Kavita Lekhanam

ವಿಲ್ಸನ್ ಕಟೀಲ್ ಅಂಕಣಾಂತ್ ರಾಜ್ವಟ್ಕೆಚ್ಯಾ ಮೆಜಾವಯ್ಲಿ ಕವಿತಾ: ರುಡ್ಯಾರ್ಡ್ ಕಿಪ್ಲಿಂಗ್

ಧಾ-ವೊ ಗಾಂಚ್

ರಾಜ್ವಟ್ಕೆಚ್ಯಾ ಮೆಜಾವಯ್ಲಿ ಕವಿತಾ: ರುಡ್ಯಾರ್ಡ್ ಕಿಪ್ಲಿಂಗ್

ಕವಿ ಆನಿ ಕವಿತಾ - ಹಾಂಚೆಮದ್ಲೊ ಸಂಬಂಧ್ ಕಸಲೊ? ಆಪ್ಲ್ಯೆ ಮತಿಕ್ ಝಳ್ಕಲ್ಲೆಂ, ಆಪ್ಣಾಚಿಂ ಭೊಗ್ಣಾಂ ವಾ ವಿಚಾರ್ ಕವಿನ್ ಉತ್ರಾಯಿಲ್ಲಿಂಚ್ ಕವಿತಾ ಘಡ್ಲಿ. ಹಾಚೆ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಕವಿ ಆನಿ ಕವಿತೆಚೊ ಸಂಬಂಧ್ ಸಂಪ್ಲೊ - ಇತ್ಲೆಂಚ್ ಕಾಂಯ್ ನಾತೆಂ ಕವಿ ಆನಿ ಕವಿತೆಚೆಂ? ಹ್ಯಾವಿಶಿಂ ಜಾಯ್ತಿ ಚರ್ಚಾ ವಾದ್-ವಿವಾದ್ ಕಾಳಾಕಾಳಾಥಾವ್ನ್ ಚಾಲು ಆಸಾತ್. ಹ್ಯಾವಿಶಿಂ ಚಿಂತ್ಪ್ಯಾಂನಿ ಕಿತ್ಲೊ ಉಜ್ವಾಡ್ ಫಾಂಕಯ್ಲ್ಯಾರಯ್ ಆಜೂನ್ ತೊ ನಿಗೂಡ್ ಜಾವ್ನಚ್ ಉರ್‍ಲಾ. ಬೋವ್ಶಾ ಹ್ಯಾ ಕಾರಣಾಖಾತಿರ್ ಬರಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಕವಿಕ್ ಕಿತ್ಲಿಂ ವರ್ಸಾಂ ಗೆಲ್ಯಾರೀ ಆಪ್ಲ್ಯೆ ಕವಿತೆಚೆರ್ ಆಸಕ್ತ್ ಉರ್‍ಲ್ಯಾ!  ಹಿ ಕವಿತೆಚಿ ತಾಂಕ್.

ಇತ್ಲ್ಯಾಕಯ್ ಕವಿ ಆನಿ ಕವಿತೆ ಮದ್ಲೊ ಸಂಬಂಧ್ ಬೋವ್ ನಿಗೂಡ್. ಕವಿತಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕವಿಚ್ಯಾ ವೆಕ್ತಿತ್ವಾಚೆಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ್ ಮ್ಹಣ್ ಏಕ್ ವಾದ್. ಪುಣ್ ಹೊ ವಾದ್ ನೆಗಾರುನ್ ಟಿ. ಎಸ್. ಎಲಿಯಟ್ ಮ್ಹಣ್ತಾ - ಕವಿತಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕವಿಚ್ಯಾ ವೆಕ್ತಿತ್ವಾಚೆಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ್ ನ್ಹಯ್ ಬಗರ್ ಕವಿನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ವೆಕ್ತಿತ್ವಾಥಾವ್ನ್ ಘೆಂವ್ಚಿ ಪೊಳಾಪೊಳ್! ಅಶೆಂ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಎಲಿಯಟಾಚ್ಯಾ ಕಾವ್ಯಾಂತಚ್ ತಾಚೆಂ ಕಿತ್ಲೆಂ ವೆಕ್ತಿತ್ವ್ ಅಭಿವೆಕ್ತ್ ಜಾಲಾಂ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾಚೆರಚ್ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಥೊಡೆಶೆ ಪ್ರಬಂಧ್ ಆಯಿಲ್ಲೆ ವಿಶೇಸ್! ದೆಕುನ್ ಕೊಣೆಂ ಕಸಲೆಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ್ ದಿಲ್ಯಾರಯ್ ತೆಂ ನಿಗೂಡ್‌ಚ್. ಹೆಂ ನಿಗೂಡ್‌ಪಣ್ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಅರ್ಥಾವಿಸ್ತಾರಾಯೆಕ್ ಕಾರಣ್ ಜಾತಾ ಆನಿ ಖುದ್ ಕವಿಕ್‌ಚ್ ಆಪ್ಲ್ಯೆ ಕವಿತೆಚೆರ್ ಆಖೇರ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಆಸಕ್ತ್, ಕುತೂಹಲ್ ಉರೊಂವ್ಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಜಾತಾ.
 
ದಾಕ್ಲ್ಯಾಕ್ ಕವಿಕ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಆಂಗ್ಣಾಂತ್ ಏಕ್ ಖೊಲಿ ದಿಶ್ಟಿಕ್ ಪಡ್ಲಿ ಮ್ಹಣ್ ಚಿಂತ್ಯಾಂ. ತ್ಯಾವಿಶಿಂ ತಾಣೆಂ ಏಕ್ ಕವಿತಾ ಲಿಕ್ಲಿ. ತ್ಯೆ ಕವಿತೆಂತ್ ಕವಿಕ್‍ಚ್ ಕಳನಾಶೆಂ ಜಿಣಿಯೆಚಿ ಸುಕಿದಾಡ್ ವಾ ಬೊರ್ಗೊಳ್‌ಪಣ್ ವೆಕ್ತ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪುರೊ. ಆನಿ ಹೆಂ ಕೊಣೆಂಯ್ ವಿಮರ್ಶಕಾನ್ ದಾಕೊವ್ನ್ ದಿತಾನಾ ಕವಿಕ್‌ಚ್ ಆಜ್ಯಾಪ್ ಭೊಗುಂಕ್ ಪುರೊ. ಕವಿ ಲಿಕ್ತಾನಾ ತ್ಯಾ ಖಿಣಾಚಿ ಸ್ಪೂರ್ತಿ ತರೀ ತಾಚೆಪಾಟ್ಲ್ಯಾನ್ ತಾಚಿ ಪ್ರತಿಭಾ, ಸಂವೇದನಾಂ, ತೀವ್ರತಾ, ಸುಪ್ತ್ ಮತ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಗಜಾಲಿ ಕಾಮ್ ಕರ್‍ತಾತ್.
 
ಕವಿಚೆಂ ವೆಕ್ತಿತ್ವ್ ಆನಿ ಕವಿತಾ ಹ್ಯೆ ಗಜಾಲಿಕ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾರ್, ಥೊಡೆಪಾವ್ಟಿಂ ಕವಿತಾ ಕವಿಚೆಂ ವೆಕ್ತಿತ್ವ್‌ಚ್ ಉತ್ರುನ್ ವಚುನ್ ತಿ ತಿಚೆಂಚ್ ಸ್ವಂತ್ ವೆಕ್ತಿತ್ವ್ ಆಪ್ಣಾಯ್ತಾ. ಅಸಲ್ಯೊ ಕವಿತಾ ತ್ಯೊ ಜಾವ್ನ್ ಮಾತ್ರ್ ವಾಡನಾಂತ್ ಬಗರ್ ಕವಿಕ್‌ಯೀ ವಾಡಯ್ತಾತ್. ದಾಕ್ಲ್ಯಾಕ್ ಹ್ಯೊ ವೊಳಿ ಪಳಯಾ-

"ಶ್ಹೆರಾಂ, ಶಿಯಾಸಣಾಂ ಆನಿ ಅಧಿಕಾರ್
ಉರ್‍ತಾತ್ ಕಾಳಾಚ್ಯಾ ದೊಳ್ಯಾಂತ್
ಸದಾಂ ಮರ್‍ಚಿ
ಫುಲಾಂ ವಾಂಚ್ಚೆ ಪರ್‍ಯಾಂತ್!"

ಅಧಿಕಾರ್, ಶಿಯಾಸಣಾಚೆಂ ನಶ್ವರ್‌ಪಣ್ ವೊಳಿಂನಿ ಭರುನ್ ವೊಮ್ತಲ್ಲೆಬರಿ ಬರಯಿಲ್ಲೊ ಕವಿ ರುಡ್ಯಾರ್ಡ್ ಕಿಪ್ಲಿಂಗ್. ಆನಿ ಹೊ ಜಿಣಿಭರ್ ಬ್ರಿಟಿಶಾಂಚ್ಯೆ ರಾಜ್ವಟ್ಕೆಕ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಬರ್ಪಾನ್ ಪಾಟಿಂಬೊ ದಿಲ್ಲೊ, ಸಂಸಾರ್‌ಭರ್ ಬ್ರಿಟಿಶಾಂಚೆಂ ರಾಜ್, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಆಸಜೆ ಮ್ಹಣ್ ಆಶೆಲ್ಲೊ ಕವಿ! ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್ ಪಯ್ಲ್ಯಾ ಮ್ಹಾಝುಜಾಚ್ಯಾ ಕಿತ್ಲ್ಯಾಗೀ ವರ್ಸಾಂ ಪಯ್ಲೆಂಚ್ ಝುಜ್ ಸುರು ಜಾತಾ ಮ್ಹಣ್ ಬೊಲ್ಮೆಂ ಸಾಂಗಲ್ಲೊ, ಆಪ್ಲ್ಯೆ ಕವಿತೆಂನಿ ಸೊಜೆರಾಂಕ್ ಪ್ರೋತ್ಸಾವ್ ದಿಲ್ಲೊ, ಸೊಜೆರಾಂಕ್ ಧಯ್ರ್ ಭರಲ್ಲೊ ಕವಿ. ಆಪ್ಲ್ಯಾ ’ಆಬ್ಸೆಂಟ್ ಮೈಂಡೆಡ್ ಬೆಗ್ಗರ್" ಕವಿತೆದ್ವಾರಿಂ ಸೊಜೆರಾಂಕ್ ದುಡು ಎಕ್ಟಾವ್ನ್ ದಿಲ್ಲೊ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಹ್ಯಾ ಕವಿಚಿ ರಾಜಕೀಯ್ ಉರ್ಬಾ ಆನಿ ತಾಚೊ ಅಧಿಕಾರ್ ಶಾಹಿತ್ವಾಚೊ ಮೋಗ್ ಕಿತ್ಲೊ ಮ್ಹಣ್ ಆಮಿ ಪಾರ್ಕಿಯೆತ್.  ತಾಚ್ಯಾ ’ಬ್ಯಾರಕ್ ರೂಮ್ ಬ್ಯಾಲೆಡ್ಸ್’ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಕವಿತಾಪುಂಜ್ಯಾಂತ್ ಆಸ್ಚ್ಯೊ ಕವಿತಾಯ್ ಸಯ್ನಿಕಾವಿಶಿಂಚ್. ದೆಕುನ್ ತೊ ಬ್ರಿಟಿಶ್ ರಾಜ್ವಟ್ಕೆಚೊ ಮೊಗಾಚೊ ಕವಿ ಜಾಲ್ಲೊ. ಆನ್ಯೇಕ್ ನಾಂವಾಡ್ದಿಕ್ ಸಾಹಿತಿ ಜಾರ್ಜ್ ಆರ್ವೆಲ್ ಹಾಣೆಂ ಹ್ಯಾ ಕವಿಕ್ "ಬ್ರಿಟಿಶ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ್ ಶಾಹಿಚೊ ಪ್ರವಾದಿ" ಮ್ಹಣ್ ಆಪಯ್ಲಾಂ. ಪುಣ್ ವಯ್ರ್ ಉಲ್ಲೇಖ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯೊ ತಾಚ್ಯೊ ವೊಳಿ ವೆಗ್ಳೆಂಚ್ ಸಾಂಗಲ್ಲೆಬರಿ ಭೊಗ್ತಾತ್. ಕವಿತೆನ್ ಕವಿಚ್ಯಾ ವೆಕ್ತಿತ್ವಾಥಾವ್ನ್ ಸುಟ್ಕಾ ಜೊಡುನ್ ಸ್ವಂತ್ ವೆಕ್ತಿತ್ವ್ ಜೊಡ್ಚೆಂ ಅಜ್ಯಾಪ್ ಹೆಂ!. ಅಸಲ್ಯೊ ಕವಿತಾಚ್ ತಾಕಾ ಉಕಲ್ನ್ ಧರ್‍ತಾತ್. ಮೆಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತಯ್ ಜಿಯೆಂವ್ಕ್ ಲಾಯ್ತಾತ್!

ಆಮ್ಕಾಂ ರುಡ್ಯಾರ್ಡ್ ಕಿಪ್ಲಿಂಗ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ತಾಚೆಂ ನಾಂವ್ ಚಡ್ ವೊಳ್ಕೆಚೆಂ ಆಸ್ಚೆಂ ನಾ. ಪುಣ್ ’ಜಂಗಲ್ ಬುಕ್’ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಚ್ಯೆ ಕಾಣಿಯೆಚೆಂ ನಾಂವ್ ಖಂಡಿತ್ ವೊಳಕ್ ಆಸ್ತಲೆಂಚ್. ಆನಿ ತಾಂತ್ಲೊ ಹೀರೊ, ರಾನಾಂತ್ ಬೊಲ್ಪ್ಯಾಸವೆಂ ವಾಡ್ಚೊ ಮೋಗ್ಲಿ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಚೆರ್ಕೊ ಉಡಾಸ್ ಆಸತ್. ಆನಿ ತಾಚೆ ಈಶ್ಟ್ - ಬಾಲೂ ನಾಂವಾಚೊ ಆಸ್ವೆಲ್, ಕಾ ನಾಂವಾಚಿ ಜಿವ್ದಾಳ್ ಉಡಾಸ್ ಆಸುಂಕ್ ಪುರೊ. ಅಸಲಿ ಹಿ ’ಜಂಗಲ್ ಬುಕ್’ ಕೃತಿ ಬರಯಿಲ್ಲೊಚ್ ರುಡ್ಯಾರ್ಡ್ ಕಿಪ್ಲಿಂಗ್. ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್ ಜಂಗಲ್ ಬುಕ್ ಕಾಣಿಯೆಂತ್ ಯೆಂವ್ಚಿಂ ರಾನಾಂ, ಮೊನ್ಜಾತಿ ಹ್ಯಾ ಪೂರಾ ಚಿತ್ರಣಾಪಾಟ್ಲ್ಯಾನ್ ಆಸ್ಚೊ ದೇಶ್ ಆಮ್ಚೊ ಇಂಡಿಯಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ತುಮ್ಕಾಂ ಆನಿಕೀ ವಿಜ್ಮಿತ್ ಜಾಯ್ತ್! ಇತ್ಲೆಂ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್ ತಾಚ್ಯಾ ಜಾಯ್ತ್ಯಾ ಕೃತಿಯೆಂಚೆರ್ ಇಂಡಿಯಾಚೊ ಪ್ರಭಾವ್ ಆಸಾ. ಆನ್ಯೇಕ್ ತಾಚಿ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಚಿ ಕೃತಿ, ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಮೊಗಿ ನೆಹರೂಕ್ ಬೋವ್ ಪಸಂದ್ ಜಾಲ್ಲಿ ’ಕಿಮ್’ ಹಾಂತುಂ ಆಸ್ಚೆಂ ಚಿತ್ರಣ್‌ಯ್ ಇಂಡಿಯಾಚೆಂಚ್. ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್ ಶಿಮ್ಲಾ, ಕಾಶಿ ಅಸಲ್ಯಾ ಗಾಂವಾಂಚೆಂ ಚಿತ್ರಣ್‌ಯ್ ತಾಂತುಂ ಆಸಾ. ತಾಚ್ಯಾ ಎಕ್ಯೆ ಕವಿತೆಚೆಂ ನಾಂವ್ ಸಯ್ತ್ ’ಗಂಗಾಜಲ್’. ಸೃಜನಾತ್ಮಕ್ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚಿ ಶೆಳ್ ಆಶೆಂವ್ಚ್ಯಾಂಕ್ ದರ್ಯೊಚ್ ದಿಂವ್ಚೆಂ ಶ್ಹೆರ್- ಮುಂಬಯ್. ಹ್ಯಾ ಶ್ಹೆರಾನ್ ಕನ್ನಡಾಂತ್ ಜಯಂತ್ ಕಾಯ್ಕಿಣಿ, ಯಶವಂತ್ ಚಿತ್ತಾಲ; ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ಎಚ್ಚೆಮ್ ಪೆರ್ನಾಲಾಚೆರ್ ಪ್ರಭಾವ್ ಘಾಲುನ್ ಬೋವ್ ತಿರ್ಲಾಭರಿತ್ ಸಾಹಿತ್ ಉಬ್ಜಶೆಂ ಕೆಲಾಂ. ಆನಿ ಹ್ಯಾ ರುಡ್ಯರ್ಡ್ ಕಿಪ್ಲಿಂಗ್ ಕವಿನ್‌ಯ್  ಮುಂಬಯ್ ವಿಶಿಂ ಅಶೆಂ ಲಿಕ್ಲಾಂ:

"ಮ್ಹಾಕಾ ಹಿ ಶ್ಹೆರಾಂಚಿ ಆವಯ್
ಹಾಂವ್ ಜಲ್ಮಲ್ಲೊಂ ಹಿಚ್ಯಾ ದಾರ್ವಾಟ್ಯಾಕಡೇನ್
ಮಾಡ್ ಆನಿ ದರ್ಯಾಮದೆಂ
ಸಂಸಾರ್ ಭೊಂವ್ಚಿಂ ತಾರ್ವಾಂ ರಾಕ್ಚೆಕಡೆ"

1907 ವ್ಯಾ ವರ್ಸಾಚೆಂ ನೊಬೆಲ್ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಜೊಡ್ಪಿ ಕವಿ, ಕಾಣಿಯೆಗಾರ್, ಪತ್ರ್‌ಕಾರ್ ರುಡ್ಯರ್ಡ್ ಕಿಪ್ಲಿಂಗ್ ಜಲ್ಮಲ್ಲೊ ಇಂಡಿಯಾಚ್ಯಾ ಮುಂಬಂಯ್ತ್. 30 ಡಿಸೆಂಬರ್ 1865 ಇಸ್ವೆಂತ್. ತಾಚೊ ಬಾಪಯ್ ಜೋನ್ ಲಾಕ್ ವುಡ್ ಕಲಾಕಾರ್ ತಶೆಂ ಪಂಡಿತ್. ತವಳ್ಚ್ಯಾ ಬ್ರಿಟಿಶ್ ಇಂಡಿಯಾಂತ್ ಮುಂಬಯ್ಚ್ಯಾ ಸರ್ ಜೆಮ್ ಶಡ್‌ಜೀ ಕಲಾಶಾಳೆಂತ್ ಪ್ರಿನ್ಸಿಪಾಲ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಸಲ್ಲೊ. ಆವಯ್ ಆಲಿಸ್. ತಿಚ್ಯಾ ಕುಟ್ಮಾಂತ್‌ಯೀ ಕಲೆಚಿ ವೋಡ್ ಆಸಲ್ಲಿ. ತಿಚ್ಯೊ ದೊಗಿ ಭಯ್ಣಿಯ್ ವ್ಹಡ್ ಕಲಾಕಾರಾಲಾಗಿಂ ಲಗೀನ್ ಜಾಲ್ಲಿಂ. ಆನ್ಯೆಕ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡಾಚ್ಯಾ ಮಂತ್ರಿಕಡೆಚ್ ಕಾಜಾರ್ ಜಾಲ್ಲಿ. ಕಿಪ್ಲಿಂಗಾಚಿಂ ಆವಯ್ ಬಾಪಯ್ ಇಂಗ್ಲೆಂಡಾಂತ್ ಕಾಜಾರ್ ಜಾವ್ನ್ ಇಂಡಿಯಾಕ್ ಆಯಿಲ್ಲಿಂ. ಹೆಂ ಕುಟಮ್ ಆಪ್ಣಾಕ್ ಆಂಗ್ಲೋ-ಇಂಡಿಯನ್ ಮ್ಹಣ್ ವೊಳ್ಕುನ್ ಘೆತಾಲೆಂ.
 
ಕಿಪ್ಲಿಂಗ್ 5 ವರ್ಸಾಂಚೊ ಆಸ್ತಾನಾ ತಾಕಾ ಇಂಗ್ಲೆಂಡಾಂತ್ ಸೌತ್ ಸೀ ಮ್ಹಳ್ಳೆಕಡೆ ಎಕಾ ಬೋರ್ಡಿಂಗ್ ಸ್ಕೂಲಾಕ್ ಭರ್ತಿ ಕೆಲೆಂ. ಏಕ್  ಜೊಡೆಂ ಹೆಂ ಸ್ಕೂಲ್ ಚಲಯ್ತಾಲೆಂ. ಹ್ಯಾ ಬೋರ್ಡಿಂಗ್ ಶಾಳೆಂತ್ ಚಡ್ತಾವ್ ಬ್ರಿಟಿಶ್ ಇಂಡಿಯಾಂತ್ ಘೊಳ್ಚ್ಯಾ, ಅಧಿಕಾರಾರ್ ಆಸ್ತಲ್ಯಾಂಚಿಂ ಭುರ್ಗಿಂ ಆಸಲ್ಲಿಂ. ಪುಣ್ ಹೆಂ ಜೊಡೆಂ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ತೀವ್ರ್ ಥರಾನ್ ಕಶ್ಟಿತಾಲೆಂ, ಮಾರ್‍ತಾಲೆಂ, ದಗ್ದಿತಾಲೆಂ. 1871 ಥಾವ್ನ್ 1877 ಇಸ್ವೆ ಪರ್ಯಾಂತ್ಲಿಂ ಸ ವರ್ಸಾಂ ಚೆರ್ಕೊ ಕಿಪ್ಲಿಂಗಾನ್ ಹ್ಯಾ ಯೆಮ್ಕೊಂಡಾಂತ್ ಸಾರ್‍ಲಿಂ. ಆನಿ ಹೆ ತಾಚೆ ಅನ್ಭೋಗ್ ಫುಡೆಂ ’ಬಾ ಬಾ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಶೀಪ್’ ತಸಲ್ಯಾ ಕಾಣಿಯಾಂನಿ ಆನಿ ಕವಿತೆಂನಿ ಅಭಿವೆಕ್ತ್ ಜಾಲ್ಯಾತ್.
 
ಹಾಚೆ ಉಪ್ರಾಂತ್ 1978 ಇಸ್ವೆಂತ್ ತಾಣೆಂ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸರ್ವಿಸ್ ಕೊಲೆಜಿಕ್ ಭರ್‍ತಿ ಜಾವ್ನ್ ಶಿಕಪ್ ಮುಂದರಿಲೆಂ. ಥಂಯ್ಸರ್ ಎಕೆ ಚಲಿಯೆಚ್ಯಾ ಮೊಗಾರ್ ಪಡ್ಲೊ ತಿಚೆಂ ನಾಂವ್ ಫ್ಲೋರೆನ್ಸ್. ತೊ ಮೋಗ್ ಉರುಂಕ್ ನಾ. ಆನಿ ಹಿಚ್ ತಾಕಾ ಫುಡೆ ತಾಚಿ ಪಯ್ಲಿ ಕಾದಂಬರಿ "ದಿ ಲೈಟ್ ದಟ್ ಫೈಲ್ಡ್’(1891)ಕ್ ಸ್ಪೂರ್ತಿ ಜಾಲಿ. ಆಪ್ಣೆಂ ಮೋಗ್ ಕರ್‍ಚ್ಯೆ ಚಲಿಯೆಥಾವ್ನ್ ದೆದೆಸ್ಪೊರ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಪ್ಲೆ ದೊಳೆ ಹೊಗ್ಡಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಎಕಾ ಕಲಾಕಾರಾಚೆಂ ಚಿತ್ರಣ್ ಹ್ಯೆ ಕಾದಂಬರಿಯೆಂತ್ ಆಸಾ.
 
ತಾಚಿ ಕೊಲೆಜ್ ಸಂಪ್ತಚ್, ಓಕ್ಸ್ ಫರ್ಡ್ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿಂತ್ ಸ್ಕೋಲರ್‌ಶಿಪ್ ಆಪ್ಣಾಂವ್ಕ್ ಸಕ್ಲೊ ನಾ ದೆಕುನ್ ತಾಚ್ಯಾ ಬಾಪಾಯ್ನ್ ಭಾರತಾಂತ್ ಏಕ್ ಕಾಮ್ ದಿವಯ್ಲೆಂ. ತಾಚೊ ಬಾಪಯ್ ತೆನ್ನಾ ಪಂಜಾಬಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಲಾಹೋರಾಂತ್ (ಆತಾಂ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ್) ಮೇಯೋ(MAYO) ಕಾಲೆಜ್ ಓಫ್ ಆರ್ಟ್‌ಚೊ ಪ್ರಿನ್ಸಿಪಾಲ್ ಆನಿ ಲಾಹೋರ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಮ್ಮಾಚೊ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಸಲ್ಲೊ. ಅಶೆಂ 1882 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಇಂಡಿಯಾಕ್ ಆಯಿಲ್ಲೊ ತೊ 1883 ಥಾವ್ನ್ 1889 ಇಸ್ವೆಪರ್‍ಯಾಂತ್ ಹಾಂಗಾಚ್ಯಾ ‘ದಿ ಸಿವಿಲ್ ಏಂಡ್  ಮಿಲಿಟರಿ ಗ್ಯಾಜೆಟ್’, ’ದಿ ಪಯನೀರ್’ ತಸಲ್ಯಾ ಆಂಗ್ಲೋ ಇಂಡಿಯನ್ ನೀವ್ಸ್ ಪೇಪರಾಂನಿ ಕಾಮ್ ಕರಿಲಾಗ್ಲೊ. ಹ್ಯಾಚ್ ವೆಳಾ ತಾಚೊ "ಡಿಪಾರ್ಟ್ ಮೆಂಟಲ್ ಡಿಟ್ಟೀಸ್’ (1986) ನಾಂವಾಚೊ ಕವಿತಾಪುಂಜೊ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲೊ.

ಹ್ಯೆಚ್ ಆವ್ದೆಂತ್ ತಾಣೆಂ ಲಾಗಿಂ ಲಾಗಿಂ ಚಾಳೀಸ್ ಕಾಣಿಯೊ ಬರಯಿಲ್ಲ್ಯೊ ಆನಿ ತ್ಯೊ ‘ಗ್ಯಾಜೆಟ್’ ಪತ್ರಾಂತ್ ಫಾಯ್ಸ್ ಜಾಲ್ಯೊ. ಹಾಂತ್ಲ್ಯೊ ಚಡ್ತಾವ್ ಕಾಣಿಯೊ ಕಲ್ಕತ್ತಾಂತ್ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ’ಪ್ಲೈನ್ ಟೇಲ್ಸ್ ಫ್ರಮ್ ದಿ ಹಿಲ್ಸ್’(1988) ಬುಕಾಂತ್ ಆಟಾಪ್ಲ್ಯಾತ್. ಶಿಮ್ಲಾ, ಅಲಹಾಬಾದ್ ಆನಿ ಜಾಯ್ತ್ಯಾ ಉತ್ತರ್ ಭಾರತಾಚೆ ಗಾಂವ್ ಭೊಂವಲ್ಲ್ಯಾ ತಾಚೆರ್ ಹೊ ಪ್ರಭಾವ್ ಜಾಯ್ತೊ ಪಡ್ಲಾ. ‘ಜಂಗಲ್ ಬುಕ್’  ಆನಿ ‘ಕಿಮ್’ ನಾಂವಾಚ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಕಾಣಿಯೆಂಚೆರ್ ಹಾಂಗಾಚೆಂ ಭುಂಯ್ಗೋಳಿಕ್ ಚಿತ್ರಣ್ ಆಟಾಪ್ಲಾಂ.

ಉಪ್ರಾಂತ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಫುಡಾರಾಖಾತಿರ್ ಪರತ್ ತೊ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಪಾವ್ಲೊ. ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್, ಜಪಾನ್, ಅಮೆರಿಕಾ ತಸಲ್ಯಾ ಗಾಂವಾಂನಿ ಭೊಂವುನ್ ಭರ್ಪೂರ್ ಜಿಣಿಯೆ ಆನ್ಭೋಗ್ ಜೊಡ್ಲೊ. ಆಮೆರಿಕಾಂತ್ ಫಾಮಾದ್ ಸಾಹಿತಿ ಮಾರ್ಕ್ ಟ್ವೆಯ್ನಾಕ್ ಭೆಟ್ಲೊ. ಮದೆಂ ಏಕ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ಇಂಡಿಯಾಕ್‌ಯೀ ಆಯಿಲ್ಲೊ ತೊ. 1892 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ 26ವ್ಯಾ ಪ್ರಾಯೆರ್, ಆಪ್ಲ್ಯಾಚ್ ಸಾಹಿತಿಕ್ ಇಶ್ಟಾಚಿ ಭಯ್ಣ್ ಕ್ಯಾರಲಿನ್ ನಾಂವಾಚ್ಯೆ 29 ವರ್ಸಾಂ ಪ್ರಾಯೆಚ್ಯಾ ಚಲಿಯೆಲಾಗಿಂ ಕಾಜಾರ್ ಜಾಲೊ. ಕಾಜಾರ್ ಜಾವ್ನ್ ಜಾಯ್ತಿಂ ವರ್ಸಾಂ ತೊ ಅಮೆರಿಕಾಂತ್ ಆಸ್ಲೊ. ಹಾಂಗಾಸರ್‌ಚ್ ’ಜಂಗಲ್ ಬುಕ್’ ಆನಿ ’ಎ ಡೇಸ್ ವರ್ಕ್’ (ಮಟ್ವ್ಯಾ ಕಾಣಿಯಾಂಚೊ ಪುಂಜೊ), ’ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಕರೇಜಿಯಸ್’ (ಕಾದಂಬರಿ), ’ಗಂಗಾದಿನ್’ ತಸಲ್ಯೊ ಕವಿತಾ ಆಟಾಪ್ಚ್ಯೊ ಪುಂಜೊ ’ಬ್ಯಾರಕ್ ರೂಮ್ ಬ್ಯಾಲಡ್ಸ್” ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲೊ. ಕುಟ್ಮಾಚೆಂ ಝಗ್ಡೆಂ ಆನಿ ರಾಜಕೀಯ್ ಕಾರಣಾಖಾತಿರ್ ತೊ ಪರತ್ 1896 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಇಂಗ್ಲೆಂಡಾಕ್ ಆಯ್ಲೊ.
 
ತಾಕಾ ತೆಗಾಂ ಭುರ್ಗಿಂ; ದೊಗಾಂ ಚೆಡ್ವಾಂ ಆನಿ ಎಕ್ಲೊ ಚೆರ್ಕೊ. ಜೊಸೆಫಿನ್ ನಾಂವಾಚೆಂ ಎಕ್ಲೆಂ ಚೆಡುಂ ಭುರ್ಗೆಂ ಸ ವರ್ಸಾಂಚೆಂ ಆಸ್ತಾನಾ ನಿಮೋನಿಯಾ ತಾಪಾನ್ ಮರಣ್ ಪಾವ್ಲೆಂ. ತರ್ ತಾಚೊ ಪೂತ್ ಸೊಜೆರ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲೊ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಜೋನ್ ಕಿಪ್ಲಿಂಗ್ ಪಯ್ಲ್ಯಾ ಮ್ಹಾಝುಜಾಂತ್ ಮರಣ್ ಪಾವ್ಲೊ.
 
ತಾಚೆ ‘ದಿ ಫ್ಯಾಂಟಮ್ ರಿಕ್ಶಾ’, ‘ಲೈಫ್ ಹ್ಯಾಂಡಿಕ್ಯಾಪ್’, ‘ಮೆನಿ ಇನ್ವೆನ್ಶನ್ಸ್’, ‘ಟ್ರ್ಯಾಫಿಕ್ ಆಂಡ್ ಡಿಸ್ಕವರೀಸ್’, ’ಏಕ್ಶನ್ ಎಂಡ್ ರಿಯಾಕ್ಶನ್ಸ್’, ’ಡೆಬಿಟ್ಸ್ ಆಂಡ್ ಕ್ರೆಡಿಟ್ಸ್’ ಆನಿ ಹೆರ್ ಕಾಣಿಯಾಪುಂಜೆ ಉಜ್ವಾಡಾಕ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾತ್. ’ಜಂಗಲ್ ಬುಕ್’ ಆನಿ ’ಕಿಮ್’ ತಸಲ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಚ್ಯೊ ಕಾಣಿಯೊ ಬೋವ್ ಫಾಮಾದ್. ಭಾರತಾಚೊ ಪ್ರಧಾನ್ ಮಂತ್ರಿ ನೆಹ್ರೂಕ್ ’ಕಿಮ್’ ಬೋವ್ ಪಸಂದೆಚೊ ಬೂಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲೊ. ಆನಿ ಹಸ್ತಿಚೆಂ ನಾಕ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಲಾಂಬ್ ಮ್ಹಣ್ ವರ್ಣುಂಚಿ ಲೋಕ್ ವೇದ್ ಕಾಣಿ ಆಟಾಪ್ಚಿ ’ಎಲಿಫೆಂಟ್ ಚೈಲ್ಡ್ ಎಂಡ್ ಅದರ್ ಸ್ಟೋರೀಸ್’ ಯೀ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ಚಡ್ ಪಸಂದೆಚಿ ಕೃತಿ. ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್ ತಾಣೆಂ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ್ ಕಾಣಿಯೊಯ್ ಲಿಕ್ಲ್ಯಾತ್. ಸಂಸಾರಾಚ್ಯಾ ಜಾಯ್ತ್ಯಾ ಗಾಂವಾಂನಿ ಭೊಂವಲ್ಲ್ಯಾ ತಾಚ್ಯಾ ಪಯ್ಣಾಕಥಾಚೆಂ ನಾಂವ್- "ಪ್ರಮ್ ಸೀ ಟು ಸೀ". ತಾಚಿ ಜಿಣಿಯೆಕಥಾ - ’ಸಮ್ ಥಿಂಗ್ ಓಫ್ ಮೈಸೆಲ್ಫ್’. ತಾಣೆಂ ಬರೊವ್ನ್ ಸಂಪಯಿಲ್ಲಿ 1926 ಇಸ್ವೆಂತ್, ಆನಿ ತ್ಯಾಚ್ ವರ್ಸಾ ತೊ ಮರಣ್ ಪಾವ್ಲೊ. ತಿ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲ್ಲಿ ತಾಚ್ಯಾ ಮರ್ಣಾನಂತರ್.

ಅಸೊ, ಜಿಣಿಭರ್ ಬ್ರಿಟಿಶಾಚ್ಯಾ ಅಧಿಕಾರಾಕ್ ಸಾಹಿತ್ಯಾನ್ ಆನಿ ವಯಕ್ತಿಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಪಾಟಿಂಬೊ ದೀವ್ನ್ ಅಸ್ಲಲ್ಯಾ ತಾಣೆಂ ಪುತಾಕ್ ಝುಜಾವರ್ವಿಂಚ್ ಹೊಗ್ಡಾಯ್ಜೆಪಡ್ಲೆಂ. ಪುತಾಕ್ ಬೂದ್ ಬಾಳ್ ಸಾಂಗ್ಚೆಬರಿ ಬರಯಿಲ್ಲಿ ತಾಚಿ ಫಾಮಾದ್ ಕವಿತಾ ’ಇಫ್’ ಹಾಂತ್ಲ್ಯೊ ಥೊಡ್ಯೊ ಆಪುರ್ಬಾಯೆಚ್ಯೊ ವೊಳಿ ಅಶ್ಯೊ ಆಸಾತ್-

ಪಂಗ್ಡಾಂತ್ ಉರೊವ್ನಯ್ ಉರೊವ್ನ್ ಘೆತ್ಲ್ಯಾರ್ ತಿ ಘನತಾ
ರಾಯಾಸವೆಂ ಭೊಂವುನಯ್ ಹೊಗ್ಡಾವ್ನ್ ಘೆನಾತ್ಲ್ಯಾರ್ ತೆಂ ಸಾದೆಪಣ್

ಕಿಪ್ಲಿಂಗಾಚ್ಯೊ ವಿಂಚ್ಣಾರ್ ಕವಿತಾ ಪರ್ಗಟ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಟಿ.ಎಸ್. ಎಲಿಯಟಾನ್ ಮ್ಹಳ್ಳಿಂ ಉತ್ರಾಂ- ’ಥೊಡ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾಂನಿ, ಅಚಾನಕ್ ಜಾಲ್ಯಾರೀ ತಾಕಾ ಬರ್‍ಯೊ ಕವಿತಾ ಬರೊಂವ್ಚಿ ಶ್ಯಾಥಿ ಆಸಲ್ಲಿ" ಅಸಲ್ಯಾಚ್ ವೊಳಿಂಕ್ ಮನಾಂತ್ ಧರುನ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪುರೊ. ಆನಿ ಹ್ಯಾ ವೊಳಿಂನಿ ಕಿಪ್ಲಿಂಗಾಚೆಂ ವೆಕ್ತಿತ್ವ್ ಉತ್ರುನ್ ಕವಿತಾ ವಾಡ್ತಾ.
 
ಆಯ್ಚ್ಯಾ ಕಾಳಾಚ್ಯಾ ಕಾವ್ಯಾಂತ್ ಅಧಿಕಾರ್ ಶಾಹಿ ಧೋರಣ್ ನಾ, ಝುಜ್ ಆಸಾ ಪುಣ್ ತಾಚೆಂ ರೂಪ್ ವೆಗ್ಳೆಂ. ಆಪುಟ್ ಅಧಿಕಾರ್ ಶಾಹಿ ಕವಿ ಕಿಪ್ಲಿಂಗ್ ಆಜ್ ಪ್ರಸ್ತುತ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಸಾ ತರಯ್ ತಾಚ್ಯಾ ಅಧಿಕಾರಾ ಭಾಯ್ರ್ ವಾಡುನ್ ಸ್ವತಂತ್ರ್ ಜೊಡಲ್ಲ್ಯಾ ಕವಿತೆಂಚ್ಯಾ ಅಸಲ್ಯಾ ವೊಳಿಂನಿ ಮಾತ್ರ್. ವ್ಹಯ್, ಧರಲ್ಲ್ಯಾತಿತ್ಲೆಂ ಉಬುನ್ ಗೆಲ್ಯಾರ್- ತೆಂ ಕಾವ್ಯೆಂ!

ಶ್ಹೆರಾಂ, ಶಿಯಾಸಣಾಂ ಆನಿ ಅಧಿಕಾರ್: ರುಡ್ಯಾರ್ಡ್ ಕಿಪ್ಲಿಂಗಾಚಿ ಕವಿತಾ ವಾಚುಂಕ್ ಹಾಂಗಾ ಚಿಚಾಯಾ

 

 

 

 

 

 

-ವಿಲ್ಸನ್, ಕಟೀಲ್   
 
राज्वटकेच्या मेजावयली कविता: रुड्यार्ड किपलींग 
 
कवी आनी कविता - हांचेमदलो संबंध कसलो? आपल्ये मतीक झळकल्लें, आपणाचीं भोगणां वा विचार कवीन उत्रायिल्लींच कविता घडली. हाचे उपरांत कवी आनी कवितेचो संबंध सोंपलो - इतलेंच कांय नातें कवी आनी कवितेचें? ह्याविशीं जायती चर्चा वाद-विवाद काळाकाळाथावन चालू आसात. ह्याविशीं चिंतप्यांनी कितलो उजवाड फांकयल्यारय आजून तो निगूड जावनच उरला. बोवशा ह्या कारणा खातीर बरयिल्ल्या कवीक कितलीं वर्सां गेल्यारी आपल्ये कवितेचेर आसक्त उरल्या!  ही कवितेची तांक.
 
इतल्याकय कवी आनी कविते मदलो संबंध बोव निगूड. कविता म्हळ्यार कविच्या वेक्तित्वाचें व्याख्यान म्हण एक वाद. पूण हो वाद नेगारून टी. एस. एलियट म्हणता - कविता म्हळ्यार कविच्या वेक्तित्वाचें व्याख्यान न्हय बगर कवीन आपल्या वेक्तित्वा थावन घेंवची पोळापोळ! अशें म्हळ्ळ्या एलियटाच्या काव्यांतच ताचें कितलें वेक्तित्व अभिवेक्त जालां म्हळ्ळ्याचेरच उपरांत थोडेशे प्रबंध आयिल्ले विशेस! देकून कोणें कसलें व्याख्यान दिल्यारय तें निगूडच. हें निगूडपण कवितेच्या अर्थाविस्तारायेक कारण जाता आनी खुद्ध कवीकच आपल्ये कवितेचेर आखेर पऱ्यांत आसक्त, कुतूहल उरोवंक साध्य जाता.
 
दाकल्याक कवीक आपल्या आंगणांत एक खोली दिश्टीक पडली म्हण चिंत्यां. त्याविशीं ताणें एक कविता लिकली. त्ये कवितेंत कवीकच कळनाशें जिण्येची सुकीदाड वा बोर्गोळपण वेक्त जावंक पुरो. आनी हें कोणेंय विमर्शकान दाकोवन दिताना कवीकच आज्याप भोगूंक पुरो. कवी लिखताना त्या खिणाची स्फूर्ती तरी ताचे फाटल्यान ताची प्रतिभा, संवेदनां, तीव्रता, सुप्त मत इत्यादी गजाली काम करतात.
 
कविचें वेक्तित्व आनी कविता ह्ये गजालीक आयल्यार, थोडे फावटीं कविता कविचें वेक्तित्वच उतरून वचून ती तिचेंच स्वंत वेक्तित्व आपणायता. असल्यो कविता त्यो जावन मात्र वाडनांत बगर कवीकयी वाडयतात. दाकल्याक ह्यो वोळी पळया-
"श्हेरां, शियासणां आनी अधिकार
उरतात काळाच्या दोळ्यांत
सदां मरचीं
फुलां आसच्या परयांत्त!"
अधिकार, शियासणाचें नश्वरपण वोळिंनी भरून वोमतल्लेबरी बरयिल्लो कवी रुड्यार्ड किपलिंग. आनी हो जिणिभर ब्रिटिशांच्ये राज्वटकेक आपल्या बर्पान पाटिंबो दिल्लो, संसारभर ब्रिटिशांचें राज, संसकृती आसजे म्हण आशेल्लो कवी! मात्र न्हय पयल्या म्हाझुजाच्या कितल्यागी वर्सां पयलेंच झूज सुरू जाता म्हण बोल्में सांगल्लो, आपल्ये कवितेंनी सोजेरांक प्रोत्साव दिल्लो, सोजेरांक धयर भरल्लो कवी. आपल्या ’आबसेंट मैंडेड बेग्गर" कवितेद्वारीं सोजेरांक दुडू एकटावन दिल्लो म्हळ्यार ह्या कविची राजकीय उरबा आनी ताचो अधिकार शाहित्वाचो मोग कितलो म्हण आमी पार्कियेत.  ताच्या ’ब्यारक रूम ब्यालेडस’ म्हळ्ळ्या कवितापुंज्यांत आसच्यो कविताय सयनिकाविशिंच. देकून तो ब्रिटीश राज्वटकेचो मोगाचो कवी जाल्लो. आन्येक नांवाडदीक साहिती जार्ज आर्वेल हाणें ह्या कवीक "ब्रिटीश साम्राज्य शाहिचो प्रवादी" म्हण आपयलां. पूण वयर उल्लेख केल्ल्यो ताच्यो वोळी वेगळेंच सांगल्लेबरी भोग्तात. कवितेन कविच्या वेक्तित्वाथावन सुटका जोडून स्वंत वेक्तित्व जोडचें अज्याप हें!. असल्यो कविताच ताका उकलन धरतात. मेल्या उपरांतय जियेवंक लायतात!

आमकां रुड्यार्ड किपलिंग म्हळ्ळें ताचें नांव चड वोळकेचें आसचें ना. पूण ’जंगल बूक’ म्हळ्ळ्या भुर्ग्यांच्ये काणियेचें नांव खंडीत वोळक आसतलेंच. आनी तांतलो हीरो, रानांत बोल्प्यासवें वाडचो मोगली म्हळ्ळो चेर्को उडास आसत. आनी ताचे ईश्ट - बालू नांवाचो आस्वेल, का नांवाची जिवदाळ उडास आसुंक पुरो. असली ही ’जंगल बूक’ कृती बरयिल्लोच रुड्यार्ड किपलिंग. मात्र न्हय जंगल बूक काणियेंत येंवचीं रानां, मोनजाती ह्या पूरा चित्रणापाटल्यान आसचो देश आमचो इंडिया म्हळ्यार तुमकां आनिकी विज्मीत जायत! इतलें मात्र न्हय ताच्या जायत्या कृतियेंचेर इंडियाचो प्रभाव आसा. आन्येक ताची भुर्ग्यांची कृती, भुर्ग्यांमोगी नेहरूक बोव पसंद जाल्ली ’कीम’ हांतूं आसचें चित्रणय इंडियाचेंच. मात्र न्हय शिम्ला, काशी असल्या गांवांचें चित्रणय तांतूं आसा. ताच्या एक्ये कवितेचें नांव सयत ’गंगाजल’. सृजनात्मक साहित्याची शेळ आशेंवच्यांक दऱ्योच दिंवचें श्हेर- मुंबय. ह्या श्हेरान कन्नडांत जयंत कायकिणी, यशवंत चित्ताल; कोंकणेंत एच्चेम पेर्नालाचेर प्रभाव घालून बोव तिरलाभरीत साहीत उबजशें केलां. आनी ह्या रुड्यर्ड किपलिंग कवीनय  मुंबय विशीं अशें लिकलां:

"म्हाका ही श्हेरांची आवय
हांव जल्मल्लों हिच्या दार्वाट्याकडेन
माड आनी दऱ्यामदें
संसार भोंवचीं तारवां राकचेकडे"

१९०७ व्या वर्साचो नोबेल पुरस्कार जोडपी कवी, काणियेगार, पत्रकार रुड्यर्ड किपलिंग जल्मल्लो इंडियाच्या मुंबंयत. ३० डिसेंबर १८६५ इस्वेंत. ताचो बापय जॉन लॉक वुड कलाकार तशें पंडीत. तवळच्या ब्रिटीश इंडियांत मुंबयच्या सर जेम शडजी कलाशाळेंत प्रिन्सिपाल जावन आसल्लो. आवय आलीस. तिच्या कुटमांतयी कलेची वोड आसल्ली. तिच्यो दोगी भयणीय व्हड कलाकारालागीं लगीन जाल्लीं. आन्येकली इंगलेंडाच्या मंत्रिकडेच काजार जाल्ली. किपलिंगाचीं आवय बापय इंगलेंडांत काजार जावन इंडियाक आयिल्लीं. हें कुटम आपणाक आंगलो-इंडियन म्हण वोळकून घेतालें.
 
किपलिंग ५ वर्सांचो आसताना ताका इंगलेंडांत सौत सी म्हळ्ळेकडे एका बोर्डिंग स्कूलाक भर्ती केलें. एक  जोडें हें स्कूल चलयतालें. ह्या बोर्डिंग शाळेंत चडताव ब्रिटीश इंडियांत घोळच्या, अधिकारार आसतल्यांचीं भुर्गीं आसल्लीं. पूण हें जोडें भुर्ग्यांक तीवर थरान कश्टितालें, मारतालें, दगदितालें. १८७१ थावन १८७७ इस्वे पऱ्यांतलीं स वर्सां चेर्को किपलिंगान ह्या येमकोंडांत सारलीं. आनी हे ताचे अनभोग फुडें ’बा बा ब्ल्याक शीप’ तसल्या काणियांनी आनी कवितेंनी अभिवेक्त जाल्यात.
 
हाचे उपरांत १९७८ इस्वेंत ताणें युनैटेड सर्वीस कोलेजीक भरती जावन शिकप मुंदरिलें. थंयसर एके चलियेच्या मोगार पडलो तिचें नांव फ्लोरेन्स. तो मोग उरुंक ना. आनी हीच ताका फुडे ताची पयली कादंबरी "दी लैट दट फैलड’(१८९१)क स्पूर्ती जाली. आपणें मोग करच्ये चलियेथावन देदेस्पोर जावन आपले दोळे होगडांवच्या एका कलाकाराचें चित्रण ह्ये कादंबरियेंत आसा.
 
ताची कोलेज संप्तच, ओक्स फर्ड युनिवर्सिटिंत स्कोलरशीप आपणावंक सकलो ना देकून ताच्या बापायन भारतांत एक काम दिवयलें. ताचो बापय तेन्ना पंजाबांतल्या लाहोरांत (आतां पाकिसतान) मेयो (MAYO) कालेज ओफ आर्टचो प्रिन्सिपाल आनी लाहोर म्यूसियम्माचो मेलविचारक जावन आसल्लो. अशें १८८२ इस्वेंत इंडियाक आयिल्लो तो १८८३ थावन १८८९ इस्वेपरयांत हांगाच्या ‘दी सिवील एंड  मिलिटरी ग्याजेट’, ’दी पयनीर’ तसल्या आंगलो इंडियन नीवस पेपरांनी काम करिलागलो. ह्याच वेळा ताचो "डिपार्ट मेंटल डिट्टीस’ (१९८६) नांवाचो कवितापुंजो पर्गट जालो.
 
ह्येच आवदेंत ताणें लागीं लागीं चाळीस काणियो बरयिल्ल्यो आनी त्यो ‘ग्याजेट’ पत्रांत फायस जाल्यो. हांतल्यो चडताव काणियो कल्कत्तांत पर्गट जाल्ल्या ’प्लैन टेल्स फ्रम दी हिल्स’(१९८८) बुकांत आटापल्यात. शिम्ला, अलहाबाद आनी जायत्या उत्तर भारताचे गांव भोंवल्ल्या ताचेर हो प्रभाव जायतो पडला. ‘जंगल बूक’  आनी ‘कीम’ नांवाच्या भुर्ग्यांच्या काणियेंचेर हांगाचें भुंयगोळीक चित्रण आटापलां.
 
उपरांत आपल्या फुडाराखातीर परत तो इंगलेंड पावलो. मात्र न्हय, जपान, अमेरिका तसल्या गांवांनी भोंवून भर्पूर जिणिये आनभोग जोडलो. आमेरिकांत फामाद साहिती मार्क ट्वेयनाक भेटलो. मदें एक पावटीं इंडियाकयी आयिल्लो तो. १८९२ इस्वेंत आपल्या २६व्या प्रायेर, आपल्याच साहितीक इश्टाची भयण क्यारलीन नांवाच्ये २९ वर्सां प्रायेच्या चलियेलागीं काजार जालो. काजार जावन जायतीं वर्सां तो अमेरिकांत आसलो. हांगासरच ’जंगल बूक’ आनी ’ए डेस वर्क’ (मटव्या काणियांचो पुंजो), ’क्यापटन करेजियस’ (कादंबरी), ’गंगादीन’ तसल्यो कविता आटापच्यो पुंजो ’ब्यारक रूम ब्यालडस” पर्गट जालो. कुटमाचें झगडें आनी राजकीय कारणाखातीर तो परत १८९६ इस्वेंत इंगलेंडाक आयलो.
 
ताका तेगां भुर्गीं; दोगां चेडवां आनी एकलो चेर्को. जोसेफीन नांवाचें एकलें चेडूं भुर्गें स वर्सांचें आसताना निमोनिया तापान मरण पावलें. तर ताचो पूत सोजेर जावन आसल्लो लेफ्टिनेंट जोन किपलिंग पयल्या म्हाझुजांत मरण पावलो.
 
ताचे ‘दी फ्यांटम रिक्षा’, ‘लैफ ह्यांडिक्याप’, ‘मेनी इन्वेनशन्स’, ‘टऱ्याफीक आंड डिसकवरीस’, ’एक्षन एंड रियाक्षन्स’, ’डेबिटस आंड क्रेडिटस’ आनी हेर काणियापुंजे उज्वाडाक आयल्यात. ’जंगल बूक’ आनी ’कीम’ तसल्या भुर्ग्यांच्यो काणियो बोव फामाद. भारताचो प्रधान मंत्री नेह्रूक ’कीम’ बोव पसंदेचो बूक जावन आसल्लो. आनी हसतिचें नाक कित्याक लांब म्हण वर्णुंची लोक वेद काणी आटापची ’एलिफेंट चैलड एंड अदर स्टोरीस’ यी भुर्ग्यांक चड पसंदेची कृती. मात्र न्हय ताणें वैज्ञानीक काणियोय लिकल्यात. संसाराच्या जायत्या गांवांनी भोंवल्ल्या ताच्या पयणाकथाचें नांव- "प्रम सी टू सी". ताची जिणियेकथा - ’सम थिंग ओफ मैसेलफ’. ताणें बरोवन संपयिल्ली १९२६ इस्वेंत, आनी त्याच वर्सा तो मरण पावलो. ती पर्गट जाल्ली ताच्या मर्णानंतर.
 
असो, जिणिभर ब्रिटिशाच्या अधिकाराक साहित्यान आनी वयक्तीक जावन पाटिंबो दीवन असलल्या ताणें पुताक झुजावर्विंच होगडायजेपडलें. पुताक बूद बाळ सांगचेबरी बरयिल्ली ताची फामाद कविता ’ईफ’ हांतल्यो थोड्यो आपुरबायेच्यो वोळी अश्यो आसात-
 
पंगडांत उरोवनय उरोवन घेतल्यार ती घनता
रायासवें भोंवुनय होगडावन घेनातल्यार तें सादेपण
 
किपलिंगाच्यो विंचणार कविता पर्गट केल्ल्या टी.एस. एलियटान म्हळ्ळीं उत्रां- ’थोड्या संदर्भांनी, अचानक जाल्यारी ताका बरयो कविता बरोंवची श्याथी आसल्ली" असल्याच वोळिंक मनांत धरून जावंक पुरो. आनी ह्या वोळिंनी किपलिंगाचें वेक्तित्व उत्रून कविता वाडता.
 
आयच्या काळाच्या काव्यांत अधिकार शाही धोरण ना, झूज आसा पूण ताचें रूप वेगळें. आपूट अधिकार शाही कवी किपलिंग आज प्रसतूत जावन आसा तरय ताच्या अधिकारा भायर वाडून स्वतंत्र जोडल्ल्या कवितेंच्या असल्या वोळिंनी मात्र. व्हय, धरल्ल्यातितलें उबून गेल्यार- तें काव्यें!
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
-विल्सन कटील


Title : ವಿಲ್ಸನ್ ಕಟೀಲ್ ಅಂಕಣಾಂತ್ ರಾಜ್ವಟ್ಕೆಚ್ಯಾ ಮೆಜಾವಯ್ಲಿ ಕವಿತಾ: ರುಡ್ಯಾರ್ಡ್ ಕಿಪ್ಲಿಂಗ್

Please fill in the form below with your feedback/ suggestions .

Fields marked with * are necessary



Disclaimer : Please write your correct name and email address. Kindly do not post any personal, abusive, defamatory, infringing, obscene, indecent, discriminatory or unlawful or similar comments. kavitaa.com/konkanipoetry.com will not be responsible for any defamatory message posted under this article.

Please note that sending false messages to insult, defame, intimidate, mislead or deceive people or to intentionally cause public disorder is punishable under law. It is obligatory on kavitaa.com / konkanipoetry.com to provide the IP address and other details of senders of such comments, to the authority concerned upon request.

Hence, sending offensive comments using kavitaa.com / konkanipoetry.com will be purely at your own risk, and in no way will kavitaa.com / konkanipoetry.com be held responsible.