಲಾಂ
ಆದ್ಲ್ಯಾ ಹಪ್ತ್ಯಾಂತ್ ಸಂಸಾರಾಚ್ಯಾ ಬೋವ್ ಮ್ಹಾನ್ ಪ್ರಶಸ್ತೆಚೆಂ ಘೋಷಣ್ ಜಾಲೆಂ. ವೆವೆಗ್ಳ್ಯಾ ಶೆತಾಂನಿ ಸವಿಸ್ತಾರ್ ವಾವ್ರ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಮ್ಹಾನ್ ಮನ್ಶಾಂಚಿಂ ನಾಂವಾಂ ನೋಬೆಲ್ ಪುರಸ್ಕಾರಾ ಸಾಂಗಾತಾ ಗುಂತುನ್ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲಿಂ. ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಶೆತಾಚೆಂ ನಾಂವ್‌ಯಿ ಹಾಚೆ ಸಾಂಗಾತಾ ಆಸ್ಲೆಂ. ಚಡಾವತ್ ಜಾವ್ನ್ ಹರ್‍ಯೆಕ್ ನೋಬೆಲ್ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಜೊಕ್ತ್ಯಾ ವ್ಯಕ್ತಿಕಚ್ ಫಾವೊ ಜಾತಾ. ಕೊಣಾಕಯ್ ಕೊಣಾಚ್ಯಾಯ್ ಆರ್ಹತೆವಿಶಿಂ ಕಾಂಯ್ ತಕ್ರಾರ್ ಆಯ್ಕುಂಕ್ ವಾ ವಾಚುಂಕ್ ಮೆಳುಂಕ್ ನಾ.ಪುಣ್ ಸಾಹಿತಿಕ್ ನೋಬೆಲ್ ಫಾವೊ ಜಾಲ್ಲೆ ವ್ಯಕ್ತಿಚೆಂ ನಾಂವ್ ಆಯ್ಕುನ್ ಥೊಡ್ಯಾಂಕ್ ಆಜ್ಯಾಪ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಿಶ್ಲೇಷಕಾಂನಿ ತ್ಯಾವಿಶಿಂ ಚರ್ಚಾ ಯೆದೊಳಚ್ ಸುರು ಕೆಲ್ಯಾ ತೆಂ ಆಮ್ಕಾಂ ವೆವೆಗ್ಳ್ಯಾ ಪತ್ರಾಂನಿ ವಾಚುಂಕ್ ಮೆಳ್ಳಾಂ.
ಪಾವಣ್ಶೆಂ ವರ್‍ಸಾಂ ಪ್ರಾಯೆಚೊ, ಆಮೇರಿಕಾಚೊ ಸಂಗೀತ್‌ಕಾರ್ ಬೊಬ್ ಡೈಲನಾಕ್ 2016 ವ್ಯಾ ವರ್‍ಸಾಚಿ ಸಂಸಾರಾಚಿ ಶ್ರೇಷ್ಟ್ ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ’ತಾಣೆಂ ಸಾಹಿತಿಕ್ ಶೆತಾಂತ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ವಾವ್ರಾ ಖಾತಿರ್ ಫಾವೊ ಜಾತಾ’ ಮ್ಹಣುನ್ ಘೋಷಣ್ ಜಾತಾನಾ ’ಗೀತ್ ಸಾಹಿತ್ಯಾಕ್, ಕವಿತಾ ವಾ ಕಾದಂಬರಿಚೆಂ ಮೊಲ್ ಆಸಾ ಕಾಂಯ್?’ ಮ್ಹಳ್ಳೆ ಚರ್ಚೆಕ್ ಸುರ್ವಾತ್ ಜಾಲಿ. ಶೆಂಭರ್ ವರ್‍ಸಾಂಚ್ಯಾಕಯ್ ಚಡ್ ವರ್‍ಸಾಂಚಿ ಚರಿತ್ರಾ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ನೋಬೆಲ್ ಪುರಸ್ಕಾರಾಚ್ಯಾ ಇತಿಹಾಸಾಂತ್ ಪಯ್ಲ್ಯಾ ಪಾವ್ಟಿಂ ಗಿತಾಂಚೊ ಉತ್ರಾಂ ಘಡ್ಣಾರ್ ಜಾವ್ನಾಸ್ಚ್ಯಾ ಬೊಬ್ ಡೈಲನಾಚೆಂ ನಾಂವ್ ಸಾಹಿತಿಕ್ ಪುರಸ್ಕಾರಾ ಖಾತೀರ್ ಜಾಹೀರ್ ಜಾತಾನಾ ಥೊಡ್ಯಾಂನಿ ಹಾಕಾ ಸಹಮತ್ ವ್ಯಕ್ತ್ ಕೆಲೊ ತರ್, ಚಡಾವತ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಿಮರ್ಶಕಾಂನಿ ಫಕತ್ ಗಿತಾಂ-ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಘಡ್ಚ್ಯಾ ಎಕಾ ಸಂಗೀತ್‌ಕಾರಾಕ್ ಸಾಹಿತಿಕ್ ನೋಬೆಲ್ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ದಿಂವ್ಚೊ ಕಿತ್ಲೆಂ ಸಾರ್ಕೆಂ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸವಾಲ್ ಉಟಯ್ಲೆಂ. ಬೊಬ್ ಡೈಲನಾಚಿಂ ಉತ್ರಾಂ ಸಾಹಿತಿಕ್ ನೋಬೆಲ್ ಪುರಸ್ಕಾರಾಕ್ ಯೋಗ್ಯ್ ಕಾಂಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಚರ್ಚಾ ಹಾಂಗಾ ಥಾವ್ನ್ ಸುರು ಜಾಲಿ.
1941-ವ್ಯಾ ವರ್‍ಸಾಚ್ಯಾ ಮೇಯಾಚೆ 24 ತಾರಿಕೆರ್ ಆಮೇರಿಕಾಚ್ಯಾ ಮಿನೆಸೊಟಾಂತ್ ಜಲ್ಮಲ್ಲೊ ಬೊಬ್ ಡೈಲನ್, ಲ್ಹಾನ್‌ಪಣಾಥಾವ್ನ್ ಸಂಗೀತಾ ತೆವ್ಶಿನ್ ಆಸಕ್ತ್. ಸುರ್ವೆರ್ ಸಂಗೀತ್ ಬ್ಯಾಂಡಾಂತ್ ವಾವ್ರ್ ಕರ್‍ತಾನಾ ಬ್ಲೂಸ್ ಸಂಗೀತ್ (ಆಮೇರಿಕಾ-ಆಫ್ರಿಕನ್ ಪ್ರಕಾರಾಚೆಂ ಸಂಗೀತ್) ಪ್ರಕಾರಾಂತ್ ಆಕರ್ಷಿತ್ ಜಾಲೊ.1960ವ್ಯಾ ವರ್ಸಾ ಹೆವ್ಶಿನ್ ಥಾವ್ನ್ ಸಂಗೀತ್ ಪ್ರೇಮಿಂನಿ ಖಾಯ್ಸ್ ಕರ್‍ಚಿ ಆನಿ ತಾಂಚೆ ಥಂಯ್ ಪ್ರಭಾವ್ ಘಾಲ್ಚಿಂ ಗಿತಾಂ ಘಡುನ್ ಲೊಕಾಮೋಗಾಳ್ ಜಾಲೊ. ತಾಚ್ಯಾ ತಾಳ್ಯಾಥಾವ್ನ್ ವ್ಹಾಳುನ್ ಆಯ್ಲಿಂ 'Tambourine Man', 'The Times They Are a-changin', 'Like a Rolling Stone' and 'Blowin' In The Wind' ಗಿತಾಂ ಆಜೂನ್ ಸಂಗೀತ್ ಪ್ರೇಮಿಂಚ್ಯಾ ಕಾಳ್ಜಾಂ ಮನಾಂತ್ ಸುವಾದ್ ಪ್ರಸಾರುನ್ ಆಸಾತ್. ಹಾಚೆ ಸಾಂಗಾತಾ ತಾಚ್ಯೊ ವೆವೆಗ್ಳ್ಯೊ ಸಂಗೀತ್ ಕೊವ್ಳ್ಯೊ “Bringing It All Back Home” “Highway 61 Revisited” (1965), “Blonde on Blonde” (1966), “Blood on the Tracks” (1975), “Oh Mercy” (1989), “Time Out of Mind” (1997), “‘Love and Theft’” (2001) and “Modern Times” (2006) ಕೊವ್ಳ್ಯಾಂನಿ ಸಂಗೀತ್ ಶೆತಾಂತ್ ಆತ್ಯಧಿಕ್ ಪ್ರಭಾವ್ ಘಾಲುನ್ ಲೊಕಾಮೊಗಾಳ್ ಜಾಲ್ಯಾತ್. ಹಾಚೆ ಶಿವಾಯ್ ತಾಚ್ಯೊ 38 ಕೊವ್ಳ್ಯೊ, 125 ಮಿಲಿಯನಾಚ್ಯಾಕಿಯ್ ಅಧಿಕ್ ಲೊಕಾಂಕ್ ವಿಕುನ್ ಗೆಲ್ಯಾತ್.
ಅಶೆಂ ಆಸ್ತಾಂ ಬೊಬ್ ಡೈಲನಾಚ್ಯಾ ಸಂಗೀತ್ ಪ್ರತಿಭೆವಿಶಿಂ ವಾ ಸಂಗೀತ್ ಅರ್ಹತೆವಿಶಿಂ ಕೊಣಾಕಯ್ ಕಿತೆಂಚ್ ದುಬಾವ್ ವಾ ತಕ್ರಾರ್ ನಾ. ಸಂಗೀತಾವಿಶಿಂ ಯೆತಾನಾ ಬೊಬ್ ಡೈಲನ್ ಉಂಚ್ಲ್ಯಾ ಸಂಗೀತ್‌ಗಾರಾಂಚ್ಯಾ ವಳೆರಿಂತ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಣುನ್ ಸರ್ವ್ ಮಾನುನ್ ಘೆತಾತ್. ತಾಚ್ಯಾ ಸಂಗೀತಾಂತ್ ತಶೆಂ ಗಿತಾಂಚ್ಯಾ ಉತ್ರಾಂನಿ ಆಧುನಿಕ್ ಜನಾಂಗಾಚೆರ್ ಪ್ರಭಾವ್ ಘಾಲ್ಚೆಂ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಆಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್ ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತೆಚ್ಯಾ ವಿಂಚ್ಣುಕೆ ಸಮಿತಿಚೆ ಸಾಂದೆ. ಪುಣ್ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಸಾಹಿತಿಕ್ ನೋಬೆಲ್ ಪುರಸ್ಕಾರಾಕ್ ಫಕತ್ ಗೀತ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಮಾತ್ರ್ ಮಾಪ್ ಜಾವ್ನ್ ಘೆವ್ನ್ ಸಾಹಿತಿಕ್ ನೋಬೆಲ್ ಬೊಬ್ ಡೈಲನಾಕ್ ಜಾಹೀರ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ ಕಿತ್ಲೆಂ ಸಾರ್ಕೆಂ? ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ವಿಮರ‍್ಶಕಾಂಚೆಂ ಸವಾಲ್. "ಗಿತಾಂಚಿಂ ಉತ್ರಾಂ ಕವಿತಾ ನ್ಹಯ್. ಹಾ... ಗಿತಾಂಚಿಂ ಉತ್ರಾಂ ಕವಿತೆಚೆಂ ರೂಪ್ ತಶೆಂ ದಿಸ್ತಾ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪುರೊ. ತಶೆಂ ಮ್ಹಣುನ್ ತ್ಯೊ ದೊನಯ್ ಸಂಗ್ತಿ ಏಕಚ್ ನ್ಹಯ್. ಮುಳಾನ್ ಕವಿತಾ ಆನಿ ಗಿತಾಂಕ್ ಫರಕ್ ಆಸಾ" ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಅಭಿಪ್ರಾಯ್ ಚಡಾವತ್ ವಿಮರ್ಶಕಾಂಚಿ. ಹ್ಯಾ ಶಿವಾಯ್ ಬೊಬ್ ಡೈಲನಾಚೆಂ ಲಿಖಾಣ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ನ್ಹಯ್, ಚಡಾವತ್ ಮೌಖಿಕ್ ಗಿತಾಂ, ಗಾಂವ್ಚಿಂ ಗಿತಾಂ ಸಾಹಿತಿಕ್ ಪುರಸ್ಕಾರಾಕ್ ಕಶಿಂ ಯೋಗ್ಯ್ ಜಾತಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ತರ್ಕ್ ವಿಶ್ಲೇಶಕಾಂನಿ ಕರ್‍ಚೆಂ ವಾಜ್ಬಿ ಮ್ಹಣುನ್ ಭೊಗ್ತಾ.
ಪ್ರತಿಶ್ಟಿತ್ ’ನ್ಯೂಯೊರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್’ ಪತ್ರಾನ್ ಬೊಬ್ ಡೈಲನಾಕ್ ನೋಬೆಲ್ ಪುರಸ್ಕರಾಕ್ ವಿಂಚಲ್ಲ್ಯ್ತಾನ್ "ಸ್ವೀಡಿಶ್ ನೋಬೆಲ್ ವಿಂಚ್ಣುಕೆ ಆಕಾಡೆಮಿನ್ ನಾಟಕೀಯ್ ಜಾವ್ನ್ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚಿ ಗಡ್ ಪುನರ್ ವ್ಯಾಕ್ಯಾನ್ ಕೆಲ್ಯಾ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್ ಗಿತಾಂಕ್ -ಕವಿತಾ ಆನಿ ಕಾದಂಬರಿ ತಿತ್ಲೆಂಚ್ ಕಲಾತ್ಮಕ್ ಮೊಲ್ ಆಸಾ ಕಾಂಯ್?” ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಚರ್ಚಾ ಸುರ್ವಾತ್ ಕರುಂಕ್ ಆವ್ಕಾಸ್ ಕರುನ್ ದಿಲ್ಯಾ ಮ್ಹಣುನ್ ಠೀಕಾ ಕೆಲ್ಯಾ. "ಸಂಗೀತ್ ಕೊವ್ಳಿ ಏಕ್ ಸಾಹಿತಿಕ್ ಪುಸ್ತಕ್ ನ್ಹಯ್, ಏಕ್ ಕಾದಂಬರಿ, ಸಂಗೀತ್ ಕೊವ್ಳಿ ನ್ಹಯ್. ಕಶೆಂ ಸಿನೆಮಾ ಕಲಾಕರಾನ್ ಖೆಳಾಕ್ ಪಾಟಿಂಬೊ ದಿಲಾ ಮ್ಹಣುನ್ ಖೆಳ್ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಸ್ವೀಕಾರ್ ಕರುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾಂಗಿ ತಶೆಂಚ್ ಗಿತಾಂ ಘಡ್ಚ್ಯಾ ಸಂಗೀತ್‌ಕಾರಾಕ್ ಸಾಹಿತಿಕ್ ಪುರಸ್ಕಾರಾಕ್ ಲೆಖಾಕ್ ಘೆಂವ್ಚೆಂ ಸಾರ್ಕೆಂ ನ್ಹಯ್ ಮ್ಹಣುನಯ್ ಥೊಡ್ಯಾ ಸಾಹಿತಿಕ್ ವಿಶ್ಲೇಷಕಾಂಚಿ ಆಭಿಪ್ರಾಯ್. ಆನ್ಯೇಕ್ ನದ್ರೆನ್ ಬೊಬ್ ಡೈಲನಾಕ್ ನೋಬೆಲ್ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಫಾವೊ ಜಾಲ್ಲಿ ಗಜಾಲ್ ವೊರವ್ನ್ ಪಳೆತಾನಾ, ಸಾಹಿತಿಂಕ್ ನೆಗಾರುನ್ ತಾಕಾ ಪುರಸ್ಕಾರಾಕ್ ವಿಂಚುನ್ ಕಾಡಲ್ಲೆ ಸಂಗ್ತೆಂತ್ ರಾಜಕೀಯ್ ಆನಿ ಭೌಗೋಳಿಯ್ ಕಾರಣಾಂ ಕಿತೇಂಯ್ ಆಸಾತ್‌ಗಿ? ಮ್ಹಣುನ್ ದುಬಾವ್ ಉದೆತಾ ತರ್ ತಾಂತುಂ ಕಿತೆಂಚ್ ಆಜ್ಯಾಪ್ ನಾ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್.
- ಮೆಲ್ವಿನ್ ಕೊಳಾಲ್‌ಗಿರಿ
बॉब डैलनाक नोबेल: गितां-साहित्या भोंवतीं सवालां
आदल्या हप्त्यांत संसाराच्या बोव म्हान प्रशसतेचें घोषण जालें. वेवेगळ्या शेतांनी सविसतार वावर केल्ल्या म्हान मनशांचीं नांवां नोबेल पुरसकारा सांगाता गुंतून पर्गट जालीं. साहित्य शेताचें नांवयी हाचे सांगाता आसलें. चडावत जावन हरयेक नोबेल पुरस्कार जोकत्या व्यक्तिकच फावो जाता. कोणाकय कोणाच्याय आऱ्हतेविशीं कांय तक्रार आयकुंक वा वाचुंक मेळुंक ना. पूण साहितीक नोबेल फावो जाल्ले व्यक्तिचें नांव आयकून थोड्यांक आज्याप जाल्ल्यान साहित्य विशलेषकांनी त्याविशीं चर्चा येदोळच सुरू केल्या तें आमकां वेवेगळ्या पत्रांनी वाचुंक मेळ्ळां.
पावणशें वरसां प्रायेचो, आमेरिकाचो संगीतकार बॉब डैलनाक २०१६ व्या वरसाची संसाराची श्रेष्ट नोबेल प्रशस्ती ’ताणें साहितीक शेतांत केल्ल्या वावरा खातीर फावो जाता’ म्हणून घोषण जाताना ’गीत साहित्याक, कविता वा कादंबरिचें मोल आसा कांय?’ म्हळ्ळे चर्चेक सूरवात जाली. शेंभर वरसांच्याकय चड वरसांची चरित्रा आसच्या नोबेल पुरसकाराच्या इतिहासांत पयल्या पावटीं गितांचो उतरां घडणार जावनासच्या बोब डैलनाचें नांव साहितीक पुरसकारा खातीर जाहीर जाताना थोड्यांनी हाका सहमत व्यक्त केलो तर, चडावत साहित्य विमर्शकांनी फकत गितां-साहित्य घडच्या एका संगीतकाराक साहितीक नोबेल पुरसकार दिंवचो कितलें सार्कें म्हळ्ळें सवाल उटयलें. बॉब डैलनाचीं उत्रां साहितीक नोबेल पुरस्काराक योग्य कांय म्हळ्ळी चर्चा हांगा थावन सुरू जाली.
१९४१-व्या वरसाच्या मेयाचे २४ तारिकेर आमेरिकाच्या मिनेसोटांत जल्मल्लो बॉब डैलन, ल्हानपणाथावन संगीता तेवशीन आसक्त. सुर्वेर संगीत ब्यांडांत वावर करताना ब्लूस संगीत (आमेरिका-आफ्रिकन प्रकाराचें संगीत) प्रकारांत आकरषीत जालो. १९६०व्या वर्सा हेवशीन थावन संगीत प्रेमिंनी खायस करची आनी तांचे थंय प्रभाव घाल्चीं गितां घडून लोकामोगाळ जालो. ताच्या ताळ्याथावन व्हाळून आयलीं 'Tambourine Man', 'The Times They Are a-changin', 'Like a Rolling Stone' and 'Blowin' In The Wind' गितां आजून संगीत प्रेमिंच्या काळजां मनांत सुवाद प्रसारून आसात. हाचे सांगाता ताच्यो वेवेगळ्यो संगीत कोवळ्यो “Bringing It All Back Home” “Highway ६१ Revisited” (१९६५), “Blonde on Blonde” (१९६६), “Blood on the Tracks” (१९७५), “Oh Mercy” (१९८९), “Time Out of Mind” (१९९७), “‘Love and Theft’” (२००१) and “Modern Times” (२००६) कोवळ्यांनी संगीत शेतांत आत्यधीक प्रभाव घालून लोकामोगाळ जाल्यात. हाचे शिवाय ताच्यो ३८ कोवळ्यो, १२५ मिलियनाच्याकीय अधीक लोकांक विकून गेल्यात.
अशें आसतां बॉब डैलनाच्या संगीत प्रतिभेविशीं वा संगीत अऱ्हतेविशीं कोणाकय कितेंच दुबाव वा तक्रार ना. संगीताविशीं येताना बॉब डैलन उंचल्या संगीतगारांच्या वळेरिंत आसा म्हणून सर्व मानून घेतात. ताच्या संगीतांत तशें गितांच्या उत्रांनी आधुनीक जनांगाचेर प्रभाव घाल्चें क्रांतिकारी आभिव्यक्ती आसा म्हणतात नोबेल प्रशसतेच्या विंचणुके समितिचे सांदे. पूण हांगासर साहितीक नोबेल पुरसकाराक फकत गीत साहित्य मात्र माप जावन घेवन साहितीक नोबेल बॉब डैलनाक जाहीर केल्लें कितलें सार्कें? म्हळ्ळें विमर्शकांचें सवाल. "गितांचीं उत्रां कविता न्हय. हा... गितांचीं उत्रां कवितेचें रूप तशें दिसता जावंक पुरो. तशें म्हणून त्यो दोनय संग्ती एकच न्हय. मुळान कविता आनी गितांक फरक आसा" म्हळ्ळी अभिपराय चडावत विमर्शकांची. ह्या शिवाय बॉब डैलनाचें लिखाण साहित्य न्हय, चडावत मौखीक गितां, गांवचीं गितां साहितीक पुरस्काराक कशीं योग्य जातात म्हळ्ळें तर्क विशलेशकांनी करचें वाजबी म्हणून भोगता.
प्रतिश्टीत ’न्यूयोर्क टैम्स’ पत्रान बॉब डैलनाक नोबेल पुरसकराक विंचल्ल्यतान "स्वीडीश नोबेल विंचणुके आकाडेमीन नाटकीय जावन साहित्याची गड पुनर व्याक्यान केल्या मात्र न्हय गितांक -कविता आनी कादंबरी तितलेंच कलात्मक मोल आसा कांय?” म्हळ्ळी चर्चा सुर्वात करुंक आवकास करून दिल्या म्हणून ठीका केल्या. "संगीत कोवळी एक साहितीक पुसतक न्हय, एक कादंबरी, संगीत कोवळी न्हय. कशें सिनेमा कलाकरान खेळाक पाटिंबो दिला म्हणून खेळ पुरसकार स्वीकार करुंक जायनांगी तशेंच गितां घडच्या संगीतकाराक साहितीक पुरसकाराक लेखाक घेंवचें सारकें न्हय म्हणुनय थोड्या साहितीक विशलेषकांची आभिप्राय. आन्येक नद्रेन बोब डैलनाक नोबेल पुरसकार फावो जाल्ली गजाल वोरवन पळेताना, साहितिंक नेगारून ताका पुरसकाराक विंचून काडल्ले संग्तेंत राजकीय आनी भौगोळीय कारणां कितेंय आसातगी? म्हणून दुबाव उदेता तर तांतूं कितेंच आज्याप ना म्हणतात.
- मेल्विन कोळालगिरी